Tây Nguyên cần kế hoạch để "chung sống" lâu dài với hạn
14:12 | 27/11/2020
Thời tiết khu vực Tây Nguyên bắt đầu có sự chuyển biến bất thường từ cuối tháng 10.
Với diễn biến thiên tai ngày càng phức tạp, các cơ quan khí tượng thủy văn cho rằng, Tây Nguyên cần có một kế hoạch “dài hơi” hơn để tiến tới "chung sống" với hạn bằng cách quy hoạch lại sản xuất, cân đối giữa diện tích sản xuất và năng lực cung cấp nước tưới.
Nguyên nhân biến đổi khí hậu thủy văn, chủ yếu là do diện tích rừng và độ che phủ thực vật giảm, diện tích đất trống và đồi núi trọc ngày một gia tăng. Điều đó làm cho bức xạ nhiệt từ các sườn núi xuống các khu vực thấp, đặc biệt là những thung lũng nơi có dân cư tập trung đông đúc, sự nóng lên của mặt đất do sự hấp thụ bức xạ mặt trời tăng lên, khiến nhiệt độ không khí ban ngày khá cao. Trong khi đó, ban đêm do bức xạ hiệu dụng của mặt đất tăng, kết hợp với sự lạnh đi do không khí lạnh từ núi tăng cao hơn chìm xuống. Tổng hợp các tác dụng này làm cho biên độ nhiệt ngày đêm lớn.
Mùa khô năm 2020, toàn tỉnh Đắk Nông có hơn 22.430 ha cây trồng bị thiệt hại do hạn hán với mức độ từ 30% đến 70%. Ảnh minh họa
Theo nhận định của các chuyên gia khí tượng thủy văn, xu thế nhiệt độ mặt nước biển tiếp tục lạnh đi và hiện tượng La Nina đã xuất hiện. Dự báo, hiện tượng La Nina (hiện tượng nước biển lạnh đi so với bình thường) sẽ tiếp tục duy trì từ nay đến tới những tháng đầu năm 2021. Vì vậy, nhiệt độ trung bình trong mùa khô 2020 – 2021 ở khu vực Tây Nguyên xấp xỉ và cao hơn trung bình nhiều năm. Tổng lượng mưa trong mùa khô phổ biến ở mức xấp xỉ hoặc cao hơn trung bình nhiều năm.
Như vậy, khả năng thiếu nước trong sản xuất trong mùa khô 2020 – 2021 là không đáng kể so với năm trước, cạn kiệt ở mức không nghiêm trọng và xảy ra ở diện hẹp. Dòng chảy trong sông khan hiếm xảy ra vào thời kỳ từ tháng 2 đến tháng 4, tập trung chủ yếu ở các vùng phía Đông các tỉnh. Lượng dòng chảy trên các sông suối, thiếu hụt khoảng từ 10 – 30% và trên một số sông thấp hơn 40%, mức thiếu hụt tương đương mùa khô năm 2006 – 2007 và 2014 - 2015.
Hiện tại, mực nước ở các hồ chứa thủy lợi, thủy điện trên khu vực Tây Nguyên phổ biến ở mức xấp xỉ mực nước dâng bình thường. Đây là điều kiện thuận lợi cho công tác phòng chống khô hạn, phục vụ công tác điều phối nước cho sản xuất và tưới tiêu cho cây trồng.
Với diễn biến thiên tai ngày càng phức tạp, các cơ quan khí tượng thủy văn đã và đang tăng cường công tác theo dõi, giám sát, quan trắc, dự báo, cảnh báo trên phạm vi cả nước. Các bản tin dự báo, cảnh báo được gửi tới các cơ quan quản lý và cộng đồng, qua nhiều phương tiện truyền thông đại chúng để kịp thời triển khai công tác phòng, chống thiên tai...
Tuy nhiên, với tác động của biến đổi khí hậu, các hiện tượng khí hậu và khí tượng thủy văn cực đoan, không còn tuân theo quy luật. Do vậy, để thực hiện tốt công tác phòng, chống thiên tai, các cơ quan quản lý và người dân cần thường xuyên cập nhật các bản tin dự báo, cảnh báo của cơ quan khí tượng thủy văn; điều chỉnh lại các phương án phòng, chống để có thể ứng phó kịp thời trước diễn biến bất thường của thời tiết và các biểu hiện khí tượng thủy văn.
Ngoài các giải pháp chống hạn trước mắt trong mùa khô năm nay, Tây Nguyên cần có một kế hoạch “dài hơi” hơn để tiến tới "chung sống" với hạn bằng cách quy hoạch lại sản xuất, cân đối giữa diện tích sản xuất và năng lực cung cấp nước tưới, đồng thời đầu tư cho các công trình thủy lợi, đặc biệt là các hồ chứa có khả năng tích đủ nước trong mùa mưa, phục vụ tưới vào mùa khô.
Cụ thể là xây dựng cơ cấu cây trồng hợp lý, vừa đáp ứng nhu cầu thị trường, vừa hài hòa với điều kiện tài nguyên nước; mạnh dạn giảm diện tích lúa, cà phê cho hiệu quả thấp, thay thế bằng các loại cây trồng sử dụng ít nước tưới như ngô, bông dâu tằm, đậu đỗ…; chuyển dịch thời vụ xuống giống lúa đông xuân sớm hơn và gieo cấy bằng cách chọn giống ngắn ngày để tránh hạn cuối vụ; phục hồi rừng bằng các biện pháp chặn đứng nạn phá rừng, bảo vệ rừng đầu nguồn, phủ xanh đất trống, đồi núi trọc bằng khoanh nuôi và trồng rừng.
