Những đồi quýt bạc tỷ nơi vùng cao biên giới Lào Cai

Chẳng ai nghĩ và cũng chả ai dám tin rằng tại mảnh đất mà ngay cả cây lúa, cây ngô còn “gặt” lấy thất bát này có ngày lại là nơi sinh sôi của cây ăn quả.

Giờ thì hàng trăm gia đình người Tu Dí, Pa Dí, người Dao ở Mường Khương đã chuyển sang trồng quýt. Những cây giống lần lượt bén rễ, ra hoa, kết trái khắp thị trấn Mường Khương, rồi các xã Tung Chung Phố, Pha Long, Tả Gia Khâu, Tả Ngải Chồ... mà người nông dân chưa bao giờ phải lo lắng về đầu ra của sản phẩm. Cây quýt giờ đây không chỉ là cây bạc tỷ giúp nhiều hộ thoát được nghèo mà còn góp phần rất lớn thúc đẩy thực hiện thành công Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới tại địa phương.

Người nông dân trong thị trấn Mường Khương thu hoạch quýt

Huyện biên giới Mường Khương có đặc thù là thiếu nước sinh hoạt và phát triển nông nghiệp. Tuy vậy, quýt và một số cây ăn quả có múi lại phát triển phù hợp với khí hậu và thổ nhưỡng đặc trưng của vùng. Tính đến nay, các xã rẻo cao biên giới của huyện Mường Khương đã có hơn 448 ha quýt, hàng năm đưa ra thị trường khoảng 1.200 tấn quả, thu về hơn 20 tỷ đồng. Điều quan trọng là đồng bào các dân tộc thiểu số ở vùng núi cao đã phát huy được lợi thế khí hậu, đất đai để xây dựng được vùng hàng hóa có chất lượng cao, được thị trường chấp nhận, tạo việc làm và nguồn thu ổn định.

Hiện nay toàn huyện Mường Khương có 212 ha quýt đạt tiêu chuẩn sản xuất theo VietGAP. Lợi thế của Mường Khương là nằm ở độ cao hơn 1.000 m so với mực nước biển, có tiểu vùng khí hậu ôn đới thích hợp với các loại cây có múi. Do chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm lớn, sương mù và độ ẩm cao nên chất lượng quýt được trồng ở đây vượt trội hơn: quả to, mọng nước, vị ngọt, thơm đặc trưng. "Hữu xạ tự nhiên hương", năm nào cũng vậy, thương lái từ các nơi cũng đánh xe vào tận vườn để mua quýt Mường Khương đưa về chợ đầu mối Hà Nội và các tỉnh miền xuôi.

Người nông dân địa phương cũng tự tìm đầu ra cho sản phẩm của mình thông qua sàn giao dịch điện tử và quảng bá sản phẩm của mình thông qua các trang mạng xã hội. Thời gian gần đây, nhiều chủ vườn còn thực hiện kết hợp mô hình tham quan, du lịch vườn để thu hút khách. Do đó, quýt ở Mường Khương luôn trong tình trạng "cung không đủ cầu".

Theo UBND huyện Mường Khương, quýt Mường Khương đã được Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ cấp chứng nhận chỉ dẫn địa lý.  Để giữ vững thương hiệu quýt Mường Khương, theo ông Đinh Trọng Khôi, Phó Chủ tịch UBND huyện Mường Khương thì địa phương sẽ tiếp tục duy trì diện tích quýt sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP hiện có đồng thời hướng dẫn Nhân dân áp dụng quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP trên toàn bộ diện tích. Bên cạnh đó, huyện tăng cường áp dụng các tiến bộ kỹ thuật nhằm nâng cao năng suất chất lượng và đa dạng hóa sản phẩm đáp ứng thị hiếu và nhu cầu thường xuyên của người tiêu dùng. Cùng với việc xây dựng thương hiệu, hằng năm, huyện Mường Khương mở “Lễ hội quýt” kết hợp thu hút khách du lịch và quảng bá, tiêu thụ sản phẩm nông sản, đồng thời tích cực tham gia các hội chợ nông nghiệp trong và ngoài tỉnh để mở rộng thị trường tiêu thụ quýt cho người dân địa phương...

Hoài Anh (t.h)