Cách làm đẹp của người M’nông xưa
10:39 | 12/01/2021
Xưa kia, chiếc lược làm bằng sừng trâu là vật dụng không thể thiếu của các cô gái M’nông để chăm chút nét đẹp nữ tính.
Vẻ đẹp hoang sơ, hồn nhiên với da nâu, mắt sáng, mái tóc ửng vàng như hòa điệu với sắc màu đất đỏ bazan và màu nắng cháy của cao nguyên đại ngàn.
Các cô gái chải tóc bằng chiếc lược sừng trâu hay lược làm bằng tre để tóc không rối sau khi tắm gội ở sông suối. Sau khi mái tóc gọn gàng, các thiếu nữ dùng dây buộc tóc bằng thổ cẩm, hạt cườm, dây cỏ tranh hay vòng tre để giữ tóc khỏi bị buông xõa khi tham gia nhảy múa trong lễ hội bon làng.
Lược sừng trâu của người M’nông
Người M’nông có câu nói vần “đầy chất thơ” dạy bảo các cô gái về nếp sống giản dị, ăn ở phải hợp theo hoàn cảnh. Dẫu cho cuộc sống còn khó khăn, họ mặc tấm váy trơn chưa nhuộm màu, buộc tóc bằng cỏ tranh, bới tóc bằng lược sừng trâu thì vẫn chung thủy, coi trọng tình nghĩa vợ chồng: “Kong le dip ma ti/Nhong le dip ma ko/Mlo tôr le di ma bon/L'djoi tanh troi ma sai/Tanh brai bo ma tri du răn/Păn nrih ma ja du khuăch/Rvăch kon bôk ma net nke” (Tạm dịch: "Chiếc vòng đã hợp với tay rồi/Xâu hạt cườm đã hợp với cổ rồi/Đôi bông đã hợp với tai rồi/Vợ phải lo dệt khố cho chồng/Dù chỉ dệt trắng đơn sơ/Dù chỉ bới cỏ tranh lên đầu/Dù chỉ bới tóc bằng lược sừng trâu...").
Về kiểu cách trang điểm, trang sức, người M’nông coi trọng ở phần tóc tai, tạo nét khác biệt với các dân tộc láng giềng. Cách bới tóc của phụ nữ M’nông cũng khác so với nam giới. Nam giới gom gọn mái tóc về sau gáy. Nữ giới không túm hết bộ tóc để bới mà chừa lại quanh đầu bằng một ngón tay cái. Tóc được chải xuống, giữa bộ tóc kéo lên để bới và hàng tóc chải xuống thành một đường trống quanh đầu gọi là Trong nrây.
Số tóc chải xuống được cắt đều chỉ để ngắn chừng hai ngón tay, hàng tóc đó gọi là Nrây. Quanh đầu theo đường Nrây phụ nữ quấn một xâu cườm hoa gọi là Nhong Kach. Nam giới có vùng cũng để tóc Nrây, trên đường Nrây họ cũng buộc xâu cườm gọi là Nhong Dên. Nhong Kach của nữ nổi bật với nhiều màu đỏ vàng, xanh tím, Nhong Dên của nam giới nổi lên màu đen trắng. Với cách trang điểm như vậy, nhìn từ xa có thể phân biệt rõ ràng đầu tóc của nam hay nữ.
Lược tre của người M’nông
Núm tóc của nữ giới cũng bới giống núm tóc của nam giới, nhưng ở nữ giới thì bới cao hơn và có ló đuôi tóc thay vì cài hoa như nam giới. Một số ít phụ nữ ngoài kiểu bới núm tóc sau gáy họ còn bới thêm núm nhỏ trên mỏ ác. Núm tóc sau gáy có cài Nraih bằng đồng. Nraih của nữ giới cũng giống như nam giới, nhưng dài hơn và có cài chớp chim công. Chân chớp chim công được quấn bằng chỉ nhiều màu và ghép vào Nraih một con tán đẽo bằng sừng trâu. Ngoài Nraih, lông chim công, trên núm tóc phụ nữ có cài thêm một chiếc lược làm bằng sừng trâu.
Lược sừng của phụ nữ thường ngắn hơn của nam giới và đơn giản hơn, không cần mạ thêm kim loại vào, chủ yếu là để bảo vệ tóc luôn luôn mượt mà. Chiếc lược này gọi là Net Nke. Một chiếc Nraih có giá trị bằng một con lợn 3 gang tay, 1 chiếc lược sừng trâu của phụ nữ trị giá một con gà mái, một chuỗi cườm Nhong Kach trị giá một con lợn ba gang tay. Người ta bới tóc cài hoa khi nào có lễ hội hoặc khi dự họp bàn bạc, thảo luận vấn đề quan trọng. Những ngày bình thường và lúc đi lao động, đàn ông M’nông quấn tóc bằng cái lược sừng trâu có mạ chì hoặc mạ bạc. Chiếc lược mạ bạc đó gọi là Net mlum, chiếc lược mạ chì trị giá 1 con gà mẹ, chiếc lược mạ bạc trị giá một con lợn to.
