Tuyển sinh vào lớp 10 THPT: Cân nhắc điều chỉnh nguyện vọng

Bên cạnh việc nắm kiến thức cơ bản, học sinh cần rèn luyện kỹ năng so sánh và tổng kết để có thể làm được những câu hỏi dạng liên chuyên đề.

Khoảng 1 tháng nữa, kì thi vào lớp 10 của các tỉnh, thành phố trên cả nước sẽ bắt đầu. Trong giai đoạn nước rút này, việc tăng tốc ôn tập cũng như có chiến lược chọn trường phù hợp là điều các sĩ tử cần làm để đỗ vào ngôi trường cấp 3 như mong muốn. Sau khi nộp phiếu đăng ký dự tuyển vào lớp 10, học sinh vẫn còn một lần được thay đổi NV.

Hà Nội: Học sinh không nên học tủ môn Lịch sử

Năm 2019 là năm đầu tiên Hà Nội chính thức thay đổi phương thức tuyển sinh vào các trường THPT công lập theo hướng thi tuyển tới 4 bài thi thay vì kết hợp thi 2 môn (Ngữ văn, Toán) và xét tuyển học bạ 4 năm THCS như năm trước. Học sinh “căng mình” ôn tập 4 môn, đặc biệt là môn Lịch sử, do đây là môn thi cuối cùng được công bố sau Ngữ văn, Toán và Ngoại ngữ. 

Cô giáo Lê Kim Anh - Hiệu trưởng Trường THCS Cầu Giấy (Hà Nội) - cho biết: Ngay sau khi có thông tin về môn thi thứ 4 là Lịch sử hồi giữa tháng 3, Ban Giám hiệu nhà trường cùng các thầy cô giáo bộ môn đã tổ chức họp để đề xuất các phương án ôn tập cho học sinh. Trước đó, nhà trường đã có kế hoạch dài hơi cho việc bồi dưỡng và ôn luyện kiến thức 3 môn Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ nên học sinh cũng đã có sự chuẩn bị ngay từ đầu năm học. Trong giai đoạn nước rút hiện nay, cả thầy và trò đang vừa hoàn thành nốt chương trình, song song với đó là ôn tập theo các chuyên đề để củng cố kiến thức cho học sinh. Thông qua các bài kiểm tra, giáo viên sẽ nắm được phần nào các em còn yếu để có hướng ôn tập phù hợp. “Nhìn chung yêu cầu về mặt kiến thức, kỹ năng cần có trong đề thi, câu hỏi đa phần nằm trong chương trình THCS, chủ yếu ở lớp 9. Căn cứ theo đề thi minh họa đã công bố, câu hỏi không mang tính đánh đố thí sinh, hầu hết ở cấp độ nhận biết, thông hiểu, một số ít là vận dụng cấp độ thấp; đúng theo chuẩn kiến thức, kỹ năng trong sách giáo khoa bộ môn do Bộ GDĐT quy định” - cô Kim Anh chia sẻ. 

Lưu ý về việc ôn tập môn Lịch sử, ThS Nguyễn Thị Quỳnh Mai (Trưởng phòng đào tạo Hệ thống giáo dục HOCMAI) cho rằng các câu hỏi trải đều tất cả các nội dụng trong sách giáo khoa, vì vậy học sinh không được học tủ bất kỳ nội dung nào. Bên cạnh việc nắm kiến thức cơ bản, học sinh cần rèn luyện kỹ năng so sánh và tổng kết để có thể làm được những câu hỏi dạng liên chuyên đề.

Vì thời gian không còn nhiều nên học sinh phân bổ thời gian học tập một cách phù hợp, dồn lực ôn tập nhiều hơn cho những môn không phải là thế mạnh của mình để cân bằng điểm số. Cần tránh tình trạng môn điểm cao chót vót cũng không thể kéo điểm số quá thấp của môn khác sẽ ảnh hưởng đến thành tích chung. 

Lời khuyên từ một số thầy cô cho rằng đối với những vấn đề khó khăn, vướng mắc có thể tạo nhóm bạn cùng học để thảo luận hoặc hỏi trực tiếp giáo viên đang giảng dạy. Các em không nên đi học thêm tràn lan dễ dẫn đến tình trạng quá tải, mệt mỏi làm ảnh hưởng đến kết quả học tập chung. 

Chiến lược chọn trường

Bên cạnh việc lên kế hoạch ôn tập hiệu quả thì việc chọn trường để đăng ký NV vào lớp 10 cũng là một cuộc cân não không dễ dàng của không chỉ sĩ tử mà cả các bậc phụ huynh, thầy cô giáo cũng vào cuộc. 

