15 năm, Khu tái định cư Thủy điện Đắk R'tíh chỉ có một hộ đến ở

Hạ tầng không bảo đảm

Dự án Khu TĐC thủy điện Đắk R’tíh ở thôn Tân Hòa, xã Đắk R’moan (Gia Nghĩa) bắt đầu khởi công xây dựng năm 2006 do Công ty Cổ phần thủy điện Đắk R’tíh làm chủ đầu tư. Đến nay dù chưa hoạt động như đúng mục tiêu ban đầu nhưng khu TĐC đã bộc lộ nhiều bất cập, khiến người dân chưa thể vào ở.

Khu TĐC thủy điện Đắk R'tíh hiện chỉ có 1 căn nhà duy nhất của gia đình chị Nông Thị Đoan

3 năm trước, gia đình chị Nông Thị Đoan ở thôn Tân Hòa, xã Đắk R’moan (hộ duy nhất đến thời điểm này) tới sinh sống tại Khu TĐC thủy điện Đắk R’tíh. Trong suốt thời gian qua, cuộc sống của gia đình chị luôn trong tình trạng thiếu nước sinh hoạt, bởi trạm cung cấp nước cách nhà vài bước chân đã xuống cấp, hư hỏng, không phát huy tác dụng.

Chị Đoan cho biết: “Nhà tôi ở đây, nhưng nước thì phải đi lấy từ nơi khác về sử dụng, mùa khô thì đi xin nước về nấu ăn, riêng việc giặt giũ thì phải đi lấy nước hồ, mùa mưa tận dụng các loại thùng chứa để chứa nước mưa sử dụng dần”.

Trạm cấp nước sạch ngay cạnh nhà chị Đoan không hoạt động và đã xuống cấp

Bà Trần Thị Phượng ở thôn Tân Hòa thông tin thêm, năm 2007, gia đình bà có hơn 3 ha đất bị thu hồi, nên thuộc diện được cấp đất ở TĐC. Thế nhưng, từ ngày thu hồi đất đến giờ, do hạ tầng không bảo đảm, thậm chí là sơ sài nên gia đình bà vẫn chưa nhận đất ở khu TĐC này. “Hạ tầng của khu TĐC này rất yếu, nhiều vị trí bị sạt lở. Nếu chúng tôi xây dựng nhà cửa thì rất có thể xảy ra sự cố”, bà Phượng nói.

Dự án Khu TĐC thủy điện Đắk R’tíh có diện tích 16,9 ha, với tổng kinh phí xây dựng gần 30 tỷ đồng, dự kiến sẽ phục vụ cho hơn 250 hộ dân thuộc diện phải di dời để xây dựng thủy điện Đắk R’tíh.  

Thế nhưng, đã hơn 15 năm từ ngày khởi công xây dựng, khu TĐC này chỉ là bãi đất trống, cây cỏ mọc um tùm, nhiều hạng mục dần hư hỏng, xuống cấp, hệ thống mương dẫn nước bị vùi lấp, nhiều khu vực có dấu hiệu sạt lở. Nhiều hộ dân bị thu hồi đất phải đi ở nhà thuê trong lúc chờ quyền lợi của mình.

Bà Trần Thị Phượng cho biết, khu TĐC xuất hiện nhiều điểm sạt lở, người dân không dám xây dựng nhà cửa

Những khúc mắc

Theo ông Nguyễn Văn Hòa, Tổ trưởng tổ dân phố 7, phường Nghĩa Phú, năm 2003, Dự án thủy điện Đắk R’tíh kiểm kê tài sản và đến năm 2007 ra quyết định thu hồi đất và nhà ở nhưng nhiều nội dung đền bù của người dân chưa được đáp ứng thỏa đáng. Gia đình ông cùng nhiều hộ dân khác thuộc hai phường Nghĩa Tân, Nghĩa Phú bị thu hồi đất để làm thủy điện nhưng sau đó lại được bố trí TĐC về xã Đắk R’moan, nên nhiều người không đồng ý.

Ông Hòa cho biết: “Nếu thu hồi đất ở đô thị thì phải bố trí tái định cư cho người dân ở đô thị, trong khi khu TĐC xã Đắk R’moan lại là khu vực hẻo lánh, hoang vu, hạ tầng kém. Tháng 10/2020, UBND TP. Gia Nghĩa đã có văn bản đề nghị tạm dừng việc phân lô cho người dân thuộc hai phường Nghĩa Phú, Nghĩa Tân về khu TĐC xã Đắk R’moan, nhưng đến bây giờ vẫn chưa có thông tin gì mới”.

