Đồng loạt vào cuộc để sớm có vắc-xin nội

Ngày 12-8, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có cuộc làm việc với các nhà khoa học, các đơn vị, doanh nghiệp tham gia chuyển giao công nghệ, nghiên cứu, sản xuất vắc-xin phòng chống Covid-19 để tháo gỡ vướng mắc, thúc đẩy công tác này. Tại đầu cầu TP HCM, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia phòng chống dịch Covid-19, cùng tham dự.

Đẩy nhanh tiến độ để cấp phép

Bộ Y tế và các bên liên quan đã báo cáo cụ thể về tình hình, tiến độ, kết quả chuyển giao công nghệ, nghiên cứu, thử nghiệm, sản xuất vắc-xin trong nước. Hiện vắc-xin được các đơn vị trong nước nghiên cứu, phát triển có Nano Covax của Công ty CP Công nghệ sinh học dược Nanogen (Công ty Nanogen) và Covivac của Viện Vắc-xin và Sinh phẩm y tế (IVAC) thuộc Bộ Y tế. Bên cạnh đó, một số đơn vị chuyển giao công nghệ vắc-xin từ nước ngoài để sản xuất, gia công trong nước như: Vingroup với vắc-xin ARCT-154 (Mỹ), Công ty CP Tiến bộ Quốc tế (AIC) và Công ty TNHH MTV Vắc-xin và Sinh phẩm y tế số 1 (VABIOTECH) với vắc-xin của Công ty Shionogi (Nhật) và VABIOTECH và Công ty DS-Bio với vắc-xin Sputnik V (Nga).

Trung tướng, GS-TS Đỗ Quyết, Giám đốc Học viện Quân y - đại diện đơn vị tham gia nghiên cứu, thử nghiệm vắc-xin Nano Covax, khẳng định sẽ tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình, quy định về chuyên môn và khoa học, bảo đảm khách quan, trung thực trong nghiên cứu, đánh giá thử nghiệm. PGS-TS Lê Văn Truyền - Chủ tịch Hội đồng Tư vấn cấp giấy đăng ký lưu hành thuốc, nguyên liệu làm thuốc của Bộ Y tế (Hội đồng) - cho biết sau khi Hội đồng Đạo đức có ý kiến đối với thuốc, vắc-xin thực hiện thử nghiệm lâm sàng, Hội đồng sẽ nhanh chóng thực hiện các quy trình xem xét, đánh giá, trình Bộ Y tế xem xét cấp giấy đăng ký lưu hành có điều kiện.

Tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh dịch đang rất căng thẳng và cả nước thiếu vắc-xin, đặc biệt là TP HCM. Phó Thủ tướng cho biết hiện đã ký hợp đồng mua hàng trăm triệu liều vắc-xin nhưng trong tháng 8, chỉ có thêm khoảng 3 triệu liều vắc-xin về Việt Nam, chưa đáp ứng đủ miễn dịch cộng đồng của TP HCM, trong khi các tỉnh Long An, Đồng Nai, Bình Dương hay TP Hà Nội cũng rất cần. 

Theo Phó Thủ tướng, trong tháng 9, dự kiến chỉ có thêm khoảng 9,3 triệu liều vắc-xin nhập về và việc tiếp nhận, chuyển giao công nghệ sản xuất vắc-xin từ nước ngoài đang bị chậm tiến độ. Do vậy, Phó Thủ tướng cho rằng các vắc-xin nghiên cứu, phát triển trong nước như Nano Covax đã bước vào giai đoạn thử nghiệm cuối cùng, cần đẩy nhanh tiến độ để cấp phép lưu hành khẩn cấp để tiêm cho người dân nhiều nhất có thể.

Tuy nhiên, theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, sau tháng 10, vắc-xin từ các hợp đồng mua của nước ngoài sẽ về rất nhiều (dự kiến trong quý IV có khoảng 60 triệu liều). Các dự án tiếp nhận chuyển giao công nghệ sản xuất vắc-xin của nước ngoài cũng bắt đầu đi vào hoạt động. Các vắc-xin trong nước cũng sẽ hoàn tất quy trình thử nghiệm lâm sàng.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đến thăm Công ty Nanogen - nơi nghiên cứu, phát triển vắc-xin Nano CovaxẢnh: Nhật Bắc

Ưu đãi cao nhất cho nghiên cứu, sản xuất

Kết luận cuộc họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị Bộ Y tế, Bộ Khoa học và Công nghệ, các bộ có liên quan, các hội đồng cùng "xắn tay áo" vào cuộc, hướng dẫn quy trình, thủ tục để các đơn vị nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, thử nghiệm, sản xuất

vắc-xin, thuốc và các trang thiết bị, vật tư y tế như kit xét nghiệm... đáp ứng ngay.

Chính phủ giao Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chỉ đạo chung về công tác này, giao Bộ Y tế rút kinh nghiệm để tổ chức thực hiện tốt hơn, là đầu mối điều phối, phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, các nhà nghiên cứu, sản xuất, chuyển giao công nghệ, các nhà khoa học, nhà quản lý và tham vấn ý kiến, nhận hỗ trợ từ các chuyên gia, tổ chức quốc tế. 

Để đẩy nhanh việc đưa vắc-xin nội vào sử dụng, Thủ tướng yêu cầu Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành thông tư về cấp giấy lưu hành thuốc và vắc-xin sản xuất trong nước theo tinh thần Nghị quyết 86 của Chính phủ. Đồng thời, giao Bộ Y tế, Bộ Tư pháp nghiên cứu, đề xuất cấp có thẩm quyền trình Quốc hội tại kỳ họp thứ hai (tháng 10-2021) sửa đổi quy định về thử nghiệm lâm sàng và thẩm quyền của Bộ trưởng Bộ Y tế quy định trong Luật Dược.

Bộ Tài chính, Bộ Y tế phối hợp nghiên cứu, quyết định hoặc đề xuất các cấp có thẩm quyền về chính sách ưu đãi cao nhất cho nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, thử nghiệm, sản xuất vắc-xin, thuốc và các trang thiết bị, vật tư y tế phục vụ phòng chống dịch. Bộ Tư pháp rà soát các thủ tục bảo đảm đúng quy trình, quy định, chặt chẽ nhưng gọn và nhanh. "Mục tiêu cuối cùng là Việt Nam sớm có vắc-xin tự mình sản xuất. Nếu mọi việc suôn sẻ thì trong tháng 9 này, Việt Nam có thể có vắc-xin sản xuất trong nước" - Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng khẳng định: "Loại vắc-xin tốt nhất là vắc-xin được cấp phép và được tiêm sớm nhất, nhanh nhất, kịp thời nhất". Thủ tướng yêu cầu đẩy mạnh tuyên truyền và đề nghị các nhà khoa học, nhà chuyên môn lên tiếng để tránh tâm lý "có vắc-xin không tiêm" mà so bì, chờ đợi, phân biệt các loại vắc-xin.