Giảm áp lực vào trường công

Cuộc cạnh tranh khốc liệt

Thời điểm này, nhiều địa phương trên cả nước đã hoàn thành kỳ thi vào lớp 10 THPT công lập năm học 2025 - 2026. Thí sinh thở phào nhẹ nhõm sau những ngày ôn luyện và thi cử căng thẳng, nhưng cảm giác lo âu vẫn còn đó khi chờ đợi điểm thi, điểm chuẩn bởi cuộc cạnh tranh giành suất vào trường công lập mơ ước thì năm nào cũng đầy cam go.

Thí sinh tham dự kỳ thi vào lớp 10 THPT tại Hà Nội năm học 2025 - 2026. Ảnh: Hàn Minh

Tại Hà Nội, với số lượng thí sinh đăng ký dự thi vào lớp 10 đông gấp 10 lần so với các tỉnh, thành khác trong khi cơ sở vật chất có hạn, hàng năm chỉ khoảng hơn 60% thí sinh vào học trường công tạo nên áp lực cạnh tranh gay gắt giữa các sĩ tử. Mặc dù năm nay hầu hết các trường công lập đều được tăng chỉ tiêu lớp 10 so với năm học 2024 - 2025, và tới đây có thêm 3 trường THPT mới là Trường THPT Phúc Thịnh (huyện Đông Anh), Trường THPT Đỗ Mười (quận Hoàng Mai) và 1 trường THPT tại quận Cầu Giấy được bổ sung chỉ tiêu nhưng vẫn chưa đáp ứng được mong mỏi của các bậc phụ huynh. Kỳ vọng giảm nhiệt cho kỳ thi này vẫn đang được đặt ra với đề xuất tiếp tục xây thêm trường THPT công lập đã nhiều lần được cử tri Hà Nội kiến nghị.

Thực tế trong nhiều năm qua, chỉ tiêu vào lớp 10 THPT công lập tại hầu hết các địa phương chỉ đáp ứng khoảng 70 - 75% số học sinh tốt nghiệp THCS. Mặc dù học sinh có nhiều lựa chọn sau khi tốt nghiệp, và công tác phân luồng, hướng nghiệp đã được ngành giáo dục cùng các nhà trường quan tâm, nhưng tâm lý chung của phụ huynh vẫn là lo ngại: con còn nhỏ, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp thường ở xa, khó quản lý; trong khi bản thân các em chưa thực sự hiểu rõ hay yêu thích ngành nghề nào. Nếu lựa chọn trường tư thục thì học phí lại cao, không phải gia đình nào cũng có điều kiện. Do đó, việc phân luồng học sinh sau THCS đến nay vẫn là một bài toán khó ở nhiều địa phương.

Riêng với các thí sinh thi vào lớp 10 tại TPHCM năm nay, mặc dù thi theo đề mới, nhiều thay đổi nhưng có lẽ các em đều cảm thấy “dễ thở” hơn khi số lượng thí sinh giảm, tỷ lệ trúng tuyển là hơn 91%, cao nhất trong nhiều năm gần đây. Cụ thể, trong khoảng 76.435 thí sinh đăng ký dự thi, chỉ có hơn 6.000 thí sinh không trúng tuyển trường công, giảm mạnh so với mức khoảng 20.000 thí sinh của những năm trước. Trong khi đó, hệ thống trường tư thục có gần 19.500 suất học. Sẽ không thể tất cả học sinh đều trúng tuyển nguyện vọng 1 nhưng với việc tỷ lệ trúng tuyển tăng cao từ 70 - 80% hàng năm lên hơn 90% năm nay, áp lực kỳ thi vào lớp 10 tại TPHCM chắc chắn giảm nhiệt, nhiều phụ huynh bớt được nỗi lo con sẽ đi đâu, về đâu sau khi tốt nghiệp THCS.

Định hướng phân luồng phải bắt đầu từ nhu cầu của học sinh

Theo Chiến lược phát triển giáo dục đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đặt mục tiêu đến năm 2030, tỷ lệ chuyển cấp từ THCS lên THPT và các trình độ khác đạt 95%. Đồng thời chiến lược nhấn mạnh yêu cầu đảm bảo công bằng và bình đẳng trong tiếp cận giáo dục. Như vậy, từ năm 2025, chỉ tiêu tuyển sinh vào lớp 10 công lập sẽ không còn áp “cứng” tỷ lệ như trước đây mà giao về cho địa phương, phù hợp với đặc thù quy mô giáo dục của địa phương, cơ sở vật chất trường lớp cũng như điều kiện dân cư. Điều này đòi hỏi địa phương phải tính toán hài hòa để làm sao đảm bảo công bằng cho mọi đối tượng học sinh, cũng như thay đổi trong công tác hướng nghiệp, tư vấn.

Trong phiên họp giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng cho học sinh trong các cơ sở giáo dục trung học do Tiểu ban Giáo dục phổ thông, Hội đồng Quốc gia giáo dục và phát triển nhân lực tổ chức, bà Nguyễn Thị Thu Anh - nguyên Hiệu trưởng Trường THCS và THPT Nguyễn Tất Thành (Hà Nội) cho rằng, công tác giáo dục hướng nghiệp, định hướng phân luồng phải bắt đầu từ nhu cầu của học sinh. Muốn học sinh có nhu cầu, sở thích hướng nghiệp thì 100% giáo viên ở các trường phải có nhận thức đầy đủ về công tác này.

GS Nguyễn Văn Minh - nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Hà Nội cũng cho rằng, cần phải thay đổi nhận thức của xã hội về việc học nghề. Phải chú trọng các chính sách về đầu ra cho các nghề nghiệp đã được định hướng trong nhà trường cũng như đào tạo sau khi phân luồng. Hướng đào tạo nghề phải đáp ứng nhu cầu của xã hội và đảm bảo công bằng.

Như chia sẻ của Giám đốc Sở GDĐT Hà Nội Trần Thế Cương, trên địa bàn thành phố hiện nay có nhiều loại hình trường học, bảo đảm đáp ứng tốt nhu cầu học tập cho học sinh sau khi tốt nghiệp THCS gồm: hệ thống các trường tư thục, trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên, trường dạy nghề... Phụ huynh, thí sinh có thể tìm hiểu các mô hình giáo dục để cho con theo học. Sở GDĐT sẽ tạo điều kiện học tập cho các em theo nhiều hình thức phù hợp, tuyệt đối không để ai bị bỏ lại phía sau.

Thu Hương

Nguồn: daidoanket.vn

Bài viết gốc: Xem tại đây