Những nếp nhà dài ở buôn Êga
16:17 | 17/12/2018
Buôn Êga (xã Ea Kmút, huyện Ea Kar) hiện nay còn lưu giữ được nhiều ngôi nhà dài cùng những vật dụng quý hiếm của người Êđê. Góp phần trong việc bảo tồn vốn quý này phải kể đến vai trò của những người già trong buôn.
Trong ngôi nhà dài đã ngả màu thời gian với từng thớ gỗ đen bóng, bà H’Nốc Byă kể rằng ngôi nhà này có số tuổi lớn hơn tuổi 80 của bà rất nhiều. Từ khi lấy chồng bà đã theo chồng về sống trong ngôi nhà này. Đây là nơi chứa nhiều kỷ niệm với gia đình, với từng thành viên qua các thế hệ, từng góc nhà đều có những câu chuyện riêng của nó. Trước khi mất, mẹ chồng nói với bà, phải cố mà giữ nếp nhà, đừng bao giờ bán hay phá đi mà phải giữ gìn cho con cháu sau này. Nghe lời bố mẹ và luôn tâm niệm phải lưu giữ truyền thống của dân tộc mình, nên bây giờ dù gia đình đã đủ ăn, đủ mặc, 3 người con đã lớn, có điều kiện xây cho bà một ngôi nhà mới khang trang nhưng bà không ở, chỉ thỉnh thoảng ra chơi, còn lại vẫn sinh hoạt trong ngôi nhà cũ này.
Ngôi nhà có tuổi đời trên 100 năm của gia đình bà H’Ri Niê.
Vào những ngày lễ, ngày hội họp của gia đình và dòng họ, tất cả đều tập trung về đây. Nhìn thấy đàn con cháu nô đùa chơi quanh ngôi nhà dài, bà H’Nốc lại dâng lên những nỗi niềm khó tả. Sự cố gắng gìn giữ ngôi nhà dài của bố mẹ chồng, của bà đã được đền đáp, bà hy vọng những thế hệ sau của dòng họ, của buôn làng cũng sẽ giữ mãi nếp nhà dài như bà.
“Hiện nay trong buôn còn 43 ngôi nhà dài, 15 bộ chiêng cổ cùng nhiều vật dụng quý của người Êđê; những người già như bà H’Ri, H’Nốc chính là biểu tượng “nhà dài” của buôn làng, các bà đóng góp rất nhiều cho công cuộc bảo tồn văn hóa cả về mặt tinh thần lẫn vật chất, để những nét đẹp văn hóa truyền thống còn mãi với thời gian".
Ông Y Kham Niê, Trưởng buôn Êga
|
Tương tự như bà H’Nốc, bà H’Ri Niê cũng là chủ nhân của ngôi nhà dài nhiều năm tuổi tại buôn Êga. Dù thời gian đi qua, cuộc sống của người dân nơi đây đã có nhiều đổi thay, những ngôi nhà mới khang trang được mọc lên, những con đường được bê tông hóa rộng rãi, nhưng ngôi nhà dài xưa cũ vẫn được bảo tồn. Tuy vậy, với những người già, vẫn có một điều gì đó làm cho họ lo lắng, ưu tư.
Bà H’Ri cho hay: “Ngay từ nhỏ những vật dụng như chiêng, ché, nồi đồng, ghế kpan… rất quen thuộc với tôi và những người cùng trang lứa. Nó là vật dụng hằng ngày, mọi người ai cũng quý trọng. Thế nhưng, càng có tuổi, tôi lại càng thấy những vật dụng này ít đi, thay vào đó là những đồ hiện đại, tiện lợi. Nhưng thật tiếc khi dùng nó lại không đong đầy tình cảm. Ngày xưa đồ đạc dùng mấy chục năm, qua 2 - 3 thế hệ vẫn còn đó. Bây giờ chỉ dùng vài năm, có khi chưa hư cũng bỏ đi để thay đồ mới…”. Bà bỏ lửng câu nói với ánh nhìn xa xăm, nuối tiếc...
Bà H’Nốc Byă (bên trái) chia sẻ về ngôi nhà dài bà đã gắn bó.
