Gỡ khó cho gạo xuất khẩu

Gạo Việt Nam đã hiện diện tại nhiều thị trường truyền thống và mở rộng sang các thị trường mới.

Gặp khó tại một số thị trường

Đầu tháng 9/2025, Indonesia, một trong các thị trường nhập khẩu lớn của Việt Nam tuyên bố ngừng nhập khẩu gạo trong năm 2025 do nguồn cung trong nước dồi dào. Trước đó, Philippines- thị trường chiếm 38-40% lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam bất ngờ tạm ngừng nhập khẩu trong hai tháng, khiến khoảng 500.000 tấn gạo bị “ách lại”.

Tuyên bố bất ngờ từ các thị trường xuất khẩu gạo lớn của Việt Nam khiến doanh nghiệp (DN) trong nước bị ảnh hưởng.

Tuy vậy, theo Bộ Công thương, trong 8 tháng qua, cả nước đã xuất khẩu gần 6,3 triệu tấn gạo với trị giá hơn 3,2 tỷ USD, tăng 3,7% về lượng nhưng giảm 15,4% về kim ngạch so với cùng kỳ năm ngoái.

Trong đó, Philippines tiếp tục là nước nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam với gần 2,9 triệu tấn, tăng 4,2% so với cùng kỳ. Tiếp đến là thị trường Bờ Biển Ngà đạt hơn 750.000 tấn, tăng gấp 1,5 lần. Thị trường Ghana tăng gần 94,8% so với cùng kỳ, lượng xuất đạt hơn 660.000 tấn.

Ngược lại, thị trường Indonesia giảm mạnh gần 97,2%, chỉ đạt hơn 25.000 tấn trong 8 tháng sau khi Chính phủ nước này tuyên bố ngừng nhập khẩu gạo trong năm nay. Thị trường Malaysia cũng sụt giảm 45% so với cùng kỳ.

Nỗ lực đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa sản phẩm

Tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, với kế hoạch cả năm xuất khẩu 8 triệu tấn gạo, chỉ trong 2/3 chặng đường, chúng ta đã hoàn thành gần 80% chỉ tiêu và hoàn toàn có khả năng vượt kế hoạch. Đáng chú ý, gạo Việt Nam đã hiện diện tại nhiều thị trường truyền thống và mở rộng sang các thị trường mới như Trung Đông, châu Phi, Tây Á.

“Một số thị trường trọng điểm như Indonesia, Philippines tạm dừng nhập khẩu trong thời gian ngắn đã tạo áp lực lên giá và tiêu thụ, song về tổng thể, đầu ra của gạo Việt Nam vẫn được duy trì ổn định và nhu cầu nhập khẩu ở nhiều thị trường sẽ quay trở lại vào dịp cuối năm. Tuy nhiên, tuyệt đối không được chủ quan; phải đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao giá trị hạt gạo Việt, đồng thời củng cố thương hiệu và chất lượng gạo Việt Nam”- Bộ trưởng Bộ Công thương nhấn mạnh.

Theo thống kê của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, sản lượng gạo năm 2025 ước đạt 43,1 triệu tấn, giảm hơn 320.000 tấn so với cùng kỳ năm ngoái. Lúa dành cho xuất khẩu ước khoảng hơn 15 triệu tấn, tương đương 7,5 triệu tấn gạo.

Dự kiến giữa tháng 9/2025, vụ hè thu sẽ cơ bản hoàn thành thu hoạch. Theo cơ cấu mùa vụ, vụ thu đông sẽ thu hoạch rộ vào tháng 11 và 12. Bộ Nông nghiệp và Môi trường đặt mục tiêu, không để xảy ra tình trạng ùn tắc cục bộ trong giai đoạn lúa thu hoạch tập trung.

Lịch thời vụ ở từng vùng sẽ được bám sát để cân đối sản lượng, đồng thời duy trì cơ cấu lúa chất lượng cao, đảm bảo nguồn cung cho cả thị trường trong nước và xuất khẩu.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam kiến nghị tăng cường liên kết trong sản xuất. Về cân đối cung - cầu gạo xuất khẩu, Thứ trưởng Trần Thanh Nam cho biết, gạo Việt Nam đã có mặt tại 80 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Trong đó, Australia đánh giá cao chất lượng gạo Việt, cho thấy tiềm năng mở rộng thị trường không chỉ phụ thuộc vào một vài quốc gia truyền thống. Nhiều quốc gia châu Phi cũng tỏ ý quan tâm, mong muốn nhập khẩu gạo Việt Nam thời gian tới.

Trên cơ sở đó, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề nghị hệ thống Tham tán thương mại tăng cường kết nối, thông tin thị trường tại nước bản địa, để doanh nghiệp trong nước có chiến lược xuất khẩu phù hợp.

“Quan trọng là sản xuất phải theo nhu cầu, có liên kết chặt chẽ, giảm chi phí để tăng sức cạnh tranh. Khi đó, thị trường gạo Việt sẽ vững vàng hơn trước những biến động”-Thứ trưởng Trần Thanh Nam nhấn mạnh.

Nêu lên các nhiệm vụ trọng tâm để thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu gạo, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên đề nghị các Bộ, ngành, địa phương theo dõi chặt chẽ diễn biến thị trường, tìm hiểu khai thác các thị trường mới, ký kết các thương mại gạo và tăng xuất khẩu sang các thị trường có FTA với Việt Nam.

Đặc biệt, Bộ trưởng Bộ Công thương kiến nghị Chính phủ sớm xem xét giải quyết các đề xuất, kiến nghị của các Hiệp hội ngành hàng liên quan tới Luật thuế Giá trị gia tăng. Đồng thời, xem xét ban hành cơ chế hỗ trợ vốn ưu đãi hoặc chính sách hỗ trợ thuê kho bãi (logistics) để doanh nghiệp có điều kiện tăng thu mua, tạm trữ, tìm kiếm thị trường xuất khẩu gạo bền vững.       

H.Hương

Nguồn: daidoanket.vn

Bài viết gốc: Xem tại đây