Thu ngân sách Nhà nước 6 tháng cuối năm: Quản lý chặt chẽ nguồn thu, tăng cường xử lý nợ đọng

Từ đầu năm đến nay, trên địa bàn tỉnh có nhiều yếu tố bất lợi phát sinh trong công tác thu - chi NSNN: tăng trưởng không theo dự báo; tình trạng doanh nghiệp ngưng, nghỉ kinh doanh hoặc hoạt động cầm chừng ngày càng nhiều; một số nguồn thu phát sinh tình huống ngoài dự kiến đã gây ảnh hưởng lớn đến dự toán Trung ương giao (giá cao su giảm từ 63 triệu đồng/tấn xuống dưới 40 triệu đồng/tấn) kéo theo số thuế GTGT và thuế thu nhập doanh nghiệp từ hoạt động này giảm mạnh... Đặc biệt là việc thay đổi chính sách thuế GTGT đã tác động lớn đến nguồn thu trên địa bàn tỉnh. Theo báo cáo của Cục Thuế, ước tổng thu NSNN 6 tháng đầu năm là trên 1.671 tỷ đồng, đạt 51,4% dự toán pháp lệnh năm 2014, đạt 43,5% dự toán HĐND tỉnh giao, tăng 3,9% so với cùng kỳ năm 2013. Trong đó, ước tổng thu thuế, phí là 1.386,2 tỷ đồng, đạt 45,9% dự toán pháp lệnh năm 2014, đạt 43,3% dự toán HĐND tỉnh giao, bằng 98,7% so với cùng kỳ năm 2013. Một số khoản thu vượt so với cùng kỳ năm 2013 là: thu từ khu vực quốc doanh Trung ương tăng 10,5%; thuế sử dụng đất nông nghiệp tăng 9,3%; tiền thuê đất tăng 30,9%; lệ phí trước bạ tăng 12,3%. Các khoản thu không đạt so với cùng kỳ 2013 là: thu từ khu vực địa phương bằng 96,4%; doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài bằng 9,6%; thu từ khu vực ngoài quốc doanh bằng 98%; thuế thu nhập cá nhân bằng 80,3%; thuế bảo vệ môi trường bằng 98%; phí, lệ phí bằng 99,5%.

Dây chuyền vận chuyển hàng hóa tại Công ty Cổ phần Mía đường 333.

Đáng chú ý là khoản thu, sắc thuế thu đạt tiến độ dự toán là các khoản thu nhỏ, tập trung ở một vài đơn vị. Chẳng hạn thu từ khu vực quốc doanh Trung ương tăng 10,5% so với cùng kỳ năm 2013 là nhờ số thuế tài nguyên và thuế GTGT phát sinh từ hoạt động kinh doanh thủy điện của Công ty Thủy điện Buôn Kuốp tăng hơn năm trước (cụ thể, sản lượng điện 5 tháng đầu năm 2014 tăng so với cùng kỳ 195 triệu Kwh, với số thuế nộp tăng hơn 25,8 tỷ đồng), cộng với một số đơn vị xây dựng cơ bản nộp thuế GTGT được gia hạn của các năm trước. Trong khi đó các khoản thu, sắc thuế còn lại đều thấp hơn yêu cầu tiến độ dự toán như thu từ doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài chỉ đạt 8,7% dự toán pháp lệnh, bằng 9,6% so với cùng kỳ và giảm về số tuyệt đối là 16 tỷ đồng; hay thu từ công thương nghiệp ngoài quốc doanh (nguồn thu chiếm tỷ trọng lớn (chiếm 55%) trong tổng nguồn thu thuế, phí được giao) chỉ đạt 39% dự toán pháp lệnh giao, giảm về số tuyệt đối là 11 tỷ đồng. Nguyên nhân chủ yếu là do không phát sinh thuế GTGT từ hoạt động kinh doanh nông sản và một số doanh nghiệp hoạt động cầm chừng, không phát sinh doanh thu… Về phía các địa phương, có 9/18 đơn vị thu trên mức bình quân chung của toàn ngành (43,3%) gồm: TP. Buôn Ma Thuột, các huyện Krông Bông, M’Drak, Buôn Đôn, Ea Súp, Phòng Kiểm tra thuế 1, Phòng kiểm tra thuế 2 và Phòng Quản lý thuế thu nhập cá nhân. Ngoài TP. Buôn Ma Thuột, các địa phương còn lại chủ yếu là các địa phương có số thu nhỏ. Trong khi đó những địa phương có số thu cao như: Ea Kar, Krông Ana, Krông Pak, thị xã Buôn Hồ…lại có số thu đạt dưới 50%.

Với tình hình thu ngân sách 6 tháng đầu năm 2014 cho thấy nhiệm vụ thu NSNN đang đứng trước khó khăn thách thức rất lớn, đòi hỏi phải có sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị. Theo Chủ tịch UBND tỉnh Hoàng Trọng Hải, để hoàn thành nhiệm vụ tài chính ngân sách năm 2014, trong những tháng cuối năm, các ngành và địa phương cần tiếp tục nỗ lực phấn đấu phát triển sản xuất - kinh doanh, tháo gỡ kịp thời khó khăn cho DN, quản lý chặt chẽ nguồn thu, tăng cường chống thất thu và xử lý nợ đọng… Đặc biệt, ngành Thuế phải triển khai thực hiện tốt Chỉ thị 06/CT-UB của UBND tỉnh về chống thất thu thuế để khai thác nguồn thu, bù đắp phần nào khoản hụt thu do thay đổi chính sách thuế. Trong đó công tác rà soát lại các nguồn thu để tìm biện pháp quản lý, khai thác tăng thu, chống thất thu, gian lận thuế, đôn đốc xử lý nợ thuế… được xác định là những giải pháp nhằm bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ thu NSNN năm 2014.

Giang Nam