Công dụng của quả bòn bon

Đặc tính và giá trị dinh dưỡng của bòn bon

Trái bòn bon là một loại trái cây quen thuộc ở Việt Nam, thủ phủ của trái bòn bon là ở một số tỉnh thuộc đồng bằng sông Cửu Long (bòn bon Cái Mơn rất nổi tiếng). Cây bòn bon thuộc loại đại mộc, mọc thẳng đứng, cao 15 - 20 m. Cây phát triển chậm, mất đến 15 năm mới trưởng thành. Vỏ thân màu nâu đỏ hay vàng nâu.

Lá một lần kép, với 3 - 7 lá phụ mọc xen, cứng, không lông, dài 8 - 15 cm, rộng 7 - 12 cm. Phiến lá phụ hình xoan nhọn, nguyên. Cuống lá phụ dài đến 1 cm. Chùm hoa tụ tán, màu trắng hay vàng nhạt, mọc ở ngọn nhánh.

Hoa lưỡng phái: đực và cái riêng biệt. Hoa nhỏ, có 5 lá đài. Trái gần như tròn, tụ thành chùm từ 2 đến 30 trái, vỏ vàng nhạt hay hơi trắng hồng, mịn như nhung, có chứa một chất nhựa mủ trắng.

Trái thường có 5 múi, có vách ngăn mỏng. Múi trong suốt, chứa nhiều nước có mùi thơm, vị ngọt hay hơi chua, mỗi múi chứa 1 hột, thường lép, vị rất đắng, nên khi ăn nhả bỏ hột.

Bòn bon chứa nhiều đường, chất xơ, vitamin A, B1, B2, B3, C, các khoáng tố gồm Ca, Fe và P. Bòn bon thường được ăn dạng quả còn tươi, nhưng đến mùa bội thu thì nó cũng được chuyển thành dạng phơi khô hoặc đóng hộp.

Bòn bon được xem là nguồn dinh dưỡng cho cơ thể nhưng lại không chứa nhiều calo, ăn 100g quả bòn bon chỉ cung cấp 70 calo, nhưng lại nhiều xơ. Ăn bòn bon giúp cho cơ thể khỏe mạnh và tốt cho ruột già, phòng ngừa được nhiều bệnh đường ruột nhất là bệnh ung thư ruột kết, bòn bon còn giúp tăng cường hoạt động của hệ vi khuẩn có lợi trong ruột.

Bòn bon nhiều protein, chất béo, nhiều khoáng tố, vitamin và chất xơ. Ca tốt cho xương, Fe giúp tăng lượng hồng cầu và phòng bệnh thiếu máu. Bòn bon cũng chứa nhiều vitamin A, nhóm B, C và E là các vitamin được xem là những chất mang tính antioxydant giúp cơ thể loại trừ các gốc tự do gây nguy cơ dẫn đến các bệnh tim mạch, đột quỵ và ung thư.

Bòn bon còn là loại trái cây giàu vitamin C và thiamin. Nó còn chứa riboflavin có thể chống lại chứng đau nửa đầu và niacin làm giảm cholesterol xấu (LDL) và tăng cholesterol tốt (HDL) trong máu.

Những công dụng bất ngờ

Là chất chống ô-xy hóa cực tốt cho cơ thể: Vitamin C trong quả bòn bon hoạt động như một chất chống ô-xy hóa. Chất chống ô-xy hóa giúp ngăn chặn sản sinh các gốc tự do có hại, được hình thành trong quá trình chuyển đổi năng lượng. Chất chống ô-xy hóa còn đóng vai trò bảo vệ cơ thể khỏi các chất độc hại và ô nhiễm.

Tốt cho nướu: Vitamin C trong loại quả này còn đóng vai trò tích cực cho việc duy trì sức khỏe của nướu.

Ngăn ngừa lão hóa sớm: Các gốc tự do là một trong những nguyên nhân gây lão hóa sớm. Lượng vitamin C dồi dào trong bòn bon sẽ bảo vệ các phân tử quan trong như protein, chất béo, carbohydrate, acid nucleic… khỏi các gốc tự do , độc tố và chất ô nhiễm. Do đó, loại quả này còn có tác dụng ngăn ngừa lão hóa sớm.

Giúp nhanh phục hồi: Vitamin C trong bòn bon còn giúp duy trì khả năng miễn dịch, giúp vận động viên phục hồi nhanh sau khi tập luyện vất vả.

Tốt cho hệ tiêu hóa: Vì bòn bon có chứa nhiều chất xơ nên rất hữu ích cho hệ tiêu hóa, ngăn ngừa ung thư ruột kết và giải phóng các gốc tự do gây ung thư. Hàm lượng calo, chất khoáng, sắt có trong bòn bon còn cao hơn cả táo và cam.

Giúp giảm cân: Vitamin C là yếu tố quan trọng trong việc tổng hợp các phân tử nhỏ như protein gọi là carnitine. Carnitine đóng vai trò quan trọng trong việc đốt cháy chất béo. Do đó, nếu mức độ carnitine trong cơ thể cao sẽ làm giảm sự tích tụ mỡ. Lượng vitamin C dồi dào trong bòn bon mang lại tác dụng giảm cân cho nhiều phụ nữ.

Kiểm soát mức cholesterol: Sự hiện diện của vitamin C trong bòn bon ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất, do đó, chúng có tác dụng kiểm soát tốt nồng độ cholesterol trong máu và ngăn ngừa sỏi mật.

Làm đẹp da: Hàm lượng vitamin E trong bòn bon rất hữu ích cho làn da. Chúng duy trì, cải thiện độ đàn hồi và độ ẩm của da, ngăn ngừa da bị lão hóa đồng thời bảo vệ da khỏi tác hại của tia cực tím cũng như đẩy nhanh quá trình làm lành vết thương.

Ngăn ngừa các vấn đề về tim mạch: Nguồn vitamin B dồi dào trong quả bòn bon giúp loại bỏ lượng đường trong cơ thể, ngăn ngừa các vấn đề về tim mạch.

Mai Phương