15 triệu người đang mắc viêm gan mạn tính

Đáng lo ngại hơn, trong số 15 triệu người nói trên, có tới 90% người bệnh không biết tình trạng cơ thể của mình. 

Tiêm vắc xin phòng viêm gan B cho trẻ.

Mức độ lây lan rất cao

Theo báo cáo mới nhất của Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, ở nước ta ước tính cứ 100 người có đến 20 người nhiễm virus viêm gan B. Người bị nhiễm virus viêm gan B có xác suất ung thư gan cao gấp 200 lần người bình thường. Những con số này đã đưa Việt Nam lên vị trí nước có tỷ lệ nhiễm virus viêm gan B cao nhất trong khu vực Tây Thái Bình Dương.
Viêm gan B là căn bệnh diễn biến âm thầm, có rất ít triệu chứng, đặc biệt là giai đoạn đầu triệu chứng rất mơ hồ, dễ nhầm lẫn với bệnh khác, người bệnh thường tình cờ phát hiện ra khi kiểm tra sức khỏe. Vì vậy, đa số người không hề hay biết mình mắc bệnh. Mặc dù, nhiều người bị nhiễm virus viêm gan B có thể sống lâu và khoẻ mạnh, nhưng vẫn có tới 10-40% bệnh nhân sẽ tiến triển thành xơ gan, ung thư gan nếu không được phát hiện và điều trị sớm. Đây cũng chính là nguyên nhân khiến 30.000 người Việt Nam tử vong mỗi năm. 

Viêm gan B mạn tính được chia thành 2 thể bệnh: Thể người lành mang bệnh (hay còn gọi là viêm gan B thể ngủ) và viêm gan B thể hoạt động. Ở “thể ngủ”, virus chỉ tạm thời không hoạt động, vẫn có thể bùng phát tái hoạt động bất cứ lúc nào, nhất là khi sức đề kháng kém, khả năng chống chọi với virus bị giảm. Nếu virus “ngủ yên”, chưa phá huỷ tế bào gan, xét nghiệm men gan vẫn bình thường nhưng vẫn có khả năng lây nhiễm cho người khác qua đường máu hoặc đường tình dục. Do đó dù không phải điều trị thuốc nhưng người bệnh cần kiểm tra sức khoẻ định kỳ, duy trì lối sống khoa học và có biện pháp phòng chống lây nhiễm virus viêm gan B cho người khác. Khi virus ở thể hoạt động, gây ra tổn thương tế bào gan, người bệnh buộc phải điều trị tích cực theo phác đồ với thuốc nhằm kìm hãm sự phát triển của virus viêm gan, ngăn chặn nguy cơ biến chứng thành xơ gan hoặc ung thư gan.

GS Nguyễn Văn Mùi- nguyên Phó Giám đốc BV Quân y 103, Chủ tịch Hội đồng xây dựng phác đồ điều trị viêm gan virus áp dụng trên toàn quốc, cho biết viêm gan B có đường lây nhiễm giống với HIV nhưng khả năng lây lan cao gấp 50 - 100 lần virus HIV nếu không có biện pháp phòng ngừa.

Hiện viêm gan B chưa có thuốc chữa khỏi hoàn toàn. Các phác đồ điều trị hiện nay chỉ có thể ngăn ngừa sự nhân lên của virus, ngăn chặn nguy cơ biến chứng thành xơ gan, ung thư gan.

Không tự ý dùng thuốc 

Trên thị trường hiện nay có khá nhiều loại thuốc được quảng cáo giúp mát gan, tiêu độc, hỗ trợ người hay uống nhiều rượu bia… Song nếu nghi ngờ mình có bất cứ bệnh lý nào liên quan đến gan, người bệnh hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa để tầm soát, nếu có bệnh hãy theo phác đồ điều trị bác sĩ đưa ra. Ngay cả viêm gan do bia rượu cũng không nên tự ý dùng các loại thuốc nói trên.

Viêm gan do rượu diễn tiến từ gan nhiễm mỡ, dần dần là viêm gan mãn, xơ gan và cuối cùng có thể dẫn tới ung thư gan. Lời khuyên đầu tiên của bác sĩ dành cho những người này là ngưng bia rượu, nếu chưa thể ngưng ngay thì một ngày chỉ nên uống 1 lon bia hoặc 1 ly rượu vang đỏ kết hợp chữa trị bằng những loại thuốc chuyên khoa đã được công nhận. Chính vì thế không nên nghe quảng cáo thuốc này, thuốc kia tốt mà tự ý dùng. Thậm chí nếu dùng thuốc tự ý, bừa bãi có thể gây ngộ độc gan.

Thêm nữa, trong quá trình điều trị bệnh lý gan với phác đồ của bác sĩ, bệnh nhân cũng không nên tự ý dùng thêm các sản phẩm được quảng cáo tốt cho gan. Tất nhiên có thể dùng một vài loại bông giải nhiệt như bông actiso nhưng không thể chỉ dựa vào đó nếu thực sự có bệnh.

Dù bệnh lây lan mạnh nhưng hiện nay, Việt Nam cũng như nhiều nước đã có vắc xin ngừa viêm gan B. Với trẻ nhỏ sinh ra từ người mẹ có virus viêm gan B thể hoạt động cần được tiêm huyết thanh trong vòng 24 giờ đầu tiên, đủ 3 mũi trong 6 tháng sau đó sẽ giúp giảm tới hơn 90% nguy cơ lây lan viêm gan B từ mẹ sang con.

Ở người lớn chưa có kháng thể với viêm gan B (AntiHBs âm tính), sẽ được tiêm văcxin viêm gan B 3 mũi theo trình tự 1 - 2 - 3, trong đó mũi 2 cách mũi đầu 2 tháng và mũi 3 cách mũi đầu 3 tháng. Có thể tiêm nhắc lại sau mỗi 5, 10 năm hoặc khi xét nghiệm không thấy còn kháng thể.

Đức Trân