Kho thuốc bảo vệ thực vật ô nhiễm ở Đắk Lắk: Gần 40 năm chưa xử lý

Mùi thuốc BVTV vẫn bốc ra hàng ngày dù các thùng phi và chai lọ đã được dọn dẹp. 

Theo Quyết định số 64/2003/QĐ-TTg ngày 22/4/2003 của Thủ tướng Chính phủ thì kho thuốc BVTV tồn lưu này thuộc danh mục các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng cần xử lý triệt để.

Thế nhưng kể từ năm 2003 đến nay, các ngành chức năng của tỉnh Đắk Lắk đã xử lý xong 14 cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, còn riêng kho thuốc BVTV tồn lưu này được xây dựng từ trước năm 1980 vẫn chưa được xử lý.

Qua thời gian, do nhà kho thuốc BVTV liên tục xuống cấp khiến cho các thùng chứa thuốc bị gỉ sét, chai lọ đổ vỡ làm các loại hóa chất ngấm vào lòng đất gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. 

Ông Nguyễn Hữu Danh, Chủ tịch UBND phường Khánh Xuân (TP Buôn Ma Thuột) lo lắng: kho thuốc này nằm cách các hộ dân thuộc tổ dân phố 12 khoảng 500m, thế nhưng lại nằm cạnh ruộng và đặc biệt trong 600 hộ dân với hơn 2.500 khẩu này chỉ có 30 đến 40% người dân sử dụng nước máy sinh hoạt, còn đa số vẫn dùng nước giếng khoan và giếng đào để sinh hoạt.

Mặc dù địa phương trong các cuộc tiếp xúc cử tri đã có nhiều ý kiến, kiến nghị nhưng cho đến nay mới chỉ nhận được thông báo là tỉnh đang lập dự án gửi Trung ương kiến nghị xử lý. 

Theo tìm hiểu của chúng tôi, hiện tại khu đất kho thuốc BVTV chưa xử lý ô nhiễm này đã được UBND tỉnh Đắk Lắk cho Công ty TNHH MTV Đình Trung thuê lại từ năm 2009 để sản xuất gạch Terado phục vụ xây dựng.

Dù chưa có đánh giá khảo sát chính thức là kho thuốc BVTV này ô nhiễm đến mức nào nhưng bằng cảm nhận trực quan khi đứng cạnh kho thuốc chúng tôi có thể ngửi thấy mùi thuốc sâu nồng nặc bốc lên xộc thẳng vào mũi rất khó chịu.

Càng lại gần kho, mùi thuốc càng nặng mặc dù diện tích kho gần 300m2 này đã được phía Công ty Đình Trung dọn dẹp tận dụng nhà kho để chứa các vật liệu phục vụ sản xuất.

Là một trong 22 công nhân của Công ty thường xuyên làm việc sinh hoạt và ở cạnh kho thuốc BVTV, anh Hàng Diệp cho biết: “Chúng tôi rất lo lắng khi hàng ngày hít phải mùi hôi nồng nặc của thuốc BVTV trong kho bốc ra và sử dụng nước ở đây để tắm rửa.

Dù biết về lâu dài sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của bản thân và có thể mang bệnh tật, nhưng vì miếng cơm manh áo, chúng tôi không thể không làm việc để nuôi sống gia đình”.  

Cũng theo anh Diệp, vào mùa nắng mùi thuốc BVTV từ nhà kho bốc ra nồng nặc, còn vào mùa mưa nước từ nhà kho chảy ra đất xung quanh xanh rờn, ai nhìn thấy cũng sợ hãi.

Ông Nguyễn Văn Lâm, Phó Giám đốc Công ty TNHH MTV Đình Trung cho biết: “Công ty thuê đất ở đây để làm dự án nhà máy sản xuất vật liệu xây dựng từ năm 2009.

Trước khi thuê đất, công ty có biết kho thuốc BVTV tồn lưu này gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, nhưng khi giao đất, các ngành chức năng của tỉnh nói đang lập dự án để xử lý.

Vậy mà từ đó đến nay, chưa thấy đơn vị nào xử lý cả. Lo lắng nguồn nước và mùi thuốc về lâu dài sẽ ảnh hưởng đến công nhân nên phía công ty luôn nhắc nhở công nhân đeo khẩu trang và đi mua nước sạch ở nơi khác chở về dùng để nấu ăn, uống; còn các nhu cầu khác như tắm giặt hầu hết đều phải sử dụng nước giếng khoan trong khuôn viên công ty cạnh kho thuốc BVTV. Phía Công ty mong các cơ quan chức năng của tỉnh sớm xử lý tình trạng ô nhiễm này để người dân yên tâm sinh hoạt, sản xuất”.

Trao đổi với chúng tôi, ông Vũ Quang Tuyến, Trưởng Phòng Kế hoạch-Tài chính Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đắk Lắk cho biết: Nguyên nhân khiến kho thuốc BVTV tồn lưu này chưa được xử lý là do việc xử lý rất phức tạp, kỹ thuật xử lý cao và chi phí lớn.

Do đó, trong nhiều năm qua, Chi cục BVTV thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đắk Lắk (là đơn vị quản lý) đã có tờ trình xin hỗ trợ kinh phí thực hiện dự án xử lý, phục hồi môi trường khu vực bị ô nhiễm do hóa chất BVTV tồn lưu nhưng vẫn chưa được tỉnh giải quyết.

Trong khi đó, để có cơ sở xin kinh phí hỗ trợ từ ngân sách trung ương, tỉnh phải xây dựng và phê duyệt dự án. Mới đây, tháng 8/2016, UBND tỉnh Đắk Lắk đã đồng ý chủ trương giao cho Sở Tài nguyên và Môi trường làm chủ đầu tư lập dự án xử lý ô nhiễm kho thuốc BVTV này.

Tuy nhiên, theo dự kiến ban đầu, nguồn kinh phí để thực hiện dự án này là 30 tỷ đồng, nếu xử lý tình trạng ô nhiễm ở trong lòng đất thì nguồn kinh phí còn lớn hơn nhiều. 

Thiết nghĩ, để đảm bảo môi trường trong lành và sức khỏe cho người dân, các cơ quan chức năng tỉnh Đắk Lắk cũng như Trung ương cần có biện pháp xử lý phù hợp và giải quyết triệt để tình trạng ô nhiễm môi trường từ kho thuốc BVTV tồn lưu này.   

Nguyễn Tuấn Anh