Xã hội

Đội K51 và những hành trình tìm đồng đội

12:04 | 27/07/2013

Âm thầm, lặng lẽ, không quản vất vả ngày đêm với những chuyến xuyên rừng, vượt suối những cán bộ, chiến sĩ Đội K51 đã cần mẫn đưa về đất mẹ những anh linh liệt sĩ là Quân tình nguyện Việt Nam đã hy sinh trên đất bạn Campuchia.

Trong ký ức của Trung tá Lê Thế Hà, người gắn bó nhiều năm với công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, tháng ngày gian nan đi tìm di hài liệt sĩ là những kỷ niệm khắc sâu vào tâm khảm. Đó là những hành trình xuyên rừng khộp trong mùa khô cháy nắng trên đất bạn, là những đêm mưa rừng lạnh thấu tâm can, là những đoạn đường không thành lối, cả Đội phải hành quân bộ hàng chục cây số ròng rã cả tháng trời ở trong rừng. Có những chuyến đi vỡ òa hạnh phúc khi tìm được hài cốt đồng đội, nhưng cũng không ít chuyến đi ám ảnh và day dứt khi tay không trở về. Công việc tìm kiếm dù đối mặt với khó khăn, vất vả, là sốt rét rừng, là vách đá cheo leo, núi cao vực thẳm, đôi khi sống - chết chỉ cách nhau gang tấc… nhưng không một ai nản chí, bởi ai cũng xác định mình đang làm nhiệm vụ thiêng liêng và cao cả. Đại úy Phan Tấn Đại, Đội trưởng Đội K51 kể lại: “Có những chuyến đi xác định được địa điểm, bắt gặp được những dấu tích chiến tranh, nhưng thời gian mai táng các liệt sĩ đã lâu, địa hình ở các khu vực nghi có mộ liệt sĩ thay đổi biến dạng, lại không có sơ đồ, mộ chí nên cứ phải sục sạo, kiếm tìm, có khi ròng rã 7 ngày, 10 ngày rồi cũng đành phải về không. Những lúc như thế, lòng ai cũng nặng trĩu. Còn nhớ cách đây 2 năm, khoảng cuối tháng 12 năm 2011, từ nguồn tin của một cựu chiến binh từng tham gia chiến đấu ở khu vực biên giới Campuchia, kết hợp với nguồn tin bản địa cung cấp, Đội đã khoanh vùng, đào xẻ thành từng hào để tìm kiếm. Trong lúc tưởng chừng không còn tia hy vọng khi đã đào xới tung cả một khu vực thì đội tìm kiếm đã bắt gặp 1 cái tăng, đào thêm thì bắt gặp phiến đá khắc ghi phiên hiệu. Lúc đó, tôi đã reo lên trong niềm hạnh phúc khôn tả: “Đây rồi, đây rồi, các đồng chí ơi!”. Ngày hôm đó, Đội chúng tôi đã tìm thấy được 2 hài cốt của liệt sĩ, trong đó chỉ có 1 hài cốt rõ họ tên và ngày tháng hy sinh. Đêm đó, mặc cho cái lạnh của đêm Noel như cắt da, cắt thịt nhưng lòng ai cũng cảm thấy ấm áp lạ thường.”

Cán bộ, chiến sĩ Đội K51 làm nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ Quân tình nguyện Việt Nam hy sinh trên đất bạn Campuchia.

Có lẽ sẽ không còn nỗi đau nào lớn hơn nỗi đau mất mát bởi chiến tranh. Như những gì mà Trung tá Lê Thế Hà, Chính trị viên Đội K51 trăn trở: “Còn biết bao liệt sĩ nữa đang nằm trong hoang lạnh của đất trời xứ bạn. Còn biết bao người thân mỏi mong “đoàn tụ” dù chỉ là nắm xương tàn. Cố gắng, nỗ lực hết mình với nhiệm vụ cao cả, thiêng liêng mà mình đang đảm trách, tìm kiếm và đưa các anh về với đất mẹ Việt Nam cũng là một trong những việc làm để chúng tôi tri ân với những hy sinh mất mát của thế hệ cha anh. Cho nên dù đối mặt với khó khăn, vất vả nhưng ai cũng nỗ lực hoàn thành bằng trách nhiệm, tình cảm, lương tâm và mệnh lệnh của trái tim”.

Qua 12 năm, kể từ ngày đội thành lập tháng 12 năm 2000 đến nay, Đội K51 đã tiến hành đào bới hàng nghìn vị trí với hàng chục nghìn mét khối đất, đá; đã tìm kiếm, quy tập, hồi hương được 582 hài cốt, đưa về an táng tại các nghĩa trang liệt sĩ, trong đó có 143 hài cốt xác định được danh tính và đã bàn giao về địa phương, gia đình. Để thực hiện tốt nhiệm vụ và trọng trách vốn rất khó khăn của mình, Đội K51 đã thực hiện nhiều hoạt động thắt chặt tình đoàn kết giữa đơn vị với người dân tỉnh Mundunkiri bằng những việc làm thiết thực như: đến tận các phum, sóc khám chữa bệnh, cấp phát thuốc miễn phí, tặng quà người dân. Từ đó, Đội đã được chính quyền, các ngành chức năng và nhân dân Campuchia tận tình giúp đỡ, tạo mọi điều kiện thuận lợi để Đội thực hiện nhiệm vụ. Chính nguồn tin báo, sự giúp đỡ của người dân địa phương đã hỗ trợ đắc lực cho Đội trong công tác tìm kiếm, quy tập. Qua thực tế khảo sát các khu vực đóng quân của bộ đội ta thời chiến tranh trên địa bàn tỉnh Mundulkiri, hiện còn khoảng 150 hài cốt liệt sĩ, đang còn nằm lại thuộc địa bàn huyện Ô Răng, núi Nậm Nia, huyện Bát Chang Đa và dọc tuyến biên giới tỉnh Mundulkiri. Khi nguồn thông tin đang ngày một ít đi, dấu vết chôn cất liệt sĩ ngày càng khó phát hiện bởi quá trình canh tác của người dân địa phương thì nhiệm vụ của các cán bộ, chiến sĩ Đội K51 ngày một khó khăn hơn. Tuy nhiên, như Đại úy Phan Tấn Đại chia sẻ: “Dù khó khăn, vất vả đến đâu, cán bộ, chiến sĩ Đội K51 vẫn nỗ lực, cố gắng bằng tất cả tinh thần trách nhiệm và trái tim để hoàn thành nhiệm vụ thiêng liêng và cao cả này”.