Như tại Hà Nội, mặc dù sẽ có khoảng 62% học sinh đỗ trường THPT công lập nhưng đây là tỷ lệ chung, còn từng khu vực sẽ có mức riêng. Cụ thể, ông Phạm Văn Đại - Phó Giám đốc Sở GDĐT Hà Nội - cho biết: Căng thẳng tuyển sinh lớp 10 năm nay sẽ dồn vào các trường THPT công lập nội đô, còn các khu vực khác, tỉ lệ tuyển sinh sẽ cao hơn. Ví dụ như khu vực quận Cầu Giấy, với số lượng học sinh THCS hiện đang theo học rất lớn nhưng chỉ có 9 trường THPT, trong đó có 7 trường ngoài công lập và chỉ có duy nhất 2 trường công lập. 2 trường THPT công lập này hàng năm cũng có chỉ tiêu tuyển sinh rất thấp, do đó theo báo cáo những năm trước, học sinh trên địa bàn Cầu Giấy trúng tuyển vào lớp 10 trường THPT công lập của quận chỉ chiếm khoảng 28%. Vì vậy, ngoài việc chuẩn bị tốt kiến thức, thì học sinh lớp 9 cần lựa chọn nguyện vọng phù hợp, thông minh. Đây là cách nâng cao cơ hội trúng tuyển và giảm áp lực học tập vốn đã rất căng thẳng với học sinh cuối cấp. 

Mặc dù ngày 3/5, học sinh đã kết thúc việc nộp phiếu đăng ký dự tuyển tại các trường, nhưng còn một cơ hội nữa để thay đổi NV. Đó là trong 2 ngày 15 và 16/5, học sinh được thay đổi NV dự tuyển không chuyên (nếu có nhu cầu). Học sinh lớp 9 sẽ nộp đơn xin đổi NV tại cơ sở giáo dục nơi học lớp 9, thí sinh tự do nộp tại phòng GDĐT. Trước đó, ngày 14/5, Sở GDĐT Hà Nội sẽ công bố công khai số lượng học sinh đăng ký tuyển vào lớp 10 không chuyên của từng trường THPT tại các phòng GDĐT và cổng thông tin điện tử của sở. Đây sẽ là kênh thông tin quan trọng để học sinh tham khảo, từ đó đưa ra quyết định. 

Ông Phạm Quốc Toản - Trưởng phòng Quản lý thi và Kiểm định chất lượng (Sở GDĐT Hà Nội) - lưu ý, điểm tuyển sinh của các trường THPT công lập có sự chênh lệch lớn, vì thế phụ huynh, học sinh nghiên cứu kỹ thông tin về các trường, tham khảo mức điểm chuẩn của vài năm gần đây cũng như tự đánh giá năng lực để đăng ký NV phù hợp.

TP HCM: “Cân não” chọn nguyện vọng

Số liệu tổng hợp ban đầu của Sở GDĐT TP HCM cho thấy số học sinh đăng ký dự thi vào từng trường THPT năm nay có những thay đổi nhất định. Trong đó, ở khối lớp 10 thường, các Trường THPT Hùng Vương, Gia Định, Trần Phú có đông thí sinh đăng ký dự thi nhất. 

So sánh với các năm trước, năm nay số lượng thí sinh đăng ký NV một là hơn 80.000, giảm so với năm ngoái (hơn 89.000). Nhìn chung, tỷ lệ chọi các trường không tăng nhiều mặc dù giảm chỉ tiêu tuyển sinh.

Các trường tốp đầu có tỷ lệ chọi cao như THPT Gia Định (1 chọi 2,72); Nguyễn Thị Minh Khai (2,61); Lê Qúy Đôn (2,31). Một số địa bàn do áp lực dân số hoặc có mở thêm trường mới giảm chỉ tiêu ở trường cũ làm cho tỷ lệ chọi tăng lên như THPT Nam Sài Gòn, quận 7 (2,33); Nguyễn Hữu Tiến, huyện Hóc Môn (2,26); Bà Điểm, huyện Hóc Môn (2,24).

Theo thầy giáo Trần Mậu Minh - nguyên Hiệu trưởng Trường THCS Trần Văn Ơn, quận 1, TP HCM - từ số liệu này, các em có thể tham khảo để cân nhắc trước khi quyết định điều chỉnh NV. Nếu đã đánh giá tương đối khả năng của mình tương ứng với điểm chuẩn trường nào, và tỷ lệ chọi trường đó không thay đổi nhiều, thì không cần điều chỉnh NV.

Nhiều chuyên gia cũng chung quan điểm không phải học sinh nào cũng nên thay đổi NV. Bởi căn cứ vào tỷ lệ chọi năm nay và các năm liền kề trước đó đã công bố, nếu không có sự đột biến thì nên giữ nguyên NV. Trong đó, thứ tự các NV nên sắp xếp theo NV1 là trường yêu thích và tương ứng với sức học, NV2 trường gần nhà hoặc các quận lân cận nhưng vẫn nằm trong khả năng của mình. Các NV sau nếu có là phương án dự phòng trong trường hợp xấu nhất vẫn vào công lập, đó là trường có điểm thấp hẳn so với khả năng của mình. 

Một lưu ý với học sinh có lực học giỏi, đó là chỉ nên dành một NV vào trường có điểm chuẩn cao, 1 hoặc các NV sau nên dành cho trường có điểm chuẩn thấp hơn. Không nên chỉ chọn các trường có điểm chuẩn cao hoặc đăng ký tất cả các NV vào cùng một trường sẽ có nguy cơ dù điểm cao nhưng vẫn không trúng tuyển vào trường THPT công lập. 

Hạn cuối cùng để thực hiện điều chỉnh đối với học sinh TP HCM này là ngày 8/5.

Thu Hương