Làm giàu nhờ phá vỡ “thế độc canh”

Ông Trần Quang Đông, ở bon Sê Rê Ú, xã Đắk Nia (Gia Nghĩa)  được nhiều người biết đến về việc trồng và làm giàu từ cây măng cụt. Nhưng ít ai biết rằng, khi mới bắt tay vào sản xuất, ông Đông đã tính toán đến chuyện đa dạng hóa cây trồng bằng việc phát triển nhiều loại cây ăn trái đang có giá trên thị trường.

Nhiều nông dân đã chú trọng trồng thêm cây ăn trái thay vì chỉ trồng cà phê hay hồ tiêu

Theo ông Đông chia sẻ, năm 1997, khi đến Đắk Nông, cũng như bao nhiêu nông dân vào thời điểm đó, ông bắt tay vào trồng cà phê. Nhưng 3 năm sau giá cà phê sụt giảm mạnh và điều này làm ông phải suy nghĩ cần tìm cây gì đó để nâng cao hiệu quả kinh tế, không bị phụ thuộc vào cây cà phê, phá vỡ “thế độc canh” tại vườn nhà. Thế rồi ông đi học tập, tìm hiểu tại các tỉnh khác để chuyển đổi cơ cấu cây trồng và quyết định trồng các loại cây ăn trái có giá trị kinh tế cao như cam sành, quýt đường và chọn măng cụt làm cây trồng chủ lực.

Măng cụt là loại trái cây cao cấp và 60-70 năm vẫn coi như “tuổi thanh xuân”, ra hoa, kết quả tốt. Măng cụt sinh trưởng chậm nên ông chọn cam, quýt làm cây ngắn ngày để nuôi măng cụt. Sau 7 năm trồng, 8 ha cây măng cụt của gia đình cho trái với chất lượng cao. Cây măng cụt đã mang lại niềm vui không chỉ cho gia đình ông Đông mà trở thành cây trồng mới trên đất Đắk Nông. Hiện nay, ông Đông đang trồng măng cụt theo tiêu chuẩn GlobalGAP và dán tem truy xuất nguồn gốc để xuất khẩu sang Hà Lan, mỗi năm trừ chi phí thu về hàng tỷ đồng.

Chị Huỳnh Thị Xuân ở xã Đắk Nia (Gia Nghĩa) chuyển đổi vườn cà phê già cỗi để trồng chanh dây trong nhà kính, bước đầu đem lại hiệu quả kinh tế cao

Chính mạnh dạn phá “thế độc canh” và với sự năng động của mình, ngày càng có nhiều hộ nông dân sản xuất kinh doanh giỏi có mức thu nhập hàng tỷ đồng mỗi năm. Điển hình như ông Nguyễn Văn Quảng ở xã Thuận An (Đắk Mil) trồng 20 ha cà phê, hồ tiêu, cây ăn trái, kết hợp chăn nuôi, mỗi năm thu về hàng tỷ đồng. Ông Nguyễn Khắc Ngữ, xã Đức Mạnh (Đắk Mil) với mô hình trồng xen cà phê, bơ booth trái vụ. Từ kinh nghiệm trong trồng trọt của gia đình, ông Ngữ mở thêm dịch vụ cung ứng cây giống cho nông dân địa phương và thành công.

Nhiều năm trước, nhiều nông dân ở huyện Tuy Đức đã mạnh dạn chuyển đổi những diện tích cà phê già cỗi để trồng khoai lang và đa dạng cây trồng. Điển hình, ông Phạm Văn Khang, ở xã Đắk Búk So đã làm giàu với mô hình đa cây đa con. Hiện nay, trong hơn 10 ha đất sản xuất, ngoài trồng khoai lang bằng phương pháp cấy mô, ông Khang còn kết hợp chăn nuôi gia súc, gia cầm. Năm vừa rồi, ông còn trồng thử nghiệm cây Sacha inchi và bước đầu thành công.

Ông Khang chia sẻ: “Làm nông trong thời kỳ này, nông dân cần phải nắm bắt nhu cầu thị trường thì mới có hy vọng thành công, chứ không thể làm theo kiểu được chăng hay chớ. Nông dân nên đa dạng cây trồng, vật nuôi ngay chính vườn rẫy của mình để hạn chế rủi ro, thiệt hại về kinh tế. Đặc biệt, nông dân cần phải mạnh dạn thử nghiệm trồng cây mới, đa dạng trong chăn nuôi. Bởi, thành công hay không chính là ở bước thử nghiệm. Sau khi thử nghiệm thành công thì mình sẽ rút kinh nghiệm và nhân rộng để sản xuất hàng hóa”.

Đa số người dân Tây Nguyên, trong đó có nông dân Đắk Nông lâu nay thường trồng cà phê, hồ tiêu và xem đây là những cây trồng chính, chủ lực. Những năm gần đây, 2 cây trồng này liên tục mất mùa, mất giá nên nhiều hộ dân đã chuyển hướng sang trồng nhiều cây trồng khác để tránh rủi ro. Vì vậy, nông dân cũng cần mạnh dạn đầu tư, đa dạng cây trồng, vật nuôi, phá “thế độc canh”, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất để có thu nhập ổn định và góp phần đa dạng nền nông nghiệp của tỉnh.

Bài, ảnh: Thanh Nga