Ngày 23 - 9 - 1945, Tỉnh bộ Việt Minh Đắk Lắk quyết định thành lập Ban Quân sự tỉnh Đắk Lắk, thành lập đơn vị bộ đội tập trung đầu tiên của LLVT tỉnh là Tiểu đoàn giải phóng quân N’Trang Lơng. Đây là dấu mốc rất quan trọng có ý nghĩa lịch sử, khởi đầu cho quá trình hình thành, xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của LLVT tỉnh.
Trong kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược (1945 -1954), LLVT tỉnh cùng với nhân dân các dân tộc trong tỉnh chiến đấu 166 trận, tiêu diệt 3.410 tên địch, làm bị thương 1.325 tên, bắt sống 817 tên, thu và phá hủy nhiều phương tiện vũ khí chiến tranh của địch, đã góp phần quan trọng vào thắng lợi của 9 năm trường kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp, góp phần cùng cả nước làm nên Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”.
Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, LLVT tỉnh đã kế thừa, phát huy tinh thần bất khuất, kiên cường của các dân tộc Tây Nguyên, không ngại khó khăn gian khổ, hy sinh, lập nên nhiều chiến công hiển hách, với nhiều trận đánh lớn đã đi vào lịch sử đấu tranh vẻ vang của tỉnh nhà. Từ chiến thắng của A35, A37, V126 tiêu diệt Đại đội “Cọp Vàng” tại đèo buôn Rô trên quốc lộ 14 (tháng 4-1964) đến tiến công địch ở sân bay Hòa Bình, kho Mai Hắc Đế, quận Buôn Hồ và thị xã Buôn Ma Thuột mùa Xuân 1968; từ diệt kìm, giành dân trên trục đường 7B, giải phóng khu tam giác Phú Nhơn, Phú Thuận, Mỹ Thạch năm 1971 đến chiến thắng Quảng Phú, Khuê Ngọc Điền... đỉnh cao là phối hợp với các lực lượng tiêu diệt các cứ điểm của địch ở phía Nam tỉnh, giải phóng quận lỵ Lạc Thiện (Lắk), tạo điều kiện và phối hợp với các đơn vị chủ lực tiến công giải phóng thị xã Buôn Ma Thuột, lập nên Chiến thắng 10-3 lịch sử, giải phóng tỉnh Đắk Lắk, mở đầu cho cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975 đại thắng, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.
Sau ngày tỉnh nhà và miền Nam hoàn toàn giải phóng, LLVT và nhân dân các dân tộc trong tỉnh đã bước vào cuộc chiến đấu mới, phối hợp với các đơn vị của Bộ, của Quân khu, của tỉnh tổ chức truy quét và phát động quần chúng liên tục đấu tranh, giải quyết cơ bản lực lượng phản động FULRO; bảo vệ vững chắc chủ quyền biên giới của Tổ quốc; phối hợp cùng lực lượng cách mạng và nhân dân của bạn giải phóng tỉnh Mundulkiri (Campuchia), hoàn thành nghĩa vụ quốc tế cao cả.
Trong thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, LLVT tỉnh đã thường xuyên quán triệt sâu sắc quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước; tích cực làm tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp; hiệp đồng chặt chẽ với các sở, ban, ngành, đoàn thể, các đơn vị bạn đứng chân trên địa bàn, đoàn kết cùng nhân dân các dân tộc trong tỉnh đẩy mạnh xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân vững chắc; xây dựng tỉnh thành khu vực phòng thủ vững chắc; xử lý kịp thời, có hiệu quả các tình huống phức tạp, góp phần giữ vững ổn định chính trị - xã hội trên địa bàn; hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao. Đặc biệt, mỗi khi thiên tai xảy ra, cán bộ, chiến sĩ LLVT tỉnh đã dũng cảm, xả thân bảo vệ tính mạng và tài sản của nhân dân, giúp nhân dân khắc phục hậu quả, ổn định đời sống và sản xuất, tô thắm thêm truyền thống và phẩm chất cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ”.
72 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành dưới sự lãnh đạo của Đảng, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ, lực lượng dân quân tự vệ, dự bị động viên trong LLVT tỉnh luôn tự hào vì đã đóng góp công sức, trí tụê, xương máu vào thắng lợi vĩ đại của quân và dân Đắk Lắk. Với những cống hiến to lớn trong chiến đấu và xây dựng, nhân dân và LLVT tỉnh Đắk Lắk vinh dự được Nhà nước tuyên dương danh hiệu “Anh hùng LLVT nhân dân”,tặng thưởng Huân chương Sao vàng, Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Thành đồng, Huân chương Quân công Hạng Nhất, Nhì, Ba...; 30 tập thể, 17 cá nhân thuộc LLVT tỉnh được tuyên dương Anh hùng LLVT nhân dân.
Nhìn lại chặng đường 72 năm xây dựng và trưởng thành, cán bộ, chiến sỹ LLVT tỉnh trân trọng và mãi mãi biết ơn sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng uỷ - Bộ Tư lệnh Quân khu, của Tỉnh uỷ, HĐND, UBND, UBMTTQVN tỉnh, sự phối hợp giúp đỡ của các sở, ban, ngành, đoàn thể của tỉnh, cấp uỷ, chính quyền địa phương các cấp; sự phối hợp hiệp đồng tác chiến của các đơn vị bộ đội chủ lực của Bộ, của Quân khu và LLVT các tỉnh bạn; vô cùng biết ơn nhân dân các dân tộc trong tỉnh luôn sát cánh cùng với LLVT tỉnh; mãi mãi ghi ơn các thế hệ cán bộ, chiến sĩ và nhân dân trong tỉnh đã anh dũng, hiến trọn đời mình cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Sự hy sinh cao cả và những chiến công oanh liệt mà lớp lớp thế hệ cán bộ, chiến sĩ đi trước sẽ mãi mãi là niềm tự hào, là ngọn lửa tiếp thêm sức mạnh cho thế hệ hôm nay và mai sau viết tiếp những trang sử hào hùng của tỉnh và LLVT tỉnh nhà.
Đại tá Nguyễn Thanh Xuân
Chính ủy Bộ CHQS tỉnh Đắk Lắk
BÌNH LUẬN