Đặc biệt, Tây Nguyên ưu tiên vốn đầu tư, sửa chữa, nâng cấp hệ thống công trình thủy lợi hiện có; tăng cường quản lý nhà nước về nguồn tài nguyên nước vì trong khi nguồn nước ngầm ngày càng cạn kiệt do khai thác quá mức thì giải pháp tưới bằng các công trình thủy lợi, đặc biệt là hồ chứa cần được tính ở mức cân bằng để Tây Nguyên giảm bớt áp lực “khát” trong mỗi mùa khô. Mặt khác, để phát triển kinh tế bền vững, hạn chế tác động của biến đổi khí hậu và tác động của môi trường đến cuộc sống, mỗi người cần có những hoạt động thiết thực nhằm hạn chế và giảm bớt mức độ thiệt hại do chính chúng ta gây ra.
Võ Duy Phương
Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Tây Nguyên
Bài viết gốc: http://www.baodaknong.org.vn/kinh-te/tay-nguyen-can-ke-hoach-de-chung-song-lau-dai-voi-han-83316.html
Nguồn "Báo Đắk Nông điện tử"
CÁC TIN KHÁC
- Hiệu quả mô hình trồng lúa bằng sữa tươi (04/12/2020)
- Nông dân thận trọng đầu tư vụ hoa Tết Tân Sửu (04/12/2020)
- Nhiều nông dân "nhờ" Facebook tìm người hái cà phê (03/12/2020)
- Thu nhập khá nhờ trồng xen cam canh trong vườn cà phê (01/12/2020)
- VnSAT định hình sản xuất cà phê bền vững (27/11/2020)
- Vực dậy cây 'vàng đen' (26/11/2020)
- Nông dân loay hoay với cà phê (25/11/2020)
- Thu nhập khá nhờ mô hình đa cây kết hợp chăn nuôi (21/11/2020)
- Trồng ớt baby công nghệ cao đút túi hàng trăm triệu đồng (20/11/2020)
- Phục hồi chất lượng đất Tây Nguyên (20/11/2020)
- Đất Tây Nguyên bị 'bóc lột' nghiêm trọng: Hậu quả! (19/11/2020)
Khẩn trương ban hành Đề án tổ chức Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9
Ngày 16/4, UBND tỉnh tổ chức cuộc họp nghe Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch báo cáo dự thảo Đề án Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9. Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Ngọc Nghị chủ trì cuộc họp.
- Chia sẻ lợi ích nhiều nhất cho người trồng cà phê
- Dư vị... cà phê miễn phí
- "Cú hích" mạnh mẽ cho ngành hàng cà phê
- Lặng thầm góp sức giữ phố phường sạch đẹp mùa lễ hội
Robot thông minh nhất thế giới có gì đặc biệt?
Tinh tế đến mức có thể phát hiện sự lo lắng của con người và dẫn dắt tương tác bằng hơn 120 ngôn ngữ khác nhau giúp Xoxe trở thành robot thông minh nhất thế giới.
- Người nông dân tự chế thuốc thảo dược diệt ruồi vàng hiệu quả
- Máy cuộn rơm, lợi ích kép
- Độc đáo máy đổi “rác” bảo vệ môi trường
- Những phát minh ra đời đầu năm 2019
Sầu riêng và những bước đi trên con đường chính ngạch
Sầu riêng Việt Nam xuất sang Trung Quốc theo con đường chính ngạch là cơ hội lớn để ngành hàng này phát triển.
- Đắk Lắk: Lễ hội nâng tầm sầu riêng Krông Pắc
- Nhiều hoạt động sôi nổi tại Lễ hội Sầu riêng huyện Krông Pắc lần thứ nhất
- Sẽ biểu diễn bay khinh khí cầu tại Lễ hội Sầu riêng Krông Pắc lần thứ I năm 2022
- Huyện Krông Pắc: Ra mắt mô hình trồng dổi lấy hạt tại xã Ea Yiêng
- "Nam vương của quyền anh Việt Nam” Trương Đình Hoàng dự giải chạy Đắk Lắk Marathon 2024
- Khẩn trương ban hành Đề án tổ chức Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9
- Giá cà phê đã lên 125.000 đồng/kg
- Chậm bổ sung vốn, chủ đầu tư xin tạm dừng thi công Tỉnh lộ 1
- Đắk Lắk: Tiêu hủy gần 2,5 tấn thực phẩm, dầu ăn không rõ nguồn gốc
- Công an huyện Krông Búk: Bắt con trai chém mẹ bị thương nặng
- Giá xăng tăng trong kỳ điều hành thực hiện sớm
- Quản lý, bảo vệ rừng ở Ea Kar: Cần biện pháp “giải nhiệt” hiệu quả
- Giá cà phê trong nước tăng như vũ bão, tiến sát 120.000 đồng/kg
- Phát triển nhà ở xã hội: “Đón đầu” xu hướng gia tăng lực lượng lao động
BÌNH LUẬN CỦA BẠN
BÌNH LUẬN