Tiêm vắc-xin cho trẻ 5-11 tuổi: Thận trọng từng bước

Bộ Y tế đang chuẩn bị tiêm vắc-xin phòng Covid-19 cho trẻ từ 5-11 tuổi theo các khuyến cáo về mặt khoa học nhằm bảo đảm an toàn, hiệu quả, thận trọng từng bước.

Đặt an toàn lên hàng đầu

Mới đây, Chính phủ đã có nghị quyết mua 21,9 triệu liều vắc-xin phòng Covid-19 tiêm cho khoảng 10 triệu trẻ 5-11 tuổi. Bộ Y tế cho biết đang hoàn thiện các thủ tục mua sắm, ký hợp đồng với Pfizer.

Theo Bộ Y tế, để triển khai tiêm vắc-xin cho trẻ 5-11 tuổi, bộ đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết Bộ Y tế đã trao đổi chặt chẽ, thường xuyên tham khảo ý kiến của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và các nhà khoa học; học hỏi kinh nghiệm triển khai của các nước về việc tiêm chủng cho nhóm đối tượng này.

"Khi có vắc-xin, chúng ta sẽ triển khai tiêm từng bước thận trọng, chắc chắn, bảo đảm vấn đề an toàn tiêm chủng được đặt lên hàng đầu" - Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long khẳng định.

Vắc-xin phòng Covid-19 của Pfizer đã được WHO chính thức cấp phép tiêm cho trẻ 5-11 tuổi. Vắc-xin của Pfizer cũng được Cơ quan Quản lý dược và thực phẩm Mỹ (FDA) và Cơ quan Quản lý dược châu Âu (EMA) phê duyệt sử dụng.

Tiêm vắc-xin cho trẻ từ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi ở Hà Nội. Ảnh: NGÔ NHUNG

Theo Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long, tại Việt Nam, việc tiêm vắc-xin phòng Covid-19 vẫn thực hiện như các vắc-xin trước đây. Nghĩa là triển khai theo hình thức tự nguyện, vắc-xin được cung cấp miễn phí và không bắt buộc nhưng ngành y tế khuyến khích người dân tiêm chủng đầy đủ.

PGS-TS Dương Thị Hồng - Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ trung ương, Phó trưởng Ban Điều hành Chương trình Tiêm chủng mở rộng - cho biết trước khi triển khai, cán bộ y tế tham gia công tác tiêm chủng một lần nữa được tập huấn về sử dụng vắc-xin phòng Covid-19 cho trẻ 5-11 tuổi, thực hành tiêm chủng cũng như hướng dẫn xử trí các phản ứng bất thường có thể xảy ra sau tiêm.

Bên cạnh đó, cán bộ y tế sẽ được tập huấn những nội dung tư vấn hướng dẫn cho phụ huynh, giáo viên, học sinh… về việc theo dõi sức khỏe đúng cách sau tiêm để họ cùng tham gia bảo đảm an toàn tiêm chủng; phát hiện sớm nhất biểu hiện bất thường sau tiêm.

Theo bà Hồng, việc tổ chức tiêm chủng được thực hiện tại trường học cho nhóm trẻ tới trường. Trẻ không đi học sẽ tiêm tại các trạm y tế xã, phường. Nhóm trẻ có bệnh lý mạn tính, bệnh nền, thể trạng béo phì… thì tiêm chủng tại các bệnh viện để bảo đảm an toàn.

Ít có tác dụng phụ với trẻ

Từ đầu dịch Covid-19 đến nay, Việt Nam đã ghi nhận gần 2,5 triệu ca nhiễm SARS-CoV-2 và 1,5% trong số này đã tử vong. So với tỉ lệ tử vong chung của bệnh nhân Covid-19, tỉ lệ trẻ em mắc Covid-19 tử vong hoặc có biến chứng nặng thấp hơn nhiều lần.

Một số bác sĩ cho biết các trường hợp mắc Covid-19 diễn biến nặng chủ yếu là trẻ mắc bệnh lý nền nặng như thận mạn tính, ung thư, béo phì... Tuy nhiên, vẫn có những trẻ có tiền sử bình thường, khỏe mạnh bị suy hô hấp, phải thở ôxy.

