Đến cuối năm 2016, toàn tỉnh có 20 xã cơ bản đạt chuẩn NTM, mặc dù không đạt chỉ tiêu đề ra nhưng đây là nỗ lực rất lớn của chính quyền và nhân dân các địa phương. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra cho các xã đã đạt chuẩn là làm cách nào để giữ vững các tiêu chí đã đạt, trong đó khó nhất là tiêu chí hộ nghèo, môi trường và quốc phòng an ninh.
Làm đường nông thôn mới ở xã Ea Phê (huyện Krông Pắc).
TP. Buôn Ma Thuột là địa phương có nhiều xã về đích nhất, với 5/8 xã (Hòa Thuận, Ea Kao, Hòa Thắng, Hòa Xuân, Ea Tu), ngoài việc tiếp tục hoàn thiện các tiêu chí chưa đạt 100% thì các xã còn thực hiện nhiều giải pháp để duy trì các tiêu chí đã đạt được. Đơn cử như xã Ea Tu, để giữ vững tiêu chí số 11 về hộ nghèo thì chính quyền xã tập trung chỉ đạo việc nâng cao chất lượng các tiêu chí, trong đó chú trọng vào tiêu chí số 10 về thu nhập, vì đây là tiêu chí có tầm ảnh hưởng lớn và trực tiếp đến nhiều tiêu chí khác. Chính vì vậy, xã đã chỉ đạo các ngành, đoàn thể và thôn, buôn tích cực vận động, tuyên truyền nhân dân đẩy mạnh phát triển chăn nuôi, trồng xen các loại cây có giá trị kinh tế cao như bơ, sầu riêng, tiêu… để tăng thu nhập trên một diện tích. Cùng với đó, xã thường xuyên hỗ trợ nông dân thông qua việc chuyển giao khoa học công nghệ, xây dựng và nhân rộng một số mô hình có hiệu quả kinh tế cao… Nhờ đó, nông nghiệp trên địa bàn xã có nhiều thay đổi theo hướng sản xuất hàng hóa, thu nhập của người dân cũng được nâng lên, từ 14 triệu đồng/người/năm (năm 2012), tăng lên 27 triệu đồng (năm 2016). Với cách làm trên, việc duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí đã đạt được thực hiện khá hiệu quả. Còn theo Ban chỉ đạo xây dựng NTM xã Hòa Thắng, việc duy trì các tiêu chí “mềm” về an ninh trật tự là rất quan trọng, vì đây là tiêu chí dễ đạt mà cũng dễ bị mất nếu chính quyền và nhân dân lơ là. Chính vì vậy, ngoài việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền thì xã còn nêu cao vai trò của các hội, đoàn thể, trưởng thôn, buôn để công tác quản lý, giáo dục được sát sao.
Tương tự, huyện Krông Pắc cũng là một trong những địa phương đi đầu trong công tác xây dựng NTM. Sau 6 năm thực hiện, toàn huyện có 2/15 xã đạt chuẩn (Hòa Đông, Ea Kly), phấn đấu năm 2017 có thêm 3 xã, nâng tổng số xã đạt chuẩn đến cuối năm 2017 là 5/15 xã. Theo Ban chỉ đạo xây dựng NTM của huyện, ngoài việc tập trung cho các xã đạt chuẩn, điều quan trọng hơn là phải hướng đến mục tiêu: kinh tế-xã hội phát triển, cơ sở hạ tầng được đầu tư đồng bộ, đời sống vật chất và tinh thần của người dân được nâng lên. Xuất phát từ đó, huyện đã xây dựng các giải pháp để duy trì, nâng cao chất lượng các tiêu chí đã đạt đối với các xã đã đạt chuẩn. Trong đó, nhóm giải pháp vận động, tuyên truyền để nâng cao nhận thức và phát huy vai trò chủ thể của nhân dân được xem là nhiệm vụ quan trọng và thường xuyên. Đặc biệt, nội dung tuyên truyền phải gắn với thực tiễn từ kinh nghiệm hay, cách làm hiệu quả của các địa phương… Cùng với đó là đẩy mạnh phát triển sản xuất, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao thu nhập cho người dân bằng việc rà soát những diện tích sản xuất nông nghiệp không chủ động được nước tưới chuyển sang trồng các loại cây khác cho hiệu quả kinh tế cao hơn, gắn sản xuất với liên kết tiêu thụ sản phẩm; ưu tiên phát triển chăn nuôi khép kín, ứng dụng công nghệ cao; gắn phát triển kinh tế nông hộ với chỉnh trang nhà vườn theo tiêu chí NTM… Ngoài ra, để bảo vệ các tiêu chí “mềm”, huyện chỉ đạo các xã xây dựng lực lượng công an cơ sở trong sạch, vững mạnh; nâng cao chất lượng đấu tranh, phòng chống tội phạm, tệ nạn xã hội, bảo đảm an ninh nông thôn. Nắm chắc diễn biến tình hình của từng địa phương để chủ động phòng ngừa, xử lý kịp thời, không để xảy ra điểm nóng…
Theo Văn phòng điều phối xây dựng NTM tỉnh, giữ vững các tiêu chí đã đạt đang là thách thức không nhỏ đối với nhiều xã, bởi được công nhận đạt chuẩn mới chỉ là bước khởi đầu trong thực hiện mục tiêu xây dựng NTM, vấn đề quan trọng hơn là phải giữ vững và nâng cao chất lượng các tiêu chí NTM, đó là kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội ngày càng đồng bộ, hoàn thiện theo hướng hiện đại; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở nông thôn ngày càng ổn định; môi trường sinh thái phát triển bền vững; đời sống kinh tế, thu nhập của nông dân ngày càng cao; đời sống văn hóa tinh thần và các giá trị truyền thống được phát huy tốt… Để làm được điều này, đòi hỏi các xã đạt chuẩn phải xây dựng kế hoạch, giải pháp cụ thể, rõ ràng và thực hiện có hiệu quả.
Minh Thuận
BÌNH LUẬN