Triển khai các giải pháp, khôi phục sản xuất hồ tiêu sau dịch bệnh

Nguyên nhân được xác định là trong năm 2018 do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, mùa mưa đến sớm, mưa lớn kéo dài và tập trung từ tháng 4 đến tháng 10 nước không thoát kịp nên gây úng cục bộ một số nơi làm cho độ ẩm tăng cao, gây thối rễ. Đây là điều kiện thuận lợi để các loại nấm Phytopthora, Fusarium solani, Lasiodiplodia theobromae, tuyến trùng gây bệnh trên cây hồ tiêu, phát triển lây lan nhanh, từ đó làm cho một số vườn tiêu bị thối rễ dẫn đến chết cây.

Cùng với đó, những năm trước đây, giá hồ tiêu tăng cao, nhiều hộ dân đã thế chấp tài sản vay vốn ngân hàng để đầu tư mua đất, trồng tiêu. Đến nay, cây tiêu chết hàng loạt, kết hợp với giá cả xuống thấp, rất nhiều hộ dân nợ ngân hàng không có khả năng trả, nên phải vay nóng ở tín dụng đen, bán rẻ vườn cây, nhà ở, cây trụ hoặc đi làm ăn xa để kiểm tiền trả nợ và trang trải cuộc sống…

Theo báo cáo của Chi nhánh Ngân hàng Nhà nước tỉnh, dư nợ đối với cây hồ tiêu đến thời điểm cuối tháng 2/2019 là 4.566 tỷ đồng/25.000 ha, với 21.575 khách hàng vay vốn ở các ngân hàng thương mại trên địa bàn tỉnh. Trong đó, dư nợ cây tiêu bị thiệt hại khoảng 260 tỷ đồng với 450 khách hàng.

Trước tình hình đó, ngành Nông nghiệp tỉnh đã đưa ra nhiều giải pháp nhằm khôi phục sản xuất cây hồ tiêu. Cụ thể, đối với diện tích tiêu ảnh hưởng nặng và chết, Sở Nông nghiệp-PTNT phối hợp với các sở ngành, địa phương khuyến cáo, hướng dẫn người dân áp dụng quy trình quản lý bệnh chết nhanh, chết chậm trên cây hồ tiêu để quản lý vườn tiêu. Những diện tích tiêu chết hoàn toàn cần nhổ bỏ, thu gom tiêu hủy toàn bộ và cày đất, rải vôi tiêu diệt mầm bệnh, sau đó chuyển sang cây trồng khác có hiệu quả kinh tế hơn.

Đối với diện tích hồ tiêu bị ảnh hưởng nhẹ và chưa ảnh hưởng, ngành chức năng tỉnh và các địa phương hướng dẫn, khuyến cáo người dân tập trung chăm sóc bằng các biện pháp canh tác theo hướng hữu cơ, bền vững cũng như áp dụng đúng quy trình kỹ thuật trồng và chăm sóc, thu hoạch đúng cách. Việc phát triển cây hồ tiêu cần theo hướng liên kết sản xuất, tham gia vào các hợp tác xã, tổ hợp tác để dễ dàng tiếp cận tiến bộ kỹ thuật và nguồn vốn tín dụng, cũng như tổ chức sản xuất sạch. Ngành chức năng có trách nhiệm phối hợp mở các lớp tập huấn, chuyển giao khoa học kỹ thuật canh tác hồ tiêu bền vững, kết hợp thực hiện mô hình quản lý dịch hại tổng hợp (IPM). Đối với diện tích đất không phù hợp đã trồng tiêu nhưng không hiệu quả cần chuyển sang cây trồng khác có hiệu quả kinh tế cao phù hợp với điều kiện địa phương.

Đặc biệt, UBND tỉnh vừa có văn bản đề nghị Bộ Nông nghiệp-PTNT, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam báo cáo đề xuất Thủ tướng Chính phủ có cơ chế đặc thù để hỗ trợ một phần giống cây trồng, kinh phí mua vật tư nông nghiệp để các tổ chức, cá nhân và hộ gia đình trồng lại, tái sản xuất trên diện tích tiêu bị nhiễm bệnh nặng, chết, bằng cây trồng cho hiệu quả kinh tế cao, phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng từng địa phương. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cần yêu cầu hệ thống ngân hàng trên địa bàn tỉnh cơ cấu lại thời gian trả nợ, đáo hạn, xem xét miễn giảm lãi suất và tiếp tục cho vay mới nhằm giúp người dân khắc phục khó khăn, ổn định sản xuất, không để tình trạng vay nóng với lãi suất cao. Đồng thời, các ngân hàng cần có giải pháp khoanh nợ cho các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình có vay vốn trồng tiêu bị thiệt hại trên địa bàn tỉnh Đắk Nông.

Bài, ảnh: Đức Hùng