Âm vang nhịp chiêng tre
15:49 | 24/05/2018
Từ xưa đến nay, cồng chiêng giữ một vị trí vô cùng quan trọng trong đời sống văn hóa của đồng bào Êđê. Bên cạnh bộ cồng chiêng được chế tác bằng đồng,...
...người Êđê còn có một loại chiêng được làm từ thân cây tre mà họ vẫn thường gọi là chiêng tre hay “ching kram”.
Từ những vật liệu sẵn có của núi rừng, người Êđê đã sáng tạo ra bộ chiêng tre độc đáo. Cây tre khi chặt về sẽ được đem phơi khô chừng 2 tháng, sau đó cắt thành từng ống có kích thước dài ngắn khác nhau tùy thuộc vào độ trầm, bổng của mỗi âm thanh mà nghệ nhân muốn tạo (thường độ dài sẽ dao động từ 30 cm đến 45 cm, đường kính từ 8 cm đến 10 cm). Các ống tre được bịt kín 1 đầu, giữ nguyên mắt, đầu còn lại gọt giũa để tạo âm thanh, đi theo mỗi ống tre là một thanh tre già, được gọt đẽo cẩn thận. Một bộ chiêng tre thường có 5, 7 hoặc 9 chiếc, cũng có khi lên tới 19 chiếc hợp lại thành một dàn chiêng. Khi diễn tấu, người đánh kẹp ống tre vào 2 đùi, đặt thanh tre già nằm ngang phía trên miệng ống, một đầu kê trên đùi, một đầu đỡ bằng lòng bàn tay trái. Tay phải cầm khúc cây làm dùi, gõ vào giữa thanh tre cho âm thanh cộng hưởng ống tre. Hầu hết những người đánh chiêng đồng giỏi đều biết đánh và biểu diễn thuần thục chiêng tre.
Một bộ chiêng tre thường có 5, 7 hoặc 9 chiếc, cũng có khi lên tới 19 chiếc hợp lại thành một dàn chiêng.
Trong dàn chiêng tre, mỗi chiêng có một âm sắc khác nhau, khi tất cả cùng ngân lên thì tạo thành một giàn hợp xướng giống như chiêng đồng. Tuy vậy, nếu âm thanh của chiêng đồng trầm bổng, chậm rãi, ngân vang thì chiêng tre lại có phần mộc mạc, rền chắc và rộn ràng. Theo năm tháng, âm thanh của chiêng tre cũng bị biến đổi, bởi vậy cần có bàn tay của người chỉnh chiêng như đối với việc chỉnh cồng chiêng bằng đồng. Theo nghệ nhân Y Hiu Niê Kdăm (buôn M’duk, phường Ea Tam, TP. Buôn Ma Thuột), để chỉnh chiêng tre đòi hỏi người nghệ nhân phải có một đôi tai thẩm âm thật tốt và một đôi bàn tay khéo léo. Tùy theo độ lệch của âm mà nghệ nhân sẽ cắt ngắn ống hay gọt bớt miệng ống đi để điều chỉnh âm thanh trở nên cao hơn hoặc thấp hơn, lúc đó những chiếc chiêng tre lạc nhịp sẽ trở nên đồng bộ với âm thanh của cả dàn chiêng.
Tại Ngày hội Văn hóa – Thể thao đồng bào các dân tộc thiểu số vừa diễn ra vào hồi tháng 3 tại TP. Buôn Ma Thuột, rất đông du khách đã bị cuốn hút khi thanh âm của chiêng tre được ngân vang qua đôi bàn tay khéo léo, tài tình của các “đội chiêng nhí”. Ông Y Siu Bya (Trưởng buôn M’duk, phường Ea Tam, TP. Buôn Ma Thuột) tâm sự, mặc dù hằng ngày vẫn được nghe các cháu nhỏ trong đội chiêng trẻ của buôn M’duk tập chiêng tre, thế nhưng khi nghe thứ âm thanh gần gũi, linh thiêng của người Êđê được vang lên tại ngày hội, ông vẫn không kìm được cảm xúc, có một điều gì đó rất đỗi tự hào.
Diễn tấu chiêng tre của đội chiêng trẻ buôn M'Duk, phường Ea Tam.
