5 nhóm thuốc bổ người cao tuổi chớ lạm dụng.

Ảnh minh họa.

1. Folate

Theo Cục Quản lý Thực-Dược phẩm Mỹ (FDA), nhiều người cao tuổi hiện đang lạm dụng folate ở mức báo động, phát sinh hậu quả gián tiếp đến nguồn năng lượng, sự thèm ăn và tính tập trung của con người.

Để giúp giảm nguy cơ dị tật thần kinh ở trẻ đang phát triển, năm 1998, FDA yêu cầu các hãng sản xuất ngũ cốc nên bổ sung dưỡng chất này vào cho bột mì, ngũ cốc, và các sản phẩm khác.

Tuy nhiên, folate (axit folic có trong thuốc bổ) lại làm phong bế vitamin B12, một chất dinh dưỡng cần thiết để tạo tế bào máu đỏ và điều tiết chức năng thần kinh của cơ thể.

Cụ thể hơn, folate trong chế độ ăn uống có thể gây ra hiện tượng suy giảm B12 ở người cao niên, nhất là nhóm trên 70 tuổi do khả năng hấp thụ B12 của cơ thể đang suy giảm.

Thiếu hụt B12 có thể dẫn đến thiếu máu, kéo theo hàng loạt bất lợi khác, như cảm giác bồn chồn, bứt rứt chân tay, đi đứng khó khăn, mất trí nhờ và nhiều hệ lụy khác.

- Liều dùng folate khuyến cáo hàng ngày (RDA) cho người lớn: 400 microgram (mcg), có nhiều trong nguồn thức ăn tự nhiên như gan bò, rau bina, đậu đen, măng tây, cải bruxen…

2. Vitamin K

Nếu đang sử dụng các thuốc làm loãng máu như Coumadin hoặc Warfarin trị bệnh tim và đột quỵ, thì nên xem lại việc dùng vitamin K, bởi vitamin K có hiệu ứng gây đông máu.

Những người uống thuốc chống đông máu cần duy trì liều lượng vitamin K thích hợp theo khuyến cáo của chuyên môn, nếu đột ngột giảm, dùng quá ít có thể gây chảy máu, hoặc gây đông máu nếu lạm dụng tăng liều.

Vì lý do này người trong cuộc không nên thay đổi chế độ ăn uống trong khi đang dùng các loại thuốc nói trên. Ví dụ ăn nhiều rau xanh, thực phẩm giàu vitamin K, thì hãy cho bác sĩ biết để điều chỉnh liều thuốc chống loãng máu cho phù hợp.

- Liều dùng RDA cho người lớn: 90 mg cho phụ nữ, và 120 mcg cho đàn ông. Có nhiều trong thực phẩm tự nhiên như rau xanh dạng lá, bông cải xanh, đậu nành, nước ép cà rốt, dầu đậu nành…

3. Vitamin E

Theo nghiên cứu do Cơ quan Dịch vụ y tế Mỹ tài trợ thực hiện năm 2011 phát hiện thấy, đàn ông dùng liều 400 IU (đơn vị quốc tế ) vitamin E, liều tiêu chuẩn riêng biệt lại có nguy cơ mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt tăng tới 17% so với những người dùng giả dược.  

Đây là một thử nghiệm lâm sàng rất hữu ích về mặt trái của vitamin E hoặc selen đối với sức khỏe đàn ông, đặc biệt là nguy cơ gây ung thư tuyến tiền liệt.

Liều dùng khuyến cáo hàng ngày (RDA) vitamin E cho người lớn là 22 IU được xem là chống oxy hóa an toàn và được chứng minh là có hiệu quả trong việc bảo vệ tế bào trước nguy cơ tấn công của các gốc tự do và tăng cường sức khỏe cho hệ miễn dịch.  

Tuy nhiên, mức trên 1.000 IU vẫn là an toàn song các nhà khoa học cũng khuyến cáo mọi người xem lại lý do vì sao lại phải bổ sung vitamin E, và ngay cả khi ngưng dùng vitamin E, nguy cơ rủi ro vẫn còn cao.

- Liều dùng vitamin E (RDA) cho người lớn: 15 mg (22,4 IU). Có nhiều trong dầu thực vật, các loại hạt, rau bina và bông cải xanh

4. Beta Carotene

Những người hút thuốc hãy thận trọng, nhiều nghiên cứu dài kỳ về nghiện thuốc lá, như nghiên cứu năm 1994 ở gần 30.000 đàn ông tuổi từ 50-69 nghiện hút thuốc lá cho thấy dùng liều cao (20 mg) beta carotene lại làm tăng nguy cơ ung thư phổi.

Đây là mối quan tâm thực sự cho cả người hút thuốc lẫn những người tiếp xúc amiăng, vì lý do này, nhóm người nói trên không nên lạm dụng beta carotene.

Phải nói ngay rằng, cơ chế đằng sau sự gia tăng nguy cơ ung thư do lạm dụng beta carotene đến nay khoa học vẫn chưa biết hết, người ta tình nghi beta carotene, một dạng của vitamin A, có thể ức chế cơ thể khử độc tố và loại bỏ các chất gây ung thư từ khói thuốc lá.

Những người có chế độ ăn tốt, ăn nhiều trái cây và rau, có thể giảm nguy cơ ung thư phổi cho dù hút thuốc, vì vậy việc dùng thuốc bổ và thực phẩm có sự khác biệt lớn.

Nếu bổ sung dưỡng chất qua thực phẩm sẽ hiệu quả hơn vì nó bao gồm nhiều thành phần bổ sung cho nhau, còn thuốc bổ lại không có hiệu ứng này.

- Liều dùng khuyến cáo hàng ngày (RDA) cho người lớn: 700-900 mcg hoặc 5.000 IU. Các nguồn thực phẩm tự nhiên giàu beta carotene gồm nội tạng động vật, các sản phẩm từ sữa, cá hồi, bông cải xanh, cà rốt, bí, dưa đỏ và xoài.

5. Canxi

Thử nghiệm lâm sàng vẫn chưa chứng minh được việc bổ sung canxi làm tăng nguy cơ đau tim, nhưng một số nghiên cứu lại tìm thấy mối liên quan của hiện tượng này.

Lượng canxi bổ sung có thể làm tăng sức khỏe xương nhưng lại được chứng minh là bất lợi cho tim, nhất là những người dư thừa trọng lượng, song nếu thiếu canxi lại làm tăng nguy cơ loãng xương.

Vì lý do nói trên khi bổ sung canxi cần thận trọng, nhất thiết phải qua tư vấn bác sĩ và tuyệt đối được dùng liều cao.

- Liều dùng canxi khuyến cáo hàng ngày (RDA): 1.000 mg cho đàn ông trong độ tuổi 51- 70 và 1.200 mg cho phụ nữ tuổi từ 51-70. Nguồn thực phẩm tự nhiên giàu canxi gồm sữa, sữa chua, pho mát, cải xoăn, bông cải xanh, cá có xương mềm (cá mòi, cá cơm...), cá hồi….

KHẮC NAM