Trang phục truyền thống của các nhóm dân tộc M’nông có nhiều nét lạ và độc đáo thể hiện rõ bản sắc tộc người. Đặc biệt, người phụ nữ ở cao nguyên M’nông từ lâu đã biết cách làm đẹp cho riêng mình. Họ chẳng những giỏi giang, chăm chỉ, biết dệt, biết mọi việc trên nương, biết nhảy múa, hát ca trong các lễ hội mà còn biết làm đẹp cho mình với kho mỹ phẩm từ thiên nhiên hoang dã, chăm chút vẻ đẹp nữ tính với mái tóc gọn gàng, đen mượt nhờ chiếc lược sừng trâu.
Bài, ảnh: Tấn Vịnh
Bài viết gốc: http://baodaknong.org.vn/lich-su-van-hoa/cach-lam-dep-cua-nguoi-m-nong-xua-84088.html
Nguồn "Báo Đắk Nông điện tử"
CÁC TIN KHÁC
- Lễ cúng bến nước của đồng bào Êđê tại buôn Kli A (phường Đạt Hiếu) (30/01/2021)
- Khai trương vườn Zen và Hội thi ủ rượu cần tại Bảo tàng thế giới cà phê (25/01/2021)
- Giữ mạch nguồn đại ngàn giữa lòng đô thị (23/01/2021)
- Du lịch sạch lên ngôi trong năm 2021 (14/01/2021)
- Nhà triển lãm âm thanh đón 1.084 lượt khách (14/01/2021)
- Tổ chức thành công chuỗi sự kiện nổi bật Lễ hội Văn hóa Thổ cẩm Việt Nam lần 2 năm 2020 (07/01/2021)
- Độc đáo xe đạp hoa ở vùng biên (29/12/2020)
- TP. Buôn Ma Thuột bồi dưỡng kỹ năng giao tiếp, ứng xử văn minh với khách du lịch (28/12/2020)
- Khảo sát thực tế về phát triển du lịch cộng đồng trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số (24/12/2020)
- Bồi dưỡng nghiệp vụ lễ tân du lịch (21/12/2020)
- Khi lễ hội được phục dựng và tôn vinh (21/12/2020)
Khách sạn Thống Nhất Tp.Buôn Ma Thuột – Điểm hẹn Tây Nguyên
Buôn Ma Thuột được mệnh danh là Thủ phủ Tây nguyên, nơi văn hóa các dân tộc giao thoa và thể hiện nét riêng mà Đắk Lắk được hưởng.
- 108 - Nơi lý tưởng để bạn dừng chân tại Buôn Ma Thuột
- Khu du lịch sinh thái Ngọc Phụng – Điểm đến lý tưởng dành cho bạn
- Công ty TNHH Khách sạn và Du lịch Bạch Mã
- Khách sạn Sài Gòn – Ban Mê
Sầu riêng và những bước đi trên con đường chính ngạch
Sầu riêng Việt Nam xuất sang Trung Quốc theo con đường chính ngạch là cơ hội lớn để ngành hàng này phát triển.
- Đắk Lắk: Lễ hội nâng tầm sầu riêng Krông Pắc
- Nhiều hoạt động sôi nổi tại Lễ hội Sầu riêng huyện Krông Pắc lần thứ nhất
- Sẽ biểu diễn bay khinh khí cầu tại Lễ hội Sầu riêng Krông Pắc lần thứ I năm 2022
- Huyện Krông Pắc: Ra mắt mô hình trồng dổi lấy hạt tại xã Ea Yiêng
- Giá cà phê đã lên 125.000 đồng/kg
- Quản lý, bảo vệ rừng ở Ea Kar: Cần biện pháp “giải nhiệt” hiệu quả
- Đắk Lắk: Tiêu hủy gần 2,5 tấn thực phẩm, dầu ăn không rõ nguồn gốc
- Chậm bổ sung vốn, chủ đầu tư xin tạm dừng thi công Tỉnh lộ 1
- Công an huyện Krông Búk: Bắt con trai chém mẹ bị thương nặng
- Động lực để hợp tác xã nông nghiệp phát triển bền vững
- Giá xăng tăng trong kỳ điều hành thực hiện sớm
- Giá cà phê trong nước tăng như vũ bão, tiến sát 120.000 đồng/kg
- Truy tố những trường hợp để chó, mèo gây hậu quả nghiêm trọng
- Năm 2024, hàng loạt trường đại học tăng học phí
- 3000+ Mẫu Tủ rượu Đẹp, Sang Trọng
- Bài tập thể dục cho người mới
- Cách làm kim chi tại nhà
- Tinh tế màu Son MAC cá tính
BÌNH LUẬN CỦA BẠN
BÌNH LUẬN