Lãi suất vay tiêu dùng quá cao!

Tại tọa đàm về cho vay tiêu dùng chủ đề “Thêm minh bạch để bớt phiền hà”, tổ chức ngày 20-10 ở TP HCM, ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó Giám đốc Ngân hàng (NH) Nhà nước chi nhánh TP HCM, cho biết trong 3 năm qua tín dụng tiêu dùng của TP tăng hơn gấp 3 lần, chiếm 6,8% tổng dư nợ (tương đương khoảng 80.000 tỉ đồng - cao gấp đôi dư nợ tín dụng của một số tỉnh, thành lớn như Đà Nẵng, Cần Thơ).

Cho vay tiêu dùng đang là “mảnh đất màu mỡ” đối với các công ty tài chính, NH thương mại… TP HCM có khoảng 12 công ty tài chính đang hoạt động trong lĩnh vực này, với các sản phẩm từ vay trả góp mua xe gắn máy, mua điện thoại, máy tính, vay tiêu dùng… Thị phần của các công ty không ngừng gia tăng, do nhu cầu từ người dân là rất lớn, nhất là những người không tiếp cận được nguồn vốn NH. Chỉ riêng tại Công ty tài chính Home Credit Việt Nam đã có hơn 2 triệu khách hàng. Có điều, lãi suất cho vay của các công ty này phổ biến từ 39%-49%/năm cao gấp nhiều lần so với NH thương mại.

Các diễn giả tại buổi tọa đàm

TS Lê Xuân Nghĩa, nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban giám sát tài chính quốc gia, băn khoăn về lãi suất khi nợ xấu phân khúc cho vay tiêu dùng chỉ khoảng 5% nhưng lãi suất lên tới gần 50%/năm là rất cao. Ông đề nghị NH Nhà nước cần có cách thức nào đó để lãi suất đừng tăng quá cao hoặc cho nhiều tổ chức tài chính cùng hoạt động để cạnh tranh, giảm lãi suất. Khi hoạt động cho vay này được giám sát chặt chẽ sẽ làm cho các hoạt động của công ty này minh bạch hơn. Từ đó, người thu nhập thấp, không đủ điều kiện vay NH thương mại sẽ tiếp cận vốn tiêu dùng ở các công ty tài chính nhiều hơn và bớt vay tốn tín dụng đen…

Ông Friedrich Weiss, Tổng giá đốc của Home Credit, đồng tình với quan điểm này và cho rằng thêm nhiều công ty tài chính tham gia thị trường sẽ cạnh tranh, minh bạch hơn và góp phần giảm lãi suất.

Ở góc độ khác, bà Phan Thị Việt Thu, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ người tiêu dùng TP HCM, phản ánh ý kiến của nhiều khách hàng đã vay vốn ở các công ty tài chính rằng trong hợp đồng có quá nhiều thuật ngữ tài chính khiến họ không thể hiểu được. “Nhân viên tư vấn muốn cho vay được nên thường nói cho khách hàng nghe những điều rất dễ dàng, đến khi ký hợp đồng xong khách hàng mới ngã ngửa” – bà Thu nói.

Ông Nguyễn Hoàng Minh cho rằng tín dụng tiêu dùng có hồ sơ thủ tục rất nhanh gọn và dễ dàng cho vay nhưng càng đơn giản không có nghĩa là không có điều kiện ràng buộc. Người vay cần đọc kỹ hợp đồng, đọc nội dung quan trọng gồm phương thức trả nợ và lãi suất cho vay. Lãi suất nếu tính theo dư nợ gốc thì có nhiều ưu đãi nhưng khi tính toán kỹ thì tổng lãi phải trả cao hơn rất nhiều lãi suất trên dư nợ giảm dần. “Hiện NH Nhà nước đang lấy ý kiến cho dự thảo hoạt động cho vay tiêu dùng của các công ty tài chính, quy định chặt chẽ về hoạt động tín dụng tiêu dùng, nhằm hướng đến sự minh bạch và bảo vệ người vay.