Sách giáo khoa Ngữ văn: Đảm bảo vừa tích hợp, vừa giảm tải

Theo đánh giá của nhiều thầy cô giáo, các bộ SGK nói trên thực hiện những yêu cầu tích hợp để giảm tải một cách đáng kể. Đồng thời cũng giúp cho việc học văn của học sinh gần gũi, thân thuộc chứ không quá hàn lâm.

Mang cuộc sống vào bài học

Nhà giáo Phạm Ngọc Lanh, người từng giảng dạy ở nhiều trường sư phạm, rồi quản lý giáo dục và chỉ đạo dạy học môn Văn các cấp (Bắc Giang) nhận định: Các văn bản văn học trong TV2 nằm trong mô hình thiết kế tích hợp, lấy hệ thống chủ đề - chủ điểm làm chỗ dựa để phát triển ngôn ngữ và văn học, các năng lực chung và các phẩm chất chủ yếu cho học sinh. Cách cấu trúc của sách như vậy là hợp lý.

Các chủ đề của văn bản văn học TV2 bắt đầu từ nhân vật học sinh và phát triển theo mối quan hệ giữa nhân vật trung tâm ấy với môi trường xung quanh. Điều này vừa phù hợp với quan điểm giáo dục lấy học sinh làm nhân vật trung tâm vừa phù hợp với sự phát triển tâm, sinh lý, khả năng nhận thức và tiếp thu của học sinh.

Nội dung kiến thức cần truyền tải đến học sinh tăng dần cùng với độ dài (số lượng tiếng, từ ngữ) của văn bản. Cùng với đó, bài học giáo dục qua các văn bản văn học cũng tăng dần cả về sự phong phú, chiều sâu nhưng lại phù hợp, dễ tiếp nhận.

Theo nhà giáo Phạm Ngọc Lanh, chất văn, giá trị nghệ thuật của các văn bản văn học trong TV2 rất yên tâm. Sợ nhất đối với người dạy Văn ở tất cả các bậc học là dạy Văn chẳng thấy văn đâu, chỉ là dạy tiếng, dạy từ, dạy đạo lý khô cứng qua các văn bản văn học ở SGK.

Cấp tiểu học làm thế sẽ là thảm họa, ít nhất là đã gieo cho lũ trẻ sự “sợ văn”. Nhưng rất vui là TV1, TV2 Cánh diều đã tránh được điều này. Có thể nói, các bài thơ, câu chuyện, các đoạn văn miêu tả... đều được chọn lựa kỹ càng, giữ được sự hài hòa giữa giáo dục tư tưởng, kỹ năng sống với tâm hồn và tình yêu, cảm thụ văn học.

Các tác giả là những nhà thơ, nhà văn và các cây bút viết cho thiếu nhi bằng cả tình cảm, nhiệt huyết và tâm hồn trẻ thơ. Có thể kể một số tác giả tiêu biểu như: Tô Hoài, Nguyễn Quang Sáng, Hồ Phương, Phong Thu, Ngô Quân Miện,…

“Mang cuộc sống vào bài học. Đưa bài học vào cuộc sống” đây vừa là mục tiêu, cũng là phương châm, ý chí của các nhà soạn sách nói chung và SGK Cánh diều nói riêng. Từ các văn bản văn học, TV2 từng bước làm giàu vốn từ, yêu quý, trân trọng tiếng Việt. Từ những bài thơ dễ thuộc, câu chuyện dễ nhớ, TV2 đem đến cho học sinh hứng thú đọc văn, tìm hiểu văn và yêu văn.

Chú trọng năng lực của học sinh

 PGS.TS Bùi Minh Đức trực tiếp tham gia biên soạn SGK Ngữ văn, bộ Cánh diều cấp THCS chia sẻ: SGK Ngữ văn 6 - bộ Cánh diều có nội dung bám sát, tuân thủ một cách tuyệt đối các yêu cầu của chương trình GDPT mới 2018.

Chương trình GDPT 2018, chương trình tổng thể, đặc biệt là chương trình Ngữ văn 2018 đặt ra những yêu cầu hết sức rõ ràng về các năng lực cần phát triển của học sinh cấp trung học cơ sở, trung học phổ thông đặc biệt là các em học sinh lớp 6.

Trong đó, có 4 kỹ năng mà chương trình yêu cầu đó là đọc, viết, nói, nghe được dạy dựa trên 3 loại văn bản lớn: Văn học, nghị luận, thông tin. Trong văn bản văn học, các bài học được chia thành các thể loại truyện, thơ, kịch kí, phân cấp cho mỗi một khối lớp gắn liền với từng tiểu loại nhỏ.

Ngoài ra, chương trình còn hướng tới phát triển năng lực, phẩm chất cho học sinh. Sách quán triệt tinh thần giảm tải mà Bộ GDĐT chỉ đạo trong nhiều năm qua, đó cũng là mong mỏi của nhiều giáo viên, học sinh cũng như phụ huynh học sinh.

Bộ sách thực hiện những yêu cầu tích hợp để giảm tải một cách đáng kể những nội dung thừa, không cần thiết, không đưa vào những nội dung có tính chất hàn lâm, khó đối với học sinh.

Điểm đặc sắc thứ ba của bộ SGK Ngữ văn 6 được PGS.TS Bùi Minh Đức nhắc tới, đó là sự độc đáo, đặc sắc, không chỉ cung cấp những nội dung dạy học mà còn hướng dẫn giáo viên, học sinh cách thức học tập và phương pháp học tập hiệu quả.

Đặc biệt là phương pháp học đọc, học viết, nói, nghe. Bên cạnh những bài học chính, sách còn thiết kế một sổ tay hướng dẫn đọc, là cẩm nang để học sinh áp dụng vào học tập, với nội dung giúp học sinh tự đánh giá kết quả học tập của mình trong từng bài học, học kỳ.

DUNG HÒA

Bài viết gốc: http://daidoanket.vn/sach-giao-khoa-ngu-van-dam-bao-vua-tich-hop-vua-giam-tai-5658442.html