Thời tiết nắng nóng: Cảnh giác sốc nhiệt

Theo PGS. TS Nguyễn Văn Chi, Trung tâm Cấp cứu A9, Bệnh viện Bạch Mai, sốc nhiệt là tình trạng nhiệt độ cơ thể tăng cao đến mức gây tổn thương đến hệ thống thần kinh trung ương và các mô khác, đặc biệt khi nhiệt độ cơ thể đạt mức 40 độ C hoặc cao hơn.

Cơ thể có cơ chế điều hòa thân nhiệt để giữ cho nhiệt độ ở mức cân bằng quanh 37 độ C. Trong thời tiết nắng nóng, cơ thể vừa sinh ra nhiệt trong quá trình hoạt động, vừa hấp thụ nhiệt từ môi trường, dẫn đến nguy cơ tăng thân nhiệt.

Khi nhiệt độ cơ thể tăng lên, cơ thể sẽ thực hiện các cơ chế để điều tiết giữ thân nhiệt như thở nhanh, dãn mạch dưới da, toát mồ hôi, ức chế quá trình sinh nhiệt... Tuy nhiên, nếu ở trong môi trường nắng nóng kéo dài, các cơ chế đó sẽ không còn hiệu quả.

Ví dụ, nhiệt độ cơ thể 41 độ C kéo dài sẽ ảnh hưởng đến các chức năng của nhiều cơ quan quan trọng như não, tim, phổi, thận; đặc biệt khi nhiệt độ tăng quá cao, các hoạt động chuyển hóa trong cơ thể sẽ rối loạn nghiêm trọng, dẫn đến hôn mê, co giật.

Những người phải lao động trong điều kiện môi trường nắng nóng như nông dân gặt lúa trên cánh đồng, công nhân làm việc trên lò cao, các vận động viên thi đấu, luyện tập dưới điều kiện nắng nóng... có nguy cơ sốc nhiệt cao nhất.

Các nhóm nguy cơ cao khác bao gồm: người lao động ngoài dưới nắng nóng với cường độ liên tục, trẻ sơ sinh, trẻ em dưới 4 tuổi, người có bệnh lý tim, phổi hoặc thận, béo phì, thiếu cân, cao huyết áp, tiểu đường, bệnh tâm thần...

Còn BS Lương Quốc Chính - Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết sốc nhiệt là tình trạng nhiệt độ cơ thể tăng cao đến mức gây tổn thương hệ thống thần kinh trung ương và các mô khác, đặc biệt khi nhiệt độ đạt mức 40 độ C hoặc cao hơn. Đây là hình thái nghiêm trọng nhất của tổn thương do nhiệt.

Khi nhiệt độ trung tâm của cơ thể cao hơn 40 độ C, triệu chứng đặc trưng đầu tiên của sốc nhiệt là ngất xỉu do cơ thể không giải phóng tỏa nhiệt, khiến bệnh nhân kiệt sức.

Một số biểu hiện khác gồm: đau nhói đầu, chóng mặt, choáng váng, không ra mồ hôi mặc dù thời tiết nóng, da đỏ, nóng và khô, yếu cơ hoặc chuột rút, buồn nôn và nôn, nhịp tim và mạch có thể đập mạnh hoặc yếu; thay đổi hành vi như lú lẫn, mất phương hướng hoặc có trạng thái sửng sốt, co giật, hôn mê.

BS Chính cho biết thêm, nếu nghi ngờ ai đó bị sốc nhiệt trong khi chờ đợi y tế, đưa nạn nhân tới nơi có điều hòa hoặc ít nhất là chỗ râm mát, cởi bỏ các quần áo không cần thiết, sau đó sơ cứu bằng các phương pháp làm mát như: sử dụng quạt, làm ướt da bệnh nhân bằng khăn ướt hoặc vòi nước, áp túi nước đá vào nách, bẹn, cổ và lưng.

Để phòng sốc nhiệt, BS Chính khuyên mỗi người cần trang bị đầy đủ các loại mũ nón rộng vành, khẩu trang, kính, quần áo và mũ bảo hộ lao động... Nên mặc quần áo rộng, nhẹ và sáng màu, tránh quần áo quá dày và tối màu vì sẽ dễ hấp thụ nhiệt.

Đặc biệt, cần phải uống đủ nước bởi khi nắng nóng, nước mất đi rất nhiều qua mồ hôi. Nếu không uống đủ nước cũng khiến nhiệt độ cơ thể tăng lên, dễ gây sốc nhiệt. Lượng nước bổ sung ít nhất là khoảng 2-3 lít mỗi ngày, nên chọn nước lọc, trái cây hoặc nước ép rau xanh nguyên chất.

T.M.

Bài viết gốc:  http://daidoanket.vn/thoi-tiet-nang-nong-canh-giac-soc-nhiet-5689755.html