Có phải cứ uống sữa là cao?

Tuy nhiên, sữa chỉ là một trong các loại thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao trong bữa ăn của trẻ, không phải là “siêu thực phẩm” có thể thay thế các thực phẩm khác.

Sữa là một loại thực phẩm, các loại sữa công thức cũng như vậy, là một loại thực phẩm trong chế độ ăn hàng ngày của trẻ. Thành phần của 100ml sữa công thức pha sẵn trên thị trường cung cấp năng lượng là 74kcal, 3 gam đạm, 9,8 gam carbohydrat, chất béo khoảng 2,5g, đồng thời cung cấp khoảng 120mg canxi và 1mg sắt.

Với trẻ trong độ tuổi bú mẹ (dưới 2 tuổi), trong bữa ăn hàng ngày cần ăn đủ các loại thực phẩm từ ít nhất 5 trong số 8 nhóm thực phẩm khác nhau, bao gồm sữa mẹ.

8 nhóm thực phẩm theo phân loại của Tổ chức Y tế thế giới nhằm khuyến khích chế độ ăn đa dạng bao gồm: sữa mẹ; ngũ cốc, các loại củ; các loại đậu và hạt; các sản phẩm từ sữa (sữa, sữa chua, pho mát); thực phẩm từ thịt (thịt, cá, gia cầm, và gan/nội tạng); trứng; trái cây, rau quả giàu vitamin A; các loại trái cây và rau quả khác

Viện Dinh dưỡng đã có khuyến nghị về sữa và các sản phẩm của sữa theo các lứa tuổi từ 3 tuổi trở lên, trong đó có đưa ra khuyến cáo tiêu thụ nhiều dạng chế phẩm của sữa bao gồm sữa dạng lỏng, sữa chua, và phô mai nhằm tận dụng tối đa giá trị dinh dưỡng từ sữa. Cụ thể: Trẻ 3-5 tuổi mỗi ngày nên sử dụng 4 đơn vị ăn sữa và chế phẩm sữa, tương đương 15g phô mai (1 miếng phô mai), 100ml sữa chua (1 hộp sữa chua) và 200ml sữa dạng lỏng (2 ly sữa nhỏ); Trẻ 6-7 tuổi mỗi ngày nên sử dụng 4,5 đơn vị ăn sữa và chế phẩm sữa, tương đương 15g phô mai (1 miếng phô mai), 100ml sữa chua (1 hộp sữa chua) và 250ml sữa dạng lỏng (2,5 ly sữa nhỏ); Trẻ 8-9 tuổi mỗi ngày nên sử dụng 5 đơn vị ăn sữa và chế phẩm sữa, tương đương 30g phô mai (2 miếng phô mai), 100ml sữa chua (1 hộp sữa chua) và 200ml sữa dạng lỏng (2 ly sữa nhỏ).

Quảng cáo sai sự thật, không những đối với sữa mà còn rất nhiều thực phẩm khác gây ra hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt trong việc chăm sóc trẻ nhỏ. Phần lớn các sản phẩm “tăng chiều cao” như sữa tăng chiều cao được quảng cáo là giàu các thành phần như vitamin D, canxi, phospho, protein, lysine… giúp cải thiện sự phát triển của trẻ. Tuy nhiên sữa không phải là thực phẩm duy nhất có chứa canxi, phospho, vitamin D… Canxi còn có nhiều trong các thực phẩm nguồn gốc động vật khác như tôm, cua, cá. Thậm chí khi so sánh hàm lượng canxi giữa sữa và các thực phẩm này, lượng canxi của các thực phẩm đó còn có thể vượt trội hơn so với sữa (ví dụ 100g cua đồng cung cấp lượng canxi là 826mg, gấp hơn 8 lần so với lượng canxi trong 100ml sữa dạng lỏng thông thường; một số loại sữa công thức được quảng cáo giúp phòng, chống suy dinh dưỡng thấp còi có thể cung cấp khoảng 300 - 400mg canxi trong 1 cốc sữa pha tiêu chuẩn).

Trên thực tế không có một loại thực phẩm nào được cho là siêu thực phẩm, trừ sữa mẹ. Bởi vậy hãy nhìn vào bản chất của quá trình tăng chiều cao để có được quyết định đúng đắn nhất.

Cấu trúc di truyền đóng vai trò quan trọng trong quy định chiều cao. Tuy nhiên, nhiều yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến chiều cao trong quá trình phát triển, bao gồm dinh dưỡng, hormone, mức độ hoạt động thể lực và tình trạng bệnh tật. 50% chiều cao của người trưởng thành được quyết định trong 1.000 ngày đầu đời của trẻ, từ lúc bà mẹ mang thai đến khi trẻ được 2 tuổi. Chế độ dinh dưỡng cho trẻ nhỏ để phát triển chiều cao, ngoài tập trung vào các thực phẩm giàu vi chất dinh dưỡng (canxi, vitamin D, magie, phospho…) còn cần lưu ý sử dụng những thực phẩm giàu protein có chất lượng cao; bởi vậy cần ưu tiên những thực phẩm có giá trị sinh học cao như thịt, cá, trứng, sữa, các loại thuỷ sản… và cung cấp chế độ ăn đa dạng thực phẩm cho trẻ...