Vắc xin luôn là biện pháp phòng bệnh hữu hiệu nhất

Điều đáng nói, sau khi xảy ra một số trường hợp tai biến sau tiêm vắc xin ComBe Five ở một số địa phương, hoạt động kêu gọi tẩy chay vắc xin lại tiếp tục lan rộng. Do đó, người dân cần tỉnh táo, thận trọng trước những thông tin tức, trào lưu trên mạng xã hội, để không ảnh hưởng đến sức khỏe của con em mình nói riêng và cộng đồng nói chung.

Nhân viên y tế rà soát và cập nhật trẻ trong độ tuổi tiêm chủng tại xã Đắk R'moan (Gia Nghĩa)

Hoang mang vì thông tin trên mạng xã hội

Chị N.T.H ở phường Nghĩa Trung (Gia Nghĩa) sinh con được 4 tháng nhưng vẫn chưa đưa con đi tiêm thêm mũi vắc xin nào theo chương trình tiêm chủng mở rộng, ngoại trừ 1 mũi tiêm phòng viêm gan B được tiêm ngay tại bệnh viện khi em bé mới được sinh ra. Chị H. cho biết: “Tôi có đọc được một số thông tin trên Facebook do bạn bè chia sẻ về sự “nguy hiểm” khi tiêm vắc xin như gây tử vong, tự kỷ, chậm phát triển... nên rất phân vân, lo lắng và chưa dám đưa con đi tiêm”.  

Từ tháng 2/2019, ngành Y tế bắt đầu đưa vào sử dụng vắc xin ComBe Five trong chương trình tiêm chủng mở rộng. Đây là loại vắc xin “5 trong 1” được lựa chọn để thay thế vắc xin Quinvaxem. Tuy nhiên, thời gian qua, một số thông tin liên quan tới việc trẻ phải nhập viện sau khi tiêm loại vắc xin ComBe Five đã làm cho không ít phụ huynh lo lắng. Nhiều bà mẹ cầm trên tay thông báo tiêm chủng vắc xin ComBe Five nhưng vẫn băn khoăn, không biết có nên cho con mình đi tiêm hay không.

Theo chị Lê Thị Nhi ở thị trấn Kiến Đức (Đắk R’lấp), mặc dù con trai phải tiêm vắc xin ComBe Five trong tháng 3/2019 nhưng vì lo ngại biến chứng sau tiêm nên chị vẫn trì hoãn, chưa cho con đi tiêm…

Nguy cơ bùng phát dịch bệnh

Theo các bác sĩ của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, hiện nay, một số phụ huynh vì lo lắng mà không tiêm vắc xin cho con mình hoặc chỉ chọn một số loại vắc xin để tiêm cho con. Tuy nhiên, chính sự lo ngại đã dẫn tới sự e dè của các bậc phụ huynh trong việc tiêm phòng cho trẻ đang là một nguy cơ có thể dẫn đến bùng phát dịch bệnh bất kỳ lúc nào. Khi đó, hậu quả để lại sẽ rất lớn, hàng loạt trẻ nhỏ phải nhập viện do những căn bệnh hoàn toàn có thể phòng được bằng cách tiêm vắc xin như quai bị, sởi, viêm não Nhật Bản...

Thực tế, trong vài năm trở lại đây, nhiều ổ dịch liên tục xuất hiện trong cả nước. Điều tra dịch tễ cho thấy, phần lớn người mắc bệnh đều chưa tiêm phòng hoặc tiêm không đầy đủ. Điều đáng nói, một số bệnh như ho gà, uốn ván, liên cầu lợn, dại, viêm não virus... vốn đã được khống chế từ lâu nhưng hiện nay đang có xu hướng quay trở lại.