Không chỉ lưu giữ được ngôi nhà dài với nhiều vật dụng truyền thống như bộ chiêng quý, nồi đồng, những người già như bà H’Ri, H’Nốc còn có thể hát những bài Ayray cổ, chơi nhạc cụ dân tộc… Thế nhưng các bà vẫn buồn vì con cháu bây giờ ít chịu học đánh chiêng, đánh trống, hay ngân nga những bài ca cổ. Bà H’Nốc lý giải, lúc đầu các cháu cũng tập chơi nhạc cụ dân tộc, nhưng lớn lên một chút lại đi làm, đi học hết không có thời gian mà tập luyện; rồi ngày nay có nhiều nhạc mới, những bài Ayray cổ có nhiều tiếng khó (tiếng Êđê cổ - PV) không dịch ra, không biết, không hiểu nên thôi luôn… Thế nên, còn giữ được ngày nào thì các bà sẽ vẫn giữ, chỉ mong con cháu cũng sẽ tiếp nối truyền thống, cố gắng giữ được những nếp nhà dài, các vật dụng cổ và bảo tồn văn hóa truyền thống của dân tộc Êđê.
Mai Sao
nguồn “Báo Đắk Lắk Điện tử”
CÁC TIN KHÁC
- Mùa "quả ngọt" của thể thao thành tích cao Đắk Lắk (22/12/2018)
- Huyện Ea Kar đón nhận Bằng di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh năm 2018 (22/12/2018)
- Tiếp tục hoàn thiện công tác chuẩn bị Lễ hội Văn hóa thổ cẩm Việt Nam lần thứ I năm 2018 tại Đắk Nông (21/12/2018)
- Hướng mở cho sản phẩm thổ cẩm (20/12/2018)
- Khởi động Lễ hội Văn hóa thổ cẩm Việt Nam lần thứ I (18/12/2018)
- Liên hoan giọng hát hay tỉnh Đắk Lắk lần thứ 6 - 2018 (17/12/2018)
- Lần đầu tổ chức Lễ hội thổ cẩm Việt Nam (12/12/2018)
- Tìm hướng đi mới cho sản phẩm thổ cẩm (07/12/2018)
- Tập huấn chuyển giao, ứng dụng công nghệ dệt thổ cẩm cho các dân tộc thiểu số (07/12/2018)
- Quả bầu khô gắn bó với bon làng, tượng trưng cho sự đoàn kết (07/12/2018)
- Độc đáo hóa thạch Cúc đá (05/12/2018)
Khách sạn Thống Nhất Tp.Buôn Ma Thuột – Điểm hẹn Tây Nguyên
Buôn Ma Thuột được mệnh danh là Thủ phủ Tây nguyên, nơi văn hóa các dân tộc giao thoa và thể hiện nét riêng mà Đắk Lắk được hưởng.
- 108 - Nơi lý tưởng để bạn dừng chân tại Buôn Ma Thuột
- Khu du lịch sinh thái Ngọc Phụng – Điểm đến lý tưởng dành cho bạn
- Công ty TNHH Khách sạn và Du lịch Bạch Mã
- Khách sạn Sài Gòn – Ban Mê
Sầu riêng và những bước đi trên con đường chính ngạch
Sầu riêng Việt Nam xuất sang Trung Quốc theo con đường chính ngạch là cơ hội lớn để ngành hàng này phát triển.
- Đắk Lắk: Lễ hội nâng tầm sầu riêng Krông Pắc
- Nhiều hoạt động sôi nổi tại Lễ hội Sầu riêng huyện Krông Pắc lần thứ nhất
- Sẽ biểu diễn bay khinh khí cầu tại Lễ hội Sầu riêng Krông Pắc lần thứ I năm 2022
- Huyện Krông Pắc: Ra mắt mô hình trồng dổi lấy hạt tại xã Ea Yiêng
- Giá cà phê đã lên 125.000 đồng/kg
- Quản lý, bảo vệ rừng ở Ea Kar: Cần biện pháp “giải nhiệt” hiệu quả
- Đắk Lắk: Tiêu hủy gần 2,5 tấn thực phẩm, dầu ăn không rõ nguồn gốc
- Công an huyện Krông Búk: Bắt con trai chém mẹ bị thương nặng
- Động lực để hợp tác xã nông nghiệp phát triển bền vững
- Giá xăng tăng trong kỳ điều hành thực hiện sớm
- Giá cà phê trong nước tăng như vũ bão, tiến sát 120.000 đồng/kg
- Truy tố những trường hợp để chó, mèo gây hậu quả nghiêm trọng
- Năm 2024, hàng loạt trường đại học tăng học phí
- Để ra đường không còn “sợ nhất công nông”
BÌNH LUẬN CỦA BẠN
BÌNH LUẬN