Kết cấu hạ tầng của khu TĐC thủy điện Đắk R'tíh xuống cấp, con đường trải nhựa đã bong tróc hết lớp mặt

Ông Mã Văn Tại, Trưởng thôn Tân Hòa, xã Đắk R’moan thông tin thêm, khoảng 50 hộ dân của thôn đang mong mỏi có đất TĐC. Tuy nhiên, việc phân lô bất hợp lý, người dân lại phải đóng thêm tiền thuế nên nhiều người vẫn chưa đồng ý chuyển về.

“Mỗi lô chỉ có diện tích dưới 200 m2, so với diện tích đất bị thu hồi chỉ bằng một phần nhỏ và không phù hợp với đất ở nông thôn. Hơn nữa, nhiều gia đình đã bị thu hồi đất sản xuất, nhưng muốn về khu TĐC này phải đóng tiền thuế đất 480.000 đồng/m2. Chúng tôi không còn nguồn thu thì lấy đâu ra tiền để đóng tiền thuế đất”, ông Tại cho hay.

Phương án giải quyết

Sau nhiều cuộc kiểm tra, giám sát, người dân đã phản ánh lên các cấp chính quyền và chủ đầu tư về sự bất cập, xuống cấp của khu TĐC. Thế nhưng, đã hơn 15 năm trôi qua, đến nay mọi việc vẫn chưa được giải quyết, nhiều hộ dân dù muốn an cư để lập nghiệp cũng không thể thực hiện được.

Hàng trăm người dân chưa tái định cư một phần do hạ tầng nơi ở mới không bảo đảm

Ngày 22/6/2021, Phòng Tài nguyên - Môi trường TP. Gia Nghĩa phối hợp với Ban Quản lý dự án và phát triển quỹ đất thành phố, Công ty Cổ phần thủy điện Đắk R’tíh tổ chức buổi làm việc để tìm phương án giải quyết.

Tại đây, Công ty Cổ phần thủy điện Đắk R’tíh đề xuất phương án xem xét, rà soát quỹ đất sạch hiện có trên địa bàn phường để bố trí TĐC cho người dân; hoặc phương án 2 là sử dụng bãi đất thải 8,7 ha tại phường Nghĩa Phú (thuộc quản lý của công ty) để bố trí TĐC cho người dân.

Ông Nguyễn Tiến Tùng, Chánh Văn phòng UBND TP. Gia Nghĩa cho biết: “Tình trạng người dân chưa vào sống được ở khu TĐC sau khi làm thủy điện Đắk R’tíh đã diễn ra nhiều năm nay. Cuối tháng 5/2021,TP. Gia Nghĩa đã có buổi làm việc với chủ đầu tư là Công ty Cổ phần thủy điện Đắk R’tíh để bàn phương hướng giải quyết nhằm bảo đảm quyền lợi cho người dân bị thu hồi đất”.

Hơn 15 năm trôi qua, nhiều hộ dân dù muốn an cư để lập nghiệp cũng không thể thực hiện được

Trước tình trạng hạ tầng khu TĐC đã xuống cấp, quỹ đất TĐC không đủ để bố trí cho các hộ dân, ông Nguyễn Tiến Tùng thông tin thêm, mới đây thành phố đã phê duyệt phương án bố trí đất bổ sung TĐC cho người dân, với tổng số 259 hộ. Riêng về cơ sở vật chất, trách nhiệm thuộc về chủ đầu tư của dự án.

Dự án thủy điện của Công ty Cổ phần thủy điện Đắk R’tíh đã đi vào vận hành và hòa vào lưới điện quốc gia từ năm 2011. Suốt 10 năm qua, thủy điện đã hoạt động ổn định, thế nhưng cuộc sống của hàng trăm người dân vẫn chưa ổn định. Chính quyền địa phương, chủ đầu tư cần sớm có biện pháp khắc phục những hạn chế, bất cập để bảo đảm quyền lợi chính đáng, hợp pháp cho người dân.

Bài, ảnh: Thanh Hằng

Bài viết gốc: http://www.baodaknong.org.vn/an-ninh-trat-tu/15-nam-khu-tai-dinh-cu-thuy-dien-dak-r-tih-chi-co-mot-ho-den-o-87250.html

Nguồn "Báo Đắk Nông điện tử"