Vì sao ngày càng nhiều người trẻ bị tăng huyết áp?

Dưới 30 tuổi cũng bị tăng huyết áp

GS.TS.Nguyễn Lân Việt, Chủ tịch Hội Tim mạch Việt Nam, Trưởng Ban điều hành Chương trình quốc gia phòng chống các bệnh Tim mạch cho biết, THA là bệnh lý tim mạch phổ biến nhất trong cộng đồng ở cả trên thế giới cũng như ở nước ta. Theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới thì hiện đã có khoảng 1,5 tỷ người trên thế giới bị THA. Căn bệnh này mỗi năm cướp đi sinh mạng khoảng 9,4 triệu người.

Ảnh minh họa

Ở nước ta, theo điều tra của Viện Tim mạch Việt Nam thì năm 2009 tại 8 tỉnh và thành phố của nước ta thì tỷ lệ THA ở người từ 25 tuổi trở lên là 25,1%; tức là cứ bốn người trưởng thành thì có một người bị THA. Theo một số nghiên cứu nhỏ gần đây thì tỷ lệ này gần đây còn đang có khuynh hướng tăng lên một cách khá rõ. Hiện có khoảng 12 triệu người bị tăng huyết áp, tức là cứ trong 5 người trưởng thành thì có 1 người mắc tăng huyết áp.

“Vấn đề đáng quan tâm hơn là cũng theo điều tra của Viện Tim mạch thì có đến 51,6% người THA nhưng không biết mình đã bị THA; có 38,9% những người đã bị THA nhưng chưa được điều trị và có đến 63,7% những người THA được điều trị nhưng không đạt được HA mục tiêu (< 140/90 mmHg)”, GS Nguyễn Lân Việt nhấn mạnh.

Theo các bác sĩ Bệnh viện Tim Hà Nội, tỷ lệ THA ở nước ta ngày càng tăng lên một cách rõ rệt và có chiều hướng trẻ hoá. Đã có nhiều trường hợp người trẻ 30 tuổi, thậm chí dưới 30 tuổi cũng đã bị THA.

Trả lời câu hỏi vì sao người trẻ có xu hướng gia tăng bị THA, GS. Việt cho rằng, stress do áp lực cuộc sống và công việc, chế độ ăn mặn - ăn quá nhiều muối, thịt và mỡ động vật, ít rèn luyện thể lực, ít rau xanh... là những căn nguyên chính khiến số mắc THA tăng cao ở Việt Nam, trong đó có nhóm người trẻ tuổi.  

Nguy cơ tử vong cao

Tăng huyết áp luôn được coi là “Kẻ giết người số một” vì THA có thể gây ra rất nhiều biến chứng nặng nề ở tim, mắt, não, thận và các mạch máu lớn, từ đó gây tàn phế cho người bệnh và thậm chí có thể gây tử vong cho họ.

GS Nguyễn Lân Việt nhấn mạnh thêm, THA cũng được coi là “Kẻ giết người thầm lặng” vì chỉ có một số ít bệnh nhân thấy có những triệu chứng gợi ý cho họ đi khám bệnh như: Nhức đầu, chóng mặt, ù tai, cảm giác như có “ruồi bay” trước mặt, mặt đỏ bừng…

“Nhưng còn rất nhiều bệnh nhân bị THA mà không hề có các triệu chứng cơ năng, các dấu hiệu cảnh báo trước nào. Chỉ đến khi tình cờ khám bệnh hoặc đã bị một triệu chứng nặng nào đó thì mới biết là mình đã bị THA rồi”, GS Việt chia sẻ.

Chính vì vậy, theo GS. Việt, biện pháp duy nhất để biết mình có bị THA hay không là phải đo HA để biết được chính xác con số HA của mình. Khi HA tâm thu (HA tối đa) ≥ 140mmHg và/hoặc HA tâm trương (HA tối thiểu) ≥ 90mmHg thì tức là bạn đã bị THA rồi đấy.

Ðể phòng ngừa bệnh THA ở người trẻ tuổi, cần có chế độ ăn khoa học: ít đường, ít mỡ, nhiều chất xơ... Chỉ nên ăn không quá 2 - 4gr muối mỗi ngày. Nên ăn thức ăn có chứa kali (có ở chuối, nước dừa, đậu trắng), canxi (sữa, tôm, cua), magiê (có nhiều trong thịt) để hoạt động của hệ tim mạch được ổn định. Nên ăn chất đạm có nguồn gốc từ cá và thực vật hơn là các loại thịt lợn, bò, gà... Không nên ăn quá ngọt, nên ăn nhiều rau xanh, trái cây để cung cấp nhiều chất khoáng, vitamin và chất xơ. Hạn chế uống nhiều rượu, bia, không hút thuốc lá, thuốc lào. Nên tập thể dục mỗi ngày khoảng 30 - 45 phút; Tránh lo âu, căng thẳng thần kinh; Tránh bị lạnh đột ngột. Người trẻ tuổi cũng cần đo huyết áp thường xuyên hàng tuần cho dù không có triệu chứng bệnh để sớm phát hiện bệnh và điều trị kịp thời.

“Khi đã bị THA thì hãy tích cực điều chỉnh lối sống hợp lý và tuân thủ phác đồ điều trị mà thầy thuốc đã hướng dẫn. Cần nhớ là điều trị THA là phải điều trị lâu dài, liên tục. Đã có nhiều trường hợp sau một thời gian điều trị, thấy huyết áp đã giảm về mức gần bình thường là ngừng sử dụng thuốc, tuy nhiên nếu tiếp tục giữ lối sống, chế độ ăn và sinh hoạt như cũ thì huyết áp lại tăng, nguy cơ gặp cơn đột quỵ không phải ít. Khác với nhiều căn bệnh khác gây tình trạng nặng ngay lập tức khiến người mắc bệnh lo lắng chữa trị ngay, THA lại rất thầm lặng, cứ diễn tiến một cách từ từ nhưng mức độ nguy hiểm lại rất cao”, GS Việt khuyến cáo.

HẢI PHONG(Kiến thức gia đình số 21)