Tiếp tục đề xuất miễn học phí bậc THCS

...bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, nhằm thống nhất quan điểm về những vấn đề lớn để sửa đổi toàn diện Luật Giáo dục hiện hành.

Tại buổi làm việc này, Bộ GD-ĐT tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội tại kỳ họp thứ 5 Quốc hội khóa XIV trong việc tiếp tục đề xuất miễn học phí bậc THCS tại dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục.

Một số ĐBQH đề xuất miễn học phí cho học sinh THCS.

Tiếp thu ý kiến của ĐBQH

Buổi làm việc này do Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội Phan Thanh Bình chủ trì; với sự tham dự của Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ.

Tại đây, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho biết Bộ GD-ĐT quyết tâm cao để hoàn thiện dự thảo Luật và trình Quốc hội thông qua vào kỳ họp tới.

Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đã được các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) thảo luận tại Kỳ họp thứ 5 vừa qua. Căn cứ Nghị quyết số 64/2018/QH14 ngày 15-6-2018 của Quốc hội; ý kiến của ĐBQH và thẩm tra của Ủy ban, Ban soạn thảo đã tổng hợp thành 17 vấn đề lớn, trong đó tiếp thu 11 vấn đề, giải trình 5 vấn đề và xin ý kiến 1 vấn đề.

Tiếp thu ý kiến ĐBQH, Ban soạn thảo đã rà soát tổng thể để sửa đổi toàn diện Luật Giáo dục thể hiện trong dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục. Sự thay đổi phạm vi điều chỉnh đòi hỏi thay đổi quan điểm, cách tiếp cận…

Đáng chú ý, ban soạn thảo đã bổ sung vào dự thảo Luật nội dung: Nâng chuẩn trình độ giáo viên mầm non từ trung cấp lên CĐ; miễn học phí cho học sinh bậc THCS trường công lập.

Hai chính sách này sẽ tiếp tục được nghiên cứu, bổ sung đánh giá tác động và báo cáo, xin ý kiến Chính phủ.

Như vậy, sau khi tiếp thu ý kiến của các ĐBQH tại kỳ họp thứ 5 vừa qua và lắng nghe ý kiến dư luận, ban soạn thảo đã quyết định tái đề xuất miễn học phí bậc THCS.

Theo đại diện Vụ Pháp chế (Bộ GD-ĐT), cơ quan chủ trì soạn thảo đã rà soát trên tinh thần kế thừa cấu trúc cơ bản của Luật Giáo dục hiện hành, tránh sự xáo trộn không cần thiết, trong đó chuyển một số điều khoản ở chương quy định chung xuống chương quy định cụ thể; nâng mục 2 quy định đầu tư cho giáo dục thành một chương riêng.

Dự thảo Luật tập trung sửa đổi một số vấn đề cốt lõi bao gồm: Hệ thống giáo dục quốc dân, giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, giáo dục thường xuyên, nhà giáo, loại hình nhà trường và đầu tư cho giáo dục, chính sách tài chính.

Cơ quan chủ trì soạn thảo đã xây dựng Dự thảo Luật theo hướng luật khung, quy định chung các cấp học và trình độ đào tạo trong hệ thống giáo dục quốc dân.

Theo Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ, đây là thách thức nhưng cũng là cơ hội để đổi mới căn bản và toàn diện GD&ĐT.

Chú ý phân luồng trong giáo dục phổ thông 

Trước đó, tại các dự thảo ban đầu, 2 vấn đề lớn của sửa Luật Giáo dục được đưa vào là miễn học phí cho bậc THCS; xếp lương nhà giáo cao nhất khối hành chính sự nghiệp. Tuy nhiên, trong quá trình hoàn thiện dự thảo, cả 2 nội dung quan trọng này đều bị đưa ra khỏi dự thảo. 

Liên quan đến đề xuất miễn học phí cho học sinh THCS, văn bản góp ý của Bộ Nội vụ cho rằng, “Học sinh tiểu học, THCS trường công lập không phải nộp học phí” là chưa phù hợp với quy định tại các Nghị quyết của Đảng và làm tăng chi ngân sách nhà nước trong khi ngân sách nhà nước khó khăn.

Bộ Tài chính cũng góp ý, quy định học sinh THCS không phải đóng học phí là chưa phù hợp. Vì Nghị quyết số 29-NQ/TW đã nêu: Đối với giáo dục phổ thông, nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục, thực hiện giáo dục bắt buộc 9 năm từ sau năm 2020. Vì vậy, trong điều kiện ngân sách nhà nước còn khó khăn, việc cân đối kinh phí để thực hiện chính sách này là không khả thi.

Đề nghị Bộ GD-ĐT không đưa nội dung này vào dự thảo Luật, đồng thời chỉ xem xét quy định học sinh THCS không phải đóng học phí từ sau năm 2020 khi bắt đầu triển khai giáo dục bắt buộc theo đúng tinh thần Nghị quyết số 29-NQ/TW.

Tuy nhiên, khi đưa dự thảo ra thảo luận tại kỳ họp Quốc hội vừa qua, một số ĐBQH, trong đó có Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Thiện Nhân đã đề xuất cần miễn học phí cho học sinh THCS.

Phát biểu kết luận buổi làm việc, ông Phan Thanh Bình lưu ý ban soạn thảo phải làm rõ những điểm mới khi chuyển thành dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục để thiết kế được những điều luật vì người học, bám sát tinh thần Nghị quyết 29 và Hiến pháp 2013.

Đó là làm rõ tính mở, liên thông, phân luồng trong hệ thống giáo dục quốc dân; xác định sơ đồ liên thông, liên kết trong hệ thống. Từ đó xác định các nguyên tắc, chính sách, cơ chế để vận hành hệ thống.

Về đầu tư tài chính, cần quy định rõ hơn trách nhiệm của nhà nước đối với đầu tư cho giáo dục. Cụ thể hóa các lĩnh vực đầu tư, hiểu đúng và đủ về xã hội hóa trong giáo dục; từ đó có những quy định phù hợp.

Ngoài ra, để thúc đẩy tự chủ trong trường phổ thông, cần làm rõ các khái niệm (quản lý nhà nước, quản trị nhà trường) để phân cấp phân quyền; quy định về tự chủ trong nhà trường, bảo đảm đồng bộ khi trao quyền tự chủ cho nhà trường.

Mạnh Dũng