Mới đây, trả lời báo chí về sự cần thiết trong việc tiêm vắc-xin phòng Covid-19 cho trẻ em, GS-TS Phan Trọng Lân, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng - Bộ Y tế, cho biết trẻ 5-11 tuổi mắc Covid-19 ít có triệu chứng và triệu chứng nhẹ hơn so với bệnh nhân là người trưởng thành. Tuy nhiên, khi mắc Covid-19, bất kỳ lứa tuổi nào cũng có thể gặp các biểu hiện hậu Covid-19. Đây là các di chứng cấp tính sau mắc Covid-19, ở trẻ em có thể là chứng viêm đa hệ (viêm da, viêm khớp), giảm mức độ tập trung... Hơn nữa, người đã mắc Covid-19, dù ở lứa tuổi nào, cũng có các biểu hiện từ không triệu chứng, có triệu chứng đến bệnh nặng phải nhập viện, thậm chí tử vong.

Theo GS Phan Trọng Lân, thế giới đã ghi nhận những trường hợp viêm đa hệ ở trẻ em, viêm các cơ quan khác, là biểu hiện nghiêm trọng của bệnh Covid-19. Ngoài ra, việc tiêm vắc-xin không chỉ bảo vệ bản thân trẻ mà còn giúp giảm đi sự lây nhiễm. Hiện nay, qua theo dõi biến chủng Omicron, việc lây nhiễm xảy ra nhiều hơn ở trẻ em, đặc biệt là với nhóm chưa tiêm chủng.

"Việc tiêm chủng có ý nghĩa rất lớn, giúp hạn chế lây nhiễm cho trẻ và những người trong gia đình, nhất là người có nguy cơ cao diễn tiến nặng, chống chỉ định tiêm chủng và trẻ chưa đến tuổi tiêm chủng. Khi được tiêm chủng, trẻ cũng sẽ tự tin hơn khi tham gia các hoạt động" - ông Lân nhấn mạnh.

Đánh giá về tác dụng phụ có thể xảy ra khi tiêm vắc-xin phòng Covid-19 cho trẻ, TS-BS Phạm Quang Thái, Trưởng Văn phòng Tiêm chủng mở rộng khu vực phía Bắc - Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương, cho rằng trẻ ở độ tuổi 5-11 đa số chưa bước vào giai đoạn dậy thì, chưa trải qua quá trình cơ thể thay đổi hormone, do đó ít xảy ra các phản ứng phụ sau tiêm.

Theo TS-BS Phạm Quang Thái, vắc-xin phòng Covid-19 của Pfizer đóng liều 30 microgram cho người lớn và trẻ từ 12 đến dưới 18 tuổi. Khi tiêm cho trẻ 5-11 tuổi, liều vắc-xin còn 10 microgram. Với liều tiêm chỉ bằng 1/3 người lớn, trẻ sẽ không có các phản ứng phụ bất lợi nên đây được đánh giá là mũi tiêm an toàn. Tất nhiên, khi tiêm vắc-xin, dù ở lứa tuổi nào cũng phải theo dõi chặt sau tiêm theo quy định của Bộ Y tế.

Các bác sĩ cho biết phản ứng phổ biến nhất khi tiêm vắc-xin ở trẻ là sốt, mệt mỏi, đau nhức cơ, sưng đỏ cánh tay. Những triệu chứng này sẽ biến mất sau vài ngày, không có báo cáo về tác dụng phụ lâu dài.

"Trẻ ở lứa tuổi này khi tiêm vắc-xin vẫn phải trên tinh thần tự nguyện, nếu gia đình nào còn băn khoăn lo lắng thì có thể theo dõi thêm. Còn với trẻ nguy cơ cao như béo phì, có bệnh lý nền, tim bẩm sinh, suy giảm miễn dịch, có thể cho tiêm sớm để được bảo vệ khỏi Covid-19" - một bác sĩ khuyến cáo.