Đắk Lắk: Đau đầu với “bơ tặc”

Vườn bơ của gia đình anh Ama Khánh,
một số cây đã bị kẻ gian đột nhập hái trộm

Hiện 1kg bơ trên thị trường có giá dao động từ 30 đến 40 ngàn đồng. Với giá bán này mỗi cây bơ mang lại cho các nhà vườn cả triệu đồng. Sau 4 năm chăm sóc, gần 100 cây bơ của gia đình anh Ama Khánh, phường Tân An, TP. Buôn Ma Thuột đã bắt đầu bước vào thời kỳ cho quả. Thế nhưng, do không có người trông coi thường xuyên, rẫy lại ở xa nhà nên vườn bơ xen cà phê của gia đình anh trở thành mục tiêu hái trộm. Anh Ama Khánh bức xức: “Bao nhiêu công sức chăm sóc, làm cỏ bón phân, tưới nước chưa được ăn thì bị hái trộm. Cả vườn gần 100 cây thì hơn 20 cây cho quả to, chắc hạt, cơm dày đều bị người ta thu hoạch hết, thiệt hại gần 20 triệu”. Để bảo vệ cà phê, bơ trái và ngọn bơ, anh phải thuê anh em bà con trong buôn ra trông giúp. “Làm nông nghiệp quanh năm trông chờ vào cây cà, cây bơ, thế mà đến mùa cà phê thì chúng chặt cây, tuốt cành, mùa bơ thì trộm quả, cắt ngọn trồng tiêu thì chúng chặt gốc, lấy hạt… Cái gì chúng cũng phá thế này thì  khổ cho nông dân chúng tôi quá”, anh Ama Khánh than thở.

Là một trong những nông dân đi đầu trong việc chuyển đổi cây trồng, sau khi tham quan một số mô hình trồng giống bơ Buth, một giống bơ trái vụ cho thu nhập khá, ông Bành Việt Tùng ở thôn 4, xã Ea Kpam (huyện Cư M’gar) năm 2011 đã mạnh dạn chuyển 3 ha cà phê già cỗi sang trồng bơ. Sau hơn 3 năm chăm sóc, vườn bơ của ông bắt đầu cho thu quả. Nghĩ rẫy chỉ ở cách nhà 500m bọn trộm không dám liều lĩnh. Vì nếu đứng ở sân cũng có thể quan sát cả vườn bơ. Vậy mà năm ngoái, khi vườn bơ bước vào vụ chỉ sau 1 đêm kẻ gian đã đột nhập hái trộm khoảng 5 tạ bơ, thiệt hại gần 30 triệu đồng. Rút kinh nghiệm từ việc mất trộm, năm nay ông Tùng đã dựng một cái chòi ngay giữa vườn bơ để canh gác ngày đêm, đợi đến ngày thu hoạch. Ông Tùng chia sẻ: “Của đau, con xót, mất bơ trái năm nay thì năm sau chăm tốt còn có quả mà hái, chứ để tụi trộm nó vào bẻ cành, hạ cây thì những năm sau chẳng còn gì mà thu”. 

Cũng theo nhiều người dân phản ánh thì bên cạnh trộm quả thì cây bơ cũng thường xuyên bị bọn các đối tượng cắt trộm ngọn. Được biết mỗi cây bơ thuộc giống bơ trái vụ có giá bán trên thị trường khoảng 40 ngàn đồng. Để có được một cây bơ ghép này thì các cơ sở sản xuất giống phải mua ngọn bơ với giá từ 5 đến 10.000 đồng một ngọn. Nếu kẻ gian đột nhập vườn cắt ngọn thì trung bình mỗi cây cũng cho cả trăm ngọn bơ non. Với loại bơ từ 3 đến 5 năm tuổi thì lượng ngọn bơ non tương đối nhiều, nên đây là “miếng mồi ngon” mà bọn “bơ tặc” thường xuyên nhắm đến.  

Thông thường, kẻ gian giả làm người đi thu mua bơ, chúng dùng xe máy đèo sọt, bao tải và mang theo dụng cụ thu hái bơ để vào vườn, rẫy của người dân. Nếu gặp người dân thì họ giả vờ hỏi mua bơ, còn nếu không có ai thì vô tư hái trộm rồi lên xe chạy mất.  

Ở một số địa phương khi bắt được đối tượng ăn trộm, người dân đã giải quyết theo cách bắt đối tượng bồi thường giá trị sản phẩm rồi tha cho đi mà không báo chính quyền địa phương. Cũng có những trường hợp thì lực lượng chức năng bắt được, tuy nhiên hành vi trộm cắp này chỉ bị phạt hành chính tối đa 2 triệu đồng/trường hợp nên chưa đủ sức răn đe đối tượng. Để đảm bảo, hạn chế tình trạng trộm cắp nông sản, nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk đã cử lực lượng công an xã thường xuyên phối hợp với các hội, đoàn thể, chính quyền địa phương và các ban tự quản thôn, buôn không ngừng tuyên truyền, khuyến cáo người dân tăng cường các biện pháp quản lý, bảo vệ tài sản của mình. Khi thấy người lạ vào thôn, buôn, người dân cần báo ngay với ban tự quản thôn, buôn, hoặc lực lượng chức năng địa phương để có biện pháp theo dõi, ngăn chặn và xử lý kịp thời; kêu gọi các đại lý thu mua nông sản trên địa bàn ký cam kết không mua nông sản của kẻ gian.     

Tuấn Anh