Riêng tại tỉnh Đắk Nông, trong năm 2017, toàn tỉnh ghi nhận 5 trường hợp tử vong do mắc các bệnh như: uốn ván sơ sinh, dại, lao phổi, uốn ván khác. Một số bệnh truyền nhiễm lần đầu tiên ghi nhận ca mắc trên địa bàn tỉnh là bệnh dại và bệnh liên cầu lợn trên người. Ngoài ra, từ cuối năm 2018 đến nay, số ca mắc bệnh sởi trên địa bàn cũng bắt đầu tăng trở lại gây nguy hiểm cho sức khỏe của cộng đồng, nhất là trẻ nhỏ.

Trẻ được tiêm phòng vắc xin Sởi-Rubella tại xã Đắk Lao (Đắk Mil)

Phản ứng sau tiêm vắc xin là điều bình thường

Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, hiện nay, việc tiêm vắc xin luôn là biện pháp hữu hiệu nhất để phòng các bệnh truyền nhiễm. Những hành động “nói không” với vắc xin không chỉ làm giảm sức đề kháng ở trẻ nhỏ, mà còn kéo giảm sức miễn dịch của cả cộng đồng.

Cụ thể, một cộng đồng nếu có từ 90-95% người dân được tiêm phòng vắc xin đầy đủ thì sức đề kháng sẽ được nâng cao. Ngược lại, tỷ lệ tiêm chủng càng thấp sẽ dễ dẫn đến phát tán mầm bệnh, làm lây nhiễm cho những người xung quanh, đồng thời tạo điều kiện cho các chủng vi khuẩn, virus biến thể gây những biến chứng khó lường trong quá trình điều trị. Đây cũng là tác nhân gây bùng phát dịch, bệnh khó kiểm soát.

Các bác sĩ khuyến cáo, tương tự như thuốc hay các loại thực phẩm, vắc xin cũng có thể gây phản ứng, dị ứng, nên vấn đề phản ứng sau tiêm vắc xin là điều bình thường. Điều đáng lưu ý là khi đưa trẻ đi tiêm, các bậc phụ huynh cần chú ý các vấn đề như: Vệ sinh cá nhân cho trẻ sạch sẽ; cho trẻ ăn/bú vừa đủ, không nên quá no hoặc quá đói; mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát; hoãn tiêm nếu trẻ bị sốt. Sau khi tiêm, cần cho trẻ ở lại điểm tiêm chủng ít nhất 30 phút để cán bộ y tế theo dõi; tuân thủ nghiêm chỉ định của cán bộ y tế. Trong khoảng 48 giờ sau tiêm, phụ huynh cần theo dõi trẻ, nếu trẻ có các biểu hiện bất thường về sức khỏe, như sốt cao trên 39 độ C, quấy khóc kéo dài, ngủ li bì, bỏ bú, co giật, tím tái… thì đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được khám và xử trí kịp thời.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền

Để nâng cao nhận thức và tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em, nhất là những loại vắc xin mới được đưa vào tiêm chủng, ngành Y tế đã chỉ đạo các cơ sở y tế tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, thực hiện tiêm chủng đầy đủ. Cùng với các hoạt động phát tờ rơi, nói chuyện chuyên đề, phát thanh bằng ngôn ngữ địa phương..., các trạm y tế phối hợp với các già làng, người uy tín, trưởng thôn, linh mục... để lồng ghép nhắc nhở, nói chuyện với bà con về lợi ích của việc tiêm chủng. Các trạm y tế các xã, phường, thị trấn tiếp tục rà soát và cập nhật đối tượng, xây dựng kế hoạch, thực hiện tiêm chủng theo đúng quy trình.

Bên cạnh đó, mạng lưới cơ sở tiêm chủng mở rộng sẽ tiếp tục được duy trì bền vững từ tỉnh đến các thôn, bon. Ngoài các điểm tiêm chủng tại trạm y tế, các địa phương duy trì và nâng cao chất lượng hoạt động của các điểm tiêm chủng ngoại trạm nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho trẻ em được tiêm chủng đúng lịch, đủ mũi theo quy định. Ngoài ra, ngành cũng sẽ tiếp tục tập trung vào các hoạt động quản lý tiêm chủng, tập huấn nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ y tế, đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác tiêm chủng mở rộng...

Bài, ảnh: Vũ Trang