Doanh nghiệp xăng dầu được “hưởng” gần 5.000 tỉ đồng chênh lệch thuế nhập khẩu?

Trong một tham luận tại hội thảo về quản lý thuế diễn ra tại Hà Nội mới đây, ông Nguyễn Anh Tuấn, Kiểm toán trưởng Kiểm toán Nhà nước chuyên ngành VI, chỉ ra trong công tác quản lý thuế còn có điểm chưa đồng bộ giữa văn bản điều hành của các bộ, ngành quản lý với nghị định của Chính phủ, dẫn đến làm giảm nghĩa vụ với ngân sách nhà nước về thuế của các doanh nghiệp.

Xăng dầu đã có 3 đợt tăng giá liên tục từ đầu tháng 4 đến nay. Ảnh minh họa

Cụ thể, về thuế tiêu thụ đặc biệt, ông Tuấn cho hay theo quy định tại Nghị định 100/2016/NĐ-CP, thuế này được tính dựa trên giá do cơ sở sản xuất, cơ sở nhập khẩu bán ra. Tuy nhiên, mức thuế tiêu thụ đặc biệt mặt hàng xăng dầu cơ cấu trong giá cơ sở do Bộ Công Thương tính toán và ban hành từng kỳ cụ thể kể từ ngày 19-8-2016 lại được xác định theo giá bán lẻ. 

"Vấn đề trên dẫn tới thực trạng người tiêu dùng đóng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng xăng theo giá bán lẻ nhưng thuế chỉ được đóng vào ngân sách nhà nước theo giá bán buôn. Phần chênh lệch giữa hai phương pháp tính chưa được nộp vào ngân sách nhà nước" - ông Nguyễn Anh Tuấn chỉ rõ.

Về thuế nhập khẩu trong cơ cấu điều hành xăng dầu, theo ông Tuấn, thuế suất thuế nhập khẩu là một yếu tố cấu thành trong công thức tính giá cơ sở xăng dầu của liên bộ Tài chính - Công Thương. Tuy nhiên, thực tế tại các đầu mối xăng dầu cho thấy khi đơn vị được hưởng thuế suất nhập khẩu ưu đãi đặc biệt thì thuế suất thực tế áp dụng tại các doanh nghiệp đầu mối thấp hơn trong công thức tính giá của liên bộ.

"Đây là nhân tố tác động chính làm giá cơ sở thực tế tại đơn vị thấp hơn giá cơ sở do liên bộ điều hành để tạo nên một khoản thặng dư cho các đơn vị xăng dầu đầu mối. Chỉ trong giai đoạn 2015-2016, khoản thặng dư từ chênh lệch thuế nhập khẩu này có giá trị là 4.809 tỉ đồng" - ông Tuấn cho biết.

Phương Nhung