Có thể nói, chiêng tre là món quà mà núi rừng Tây Nguyên đã ban tặng cho đồng bào các dân tộc tại chỗ nơi đây. Với đồng bào Êđê, nhịp điệu vui tươi rộn ràng của tiếng ching kram không chỉ đơn thuần để thư giãn, giải trí sau những giờ lao động mệt mỏi, mà đó còn là âm thanh kỳ diệu, linh thiêng kết nối tâm hồn của con người với thần linh. Âm thanh của chiêng tre tuy gần gũi, mộc mạc nhưng lại khiến người ta dễ bị mê hoặc, muốn đắm mình vào những giai điệu của nứa tre, để quên đi những bộn bề của cuộc sống.
Diệu Huyền
Nguồn: "Báo Đắk Lắk Điện tử”
CÁC TIN KHÁC
- Thất thu thuế vì tour 0 đồng (31/05/2018)
- Tháng 6 về Làng nghe “Lời ru từ đại ngàn Tây Nguyên” (31/05/2018)
- Mây tre đan Vân Kiều: Sắc màu truyền thống trong sự giản tiện (29/05/2018)
- Đung đưa theo những nhịp gùi (29/05/2018)
- Bổ sung, hoàn thiện bộ sưu tập ghế của người Êđê phục vụ khách tham quan (26/05/2018)
- Sức lan tỏa các lễ hội truyền thống của người Tày, Nùng trên đất Tây Nguyên (24/05/2018)
- Trải nghiệm một ngày làm kiểm lâm ở Vườn Quốc gia Yok Đôn (24/05/2018)
- TP. Buôn Ma Thuột: Nan giải với du lịch cộng đồng (24/05/2018)
- Giữ nhịp chiêng cho buôn làng (19/05/2018)
- Ngày hội Văn hóa - Thể thao các dân tộc huyện Krông Pắc năm 2018 (18/05/2018)
- Huyện Krông Năng: Nỗ lực giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc (17/05/2018)
Khách sạn Thống Nhất Tp.Buôn Ma Thuột – Điểm hẹn Tây Nguyên
Buôn Ma Thuột được mệnh danh là Thủ phủ Tây nguyên, nơi văn hóa các dân tộc giao thoa và thể hiện nét riêng mà Đắk Lắk được hưởng.
- 108 - Nơi lý tưởng để bạn dừng chân tại Buôn Ma Thuột
- Khu du lịch sinh thái Ngọc Phụng – Điểm đến lý tưởng dành cho bạn
- Công ty TNHH Khách sạn và Du lịch Bạch Mã
- Khách sạn Sài Gòn – Ban Mê
Sầu riêng và những bước đi trên con đường chính ngạch
Sầu riêng Việt Nam xuất sang Trung Quốc theo con đường chính ngạch là cơ hội lớn để ngành hàng này phát triển.
- Đắk Lắk: Lễ hội nâng tầm sầu riêng Krông Pắc
- Nhiều hoạt động sôi nổi tại Lễ hội Sầu riêng huyện Krông Pắc lần thứ nhất
- Sẽ biểu diễn bay khinh khí cầu tại Lễ hội Sầu riêng Krông Pắc lần thứ I năm 2022
- Huyện Krông Pắc: Ra mắt mô hình trồng dổi lấy hạt tại xã Ea Yiêng
- CÔNG TY Ô TÔ FORD DAKLAK (DAKLAK FORD) thông báo tuyển dụng
- Công ty TNHH Phụ Tùng Toàn Thắng cần tuyển: Kế toán Nội bộ, Nhân viên bán hàng, Nhân viên Kho
- Công ty Cổ Phần Xây dựng Phúc Hưng cần tuyển: Kỹ sư xây dựng dân dụng.
- Từ ngày 15-5, giá điện sẽ được điều chỉnh 3 tháng một lần
- Phải công khai phí, lãi suất sử dụng thẻ ngân hàng
- Đi nhậu tiếp "tăng 2", bị vợ đâm tử vong
- Tông vào xe tải, 2 thanh niên tử vong tại chỗ
- OPPO A18 liệu có đáng mua ở thời điểm hiện tại
- Bắt đối tượng sử dụng súng giải quyết mâu thuẫn cá nhân
- Sẽ cưỡng chế để giao mặt bằng làm đường cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột
BÌNH LUẬN CỦA BẠN
BÌNH LUẬN