Hiểu chính mình để chọn cách sống phù hợp

Tháng hành động vì bình đẳng giới và phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới năm 2022 được tổ chức trên toàn quốc từ ngày 15-11 đến ngày 15-12-2022.

Theo Liên hợp quốc, bình đẳng giới có nghĩa là phụ nữ và đàn ông được hưởng những điều kiện như nhau để thực hiện đầy đủ quyền con người và có cơ hội đóng góp, thụ hưởng những thành quả phát triển của xã hội nói chung.

Chưa bình đẳng giới

Pháp luật Việt Nam quy định bình đẳng giới là việc nam, nữ có vị trí, vai trò ngang nhau, được tạo điều kiện và cơ hội phát huy năng lực của mình cho sự phát triển của cộng đồng, của gia đình và thụ hưởng như nhau về thành quả của sự phát triển đó. Dù luật hóa, những khẩu hiệu về bình quyền và trong xã hội tưởng như là bình đẳng nhưng thực tế, những năm qua xã hội vẫn phải liên tục đi đòi công bằng cho nữ giới.

Bàn luận về vấn đề này, chuyên gia tâm lý Nguyễn Hải An cho rằng bình đẳng giới nên được hiểu là một người dù mang giới tính gì thì cũng được tự do lựa chọn quan điểm sống phù hợp cho mình.

"Tuy nhiên, trong xã hội phương Đông, người vợ là "hậu phương" lo chuyện bếp núc, con cái, quán xuyến việc nhà; người chồng là trụ cột, kiếm tiền, quyết định việc lớn nhỏ trong nhà mà không cần bàn bạc với vợ. Quan niệm này đã ăn sâu vào tiềm thức. Ngoài ra, không thiếu các trường hợp phụ nữ bị chồng bạo hành nhưng không dám nói ra, hay đấu tranh vì xấu hổ, sợ tan vỡ hạnh phúc gia đình"- ông Nguyễn Hải An nói.

Cũng theo ông Nguyễn Hải An, bình đẳng giới không nên hiểu là xóa bỏ triệt để tư tưởng truyền thống tốt đẹp, mà cần giữ gìn cái hay, cái đẹp của gia đình truyền thống. Như văn hóa ứng xử giữa vợ- chồng, mẹ chồng- con dâu, cha mẹ- con cái… Xã hội hiện đại, nam hay nữ đều được trao cơ hội như nhau và có quyền làm những gì mà pháp luật không cấm.

Trong gia đình, mỗi người có thế mạnh riêng nên tùy trường hợp mà cân đối, giúp phát huy thế mạnh đó. Ví dụ trong công việc nhà, chồng không giỏi nấu nướng nhưng giỏi làm kinh tế, thì vợ ở nhà nội trợ, quán xuyến việc nhà để chồng an tâm cho sự nghiệp. Đây không phải là bất bình đẳng, mà là sự phân công trong xã hội, cùng tạo nên giá trị. Phụ nữ có thể gắn với căn bếp, chăm con miễn là họ thật sự dễ chịu khi làm điều đó.

Đàn ông ngày nay không còn toàn quyền như trước đây, phụ nữ có thể xông pha kiếm tiền và không yếu thế như ở xã hội cũ cho thấy xã hội đang phát triển, phụ nữ được coi trọng. Đây là điểm tựa, là cơ sở đấu tranh để đạt xấp xỉ điều được gọi là bình đẳng giới.

Chọn cách sống phù hợp

Còn theo chuyên gia tâm lý Mai Thanh Thủy (Trung tâm Tham vấn tâm lý The Sight), trong xã hội hiện đại, vai trò của người phụ nữ ngày càng được xem trọng. Nữ giới cũng được có cơ hội học hành, tiếp thu nguồn tri thức mới, tham gia chính trường… để độc lập và bản lĩnh hơn.

Đồng thời, nhiều phụ nữ ngày nay cũng chú trọng nâng cao vị thế xã hội, tự chủ hơn về tài chính. Họ biết cách tạo được các nguồn thu nhập ổn định, có kế hoạch tài chính dài hạn như đầu tư, tiết kiệm và dự phòng rủi ro.

Lập luận kiểu "Phụ nữ phải hy sinh", "Phụ nữ là phải nội trợ"… là những quan điểm thể hiện sự bất bình đẳng xã hội.

Khi nhận thức con người ngày càng cao hơn thì bất bình đẳng nam và nữ sẽ dần bị triệt tiêu theo cách tự nhiên. Xã hội không thể cứ hoài phí đi trí tuệ của phụ nữ chỉ vì những định kiến giới và suy nghĩ đã lỗi thời, nơi mà con người đang nhường chỗ cho lao động trí tuệ.

"Phụ nữ nên chọn cách sống phù hợp với mình, miễn là cảm thấy thật sự dễ chịu và có khả năng thực hiện tốt điều đó. Phụ nữ có thể quan sát, tìm về bên trong để hiểu chính mình rồi đưa ra quyết định. Nên biết mình muốn gì, có giá trị gì và ý nghĩa cuộc đời mình là gì? Ngoài ra, phụ nữ cũng phải tự chịu trách nhiệm để chữa lành những thương tổn tâm lý, không đổ lỗi hay bám víu người khác. Chăm sóc sức khỏe thể chất, chủ động tạo ra giá trị bản thân và ý nghĩa cuộc sống là điều nên làm" - bà Thanh Thủy nói.

Bà Thanh Thủy còn cho rằng đàn ông nên chia sẻ và gánh vác cùng phụ nữ để giúp họ tự hoàn thiện mình, để cùng nhau xây dựng xã hội bình đẳng và tiến bộ. Trong ứng xử giữa đàn ông và phụ nữ, quan trọng hơn là thiết lập đuợc mối quan hệ tốt trên cơ sở của sự hiểu biết và tình yêu thương, tôn trọng lẫn nhau.

"Đàn ông, phụ nữ sinh ra đều có thế mạnh riêng của mỗi giới. Thiên chức cho người phụ nữ sự tỉ mỉ, mềm mại, khéo léo, còn người đàn ông có phần cứng rắn hơn. Trong gia đình, phụ nữ biết chu toàn việc nhà nhưng điều này cần được xuất phát từ mong muốn của họ, họ thật sự muốn vậy vì tình thương cho chồng con, không ai ép và không ai có quyền thúc dục" – bà Thủy nhấn mạnh.