Không để tụt hậu trước AI

Điều này đặt ra thách thức lớn cho người lao động (NLĐ), buộc họ phải nâng cao kỹ năng để thích ứng. Tuy nhiên, AI không chỉ thay thế mà còn tạo ra cơ hội mới, nhất là trong các công việc đòi hỏi tư duy sáng tạo, giải quyết vấn đề và giao tiếp.

Theo ông Phạm Phú Lâm, Tổng Giám đốc Công ty CP Netalink (TP HCM), AI đang làm thay đổi thị trường lao động toàn cầu. Doanh nghiệp ứng dụng AI để tối ưu vận hành, tăng năng suất và cắt giảm chi phí, nhưng cũng đồng thời điều chỉnh cơ cấu nhân sự.

Các công việc lặp đi lặp lại, tuân theo quy tắc cố định như kiểm tra dữ liệu, sàng lọc hồ sơ hay chăm sóc khách hàng trực tuyến đang dần được AI đảm nhiệm. Trong sản xuất, robot tự động hóa nhiều công đoạn, từ lắp ráp đến kiểm tra chất lượng sản phẩm. Ngành nhân sự, tài chính cũng chịu ảnh hưởng khi AI có thể phân tích dữ liệu, xử lý giao dịch, kiểm toán và phát hiện gian lận.

Theo bà Phạm Lan Khanh, CEO Công ty CP Truyền thông số Flamingo (TP HCM), AI không chỉ khiến NLĐ lo lắng mà còn thúc đẩy sự xuất hiện của những ngành nghề hiện đại. Công nghệ này giúp giảm tải công việc thủ công, tạo điều kiện để con người tập trung vào các nhiệm vụ đòi hỏi tư duy sâu sắc và sáng tạo. 

"AI không thay thế hoàn toàn con người mà đóng vai trò như một trợ lý, giúp tăng hiệu suất và chất lượng công việc. Những ai biết tận dụng AI sẽ có lợi thế cạnh tranh lớn trên thị trường lao động" - bà Khanh nhấn mạnh.

Nhiều người tìm đến Liên minh Phát triển năng lực AI Việt Nam để bổ sung kiến thức

Ông Wilson Liêu, Chủ tịch Liên minh Phát triển năng lực AI Việt Nam (AICA), nhận định để "cạnh tranh" với AI, NLĐ cần trang bị 3 nhóm kỹ năng quan trọng. Đầu tiên là kỹ năng công nghệ. Không chỉ hiểu AI, mà còn phải biết cách ứng dụng nó vào công việc. Điều này bao gồm sử dụng các công cụ AI, phân tích dữ liệu, tự động hóa quy trình và tận dụng công nghệ để đưa ra quyết định hiệu quả hơn. 

Thứ hai là kỹ năng mềm. Bao gồm tư duy phản biện, sáng tạo, giao tiếp hiệu quả và làm việc nhóm. Những yếu tố này giúp con người thích nghi với sự thay đổi và tạo ra giá trị mà máy móc khó thay thế. Thứ ba là khả năng học hỏi liên tục. Cập nhật kiến thức, nắm bắt xu hướng mới và linh hoạt thích nghi với sự phát triển của AI. Hiện nay, nhiều lao động vẫn e ngại AI, lo sợ mất việc thay vì chủ động tiếp cận và tận dụng nó như một công cụ hỗ trợ.

Ông Wilson Liêu cho rằng tâm lý này có thể khiến họ trở nên tụt hậu trong thị trường lao động cạnh tranh. "Thay vì lo sợ, điều quan trọng là phải chủ động tìm hiểu, học hỏi và ứng dụng AI một cách thông minh. Khi kết hợp nhuần nhuyễn 3 nhóm kỹ năng trên, con người không chỉ làm việc hiệu quả hơn mà còn biết cách khai thác AI để tạo ra những giá trị mới, điều mà máy móc khó có thể thay thế" - ông Wilson Liêu đánh giá.

AI không đơn thuần là mối đe dọa mà còn là động lực thúc đẩy sự thay đổi. Những ngành nghề mang tính quy trình sẽ bị ảnh hưởng nặng nề, nhưng đồng thời, các lĩnh vực như sáng tạo nội dung, nghiên cứu, phân tích chiến lược hay quản lý con người sẽ trở nên quan trọng hơn.

NLĐ cần thay đổi tư duy, không ngừng học hỏi và chủ động thích nghi. AI có thể thay thế những công việc mang tính lặp lại nhưng không thể thay thế khả năng tư duy sáng tạo và cảm xúc con người. Sự kết hợp giữa AI và trí tuệ con người sẽ là chìa khóa giúp cá nhân và doanh nghiệp thành công trong thời đại mới.

Bài và ảnh: Huỳnh Như

Theo Báo Người Lao Động (www.nld.com.vn)