Bữa ăn học đường: Vẫn tiềm ẩn nguy cơ ngộ độc

Hình ảnh thịt lợn nghi nhiễm sán gạo được chế biến cho học sinh Trường Mầm non Thanh Khương.

Báo động thực phẩm bẩn

Qua tìm hiểu của phóng viên, điều đáng nói ở đây là cách ứng xử của Ban giám hiệu Trường Mầm non Thanh Khương khi được nhà bếp báo cáo sự việc. Thay vì xử lý dứt điểm, triệt để bằng việc yêu cầu đơn vị cung cấp thực phẩm có giải thích rõ ràng trước khi tiếp tục cung cấp thực phẩm mới thì nhà trường chỉ chụp lại ảnh và gửi về công ty để kiểm tra lại thực phẩm. Sự việc xảy ra ngày 14/2 và đến ngày 20/2, sự việc lại tái diễn. Nhà trường sau đó có báo cho đơn vị cung cấp thực phẩm, sau đó đơn vị này đã trực tiếp đổi lại thực phẩm cho nhà trường. Nhưng đến ngày 6/3, phụ huynh lại phát hiện nhà trường dùng thịt gà đông lạnh không đảm bảo an toàn thực phẩm dùng nấu cháo cho các cháu ăn đã bốc mùi hôi thối.

Không chỉ riêng với trường hợp cụ thể nói trên, về vấn đề an toàn thực phẩm học đường trong các nhà trường lâu nay có tổ chức bữa ăn bán trú, câu hỏi đặt ra là với quy trình giao nhận thực phẩm được tiến hành ra sao? Theo quy định, để đảm bảo an toàn thực phẩm (ATTP), các trường cần thực hiện nghiêm việc niêm yết công khai danh mục nguồn gốc thực phẩm, ký cam kết đảm bảo ATTP, phân công cán bộ, nhân viên hàng ngày theo dõi việc tiếp nhận thực phẩm, ký giao nhận thực phẩm và kiểm thực 3 bước. Ngoài kiểm tra thường xuyên và đột xuất; phải xử lý nghiêm các đơn vị vi phạm, buộc các trường chấm dứt hợp đồng cung cấp thực phẩm với doanh nghiệp vi phạm về ATTP. 

Tăng cường vai trò giám sát của phụ huynh

Hình thức bữa ăn bán trú ra đời giúp các bậc phụ huynh yên tâm công tác, không phải đưa đón trẻ về nhà khi chỉ còn một ít thời gian ngắn ngùi vào buổi trưa. Tuy nhiên, làm sao để bữa ăn bán trú thực sự được an toàn, sau đó là đủ dinh dưỡng cho học sinh phát triển cao lớn, khỏe mạnh lại là một vấn đề lớn, nhất là trong điều kiện kinh tế của hầu hết các gia đình chưa phải ở mức cao.

Thực tế cho thấy rất nhiều vụ ngộ độc thực phẩm xảy ra mà nguyên nhân là sử dụng thực phẩm bẩn nhìn bằng mắt thường cũng thấy được là thực phẩm không đạt yêu cầu. Tuy nhiên, vì lợi nhuận hay vì điều gì mà sự việc luôn được phát hiện bởi các bậc phụ huynh hay các cô nuôi, cô giáo trong trường chứ không phải các Ban giám hiệu nhà trường? 

Theo ông Nguyễn Thanh Phong- Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), Bộ Y tế và Bộ GDĐT đã ban hành Thông tư liên tịch số 08 về việc hướng dẫn công tác bảo đảm vệ sinh ATTP trong các cơ sở giáo dục. Trong đó đã nêu rất cụ thể quy định về an toàn thực phẩm cho bữa ăn tại nhà trường. Đặc biệt quan tâm tới khâu kiểm soát chặt chẽ chuỗi cung cấp thực phẩm cho các cơ sở giáo dục như nguồn gốc, nguyên liệu thực phẩm; khâu sơ chế, chế biến, bảo quản, vận chuyển và nhà ăn của các cơ sở giáo dục. Vì thế nếu để xảy ra ngộ độc sau khi phát hiện cơ sở cung cấp thực phẩm không đảm bảo, hiệu trưởng của trường đó phải chịu hoàn toàn trách nhiệm.

Một giải pháp khác được đưa ra là các trường thành lập Ban giám sát do Hội Phụ huynh đảm nhiệm, thường xuyên kiểm tra, giám sát việc tổ chức ăn bán trú về thực đơn, thực phẩm (số lượng, chất lượng, giá cả), quy trình giao nhận thực phẩm, chế biến thức ăn, tổ chức bữa ăn cho trẻ tại cơ sở giáo dục mầm non và các bếp ăn học đường khác. 

Nhiều vụ ngộ độc thực phẩm đã xảy ra nhưng theo các chuyên gia, không phải bệnh nào cũng biểu hiện ngay ra bên ngoài. Đơn cử như nếu trẻ nhiễm phải loại sán gạo ăn từ thịt vào phải ngoài 3 tháng mới phát hiện được trong khi di chứng của loại ấu trùng này rất khôn lường...

Vì vậy, bên cạnh lựa chọn các nhà cung cấp thực phẩm có đủ giấy tờ pháp lý, cần tập huấn nâng cao nhận thức, kiến thức ATTP cho giáo viên, người chế biến thực phẩm trong trường học. Tuyệt đối không để sự việc tái diễn mà không xử lý dứt điểm bởi nếu để xảy ra ngộ độc thực phẩm rồi mới tiến hành chấm dứt hợp đồng cung cấp thực phẩm với công ty thì chẳng khác nào “mất bò mới lo làm chuồng”. Hậu quả các em học sinh phải gánh chịu rất lớn.

Thu Hương