"Nóng bỏng" tỷ giá ngoại hối

Tỷ giá trung tâm ngày 17/4 được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) công bố ở mức 24.231 VND/USD. Với mức điều chỉnh trên, đây là mức tăng tỷ giá trung tâm mạnh nhất trong nhiều năm trở lại đây. Như vậy với biên độ 5%, hiện tỷ giá USD các ngân hàng thương mại được phép giao dịch là từ 23.019 - 25.443 VND/USD. Tỷ giá bán tham khảo tại Sở giao dịch NHNN cũng lên mua - bán ở mức 23.400 - 25.392 VND/USD.

Tại các ngân hàng thương mại, giá USD tiếp tục tăng mạnh. Chẳng hạn tại Vietcombank, đồng USD mua - bán ở mức 25.100 – 25.440 đồng/USD. VietinBank cũng tăng giá mua và giá bán 25.443 đồng/USD. BIDV công bố giá mua – bán ở mức 25.130 – 25.440 đồng/USD.

Trên thị trường tự do, đồng USD tiếp tục tăng và cao hơn đáng kể với giá giao dịch tại các ngân hàng, quanh mức 25.570 – 25.800 VND/USD.

Theo các chuyên gia, giá USD trong nước tăng cao chịu nhiều tác động từ giá USD trên thị trường thế giới khi luôn duy trì ở mức cao. Nếu như đầu năm, chỉ số USD Index (đo lường sức mạnh của đồng USD với 6 đồng tiền chủ chốt) ở mức 101,38 điểm thì nay ở mức 106,36 điểm.

Đồng USD đạt mức cao nhất trong 5 tháng so với đồng Euro trong phiên ngày 17/4 sau khi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell cho biết, Ngân hàng trung ương Hoa Kỳ có thể phải duy trì lãi suất cao trong thời gian dài hơn vì lạm phát vẫn ở mức cao.

Đặc biệt, một nguyên nhân khiến USD tự do tăng mạnh là do giá vàng cũng đang ở mức kỷ lục. Giá vàng SJC trong phiên giao dịch ngày 17/4 dao động quanh 83,8 triệu đồng/ lượng.

Chuyên gia kinh tế Lê Xuân Nghĩa cho hay, thống kê của Hội đồng Vàng thế giới đưa ra con số, Việt Nam tiêu thụ khoảng 50-60 tấn vàng nguyên liệu/năm, nên số ngoại tệ phải bỏ ra để mua lên tới hàng tỷ USD mỗi năm, từ đó gây áp lực lên tỷ giá. Đặc biệt, trong thời gian qua, giá vàng trong nước thường xuyên cao hơn giá vàng thế giới từ 13-20 triệu đồng mỗi lượng, tạo thành “lỗ hổng” cho buôn lậu và khiến USD trên thị trường tự do tăng mạnh.

Ngoài ra, giới chuyên gia nhìn nhận, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa tính chung quý I tăng so với cùng kỳ năm trước. Nhu cầu của các doanh nghiệp (DN) xuất khẩu có đơn hàng gia tăng nên việc nhập khẩu nguyên phụ liệu để sản xuất hàng cũng nhiều hơn, kéo theo nhu cầu mua ngoại tệ để thanh toán và làm tỷ giá tăng theo.

Tại hội thảo tham vấn ý kiến đối với Báo cáo "Thị trường tài chính Việt Nam 2023 và triển vọng 2024", về biến động tỷ giá thời gian gần đây, TS Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng BIDV cho biết, từ đầu năm đến nay, USD đã tăng 4,5%. Đồng USD tăng với 2 lý do: Thứ nhất, Fed có vẻ lưỡng lự hạ lãi suất, thứ hai là kinh tế Mỹ không suy thoái mà còn phục hồi tốt hơn năm ngoái. Điều này khiến USD tăng giá và các đồng nội tệ neo với USD đều bị giảm trong thời gian qua.

“Cơ bản quan hệ cung cầu ngoại tệ tại Việt Nam vẫn ổn. Khi Fed bắt đầu hạ lãi suất, có thể từ quý III thì ngay lập tức tỷ giá sẽ bớt đi áp lực. Dự báo, tỷ giá có thể tăng 2,5-3% trong năm nay” - ông Lực nói đồng thời cho rằng, NHNN sẽ phải tính toán cẩn thận vì còn liên quan đến chuyện nhập khẩu vàng, phải tính toán nhập khẩu bao nhiêu để không ảnh hưởng đến dự trữ ngoại hối. Đương nhiên, nếu thị trường ngoại hối biến động mạnh thì NHNN cũng sẽ sẵn sàng can thiệp, bằng nhiều nguồn lực khác nhau.

"NHNN đã có kinh nghiệm xử lý vấn đề này, ví dụ như phát hành tín phiếu cũng là một cách tăng lãi suất trên liên ngân hàng để giảm chênh lệch lãi suất USD – VND, cũng giảm áp lực tỷ giá trong thời gian vừa qua" - ông Lực thông tin.

Theo một số dự báo, tỷ giá trong năm 2024 có thể tăng trong khoảng 2-3% so với năm trước. Vì thế, các DN và giới đầu tư luôn quan tâm đến các giải pháp cũng như công vụ để kiểm soát thị trường ngoại hối từ NHNN.

Trong phát biểu mới đây tại hội nghị liên quan đến phát triển thị trường chứng khoán, Phó Thống đốc NHNN Phạm Thanh Hà cho biết, NHNN sẽ tiếp tục điều hành nghiệp vụ thị trường mở linh hoạt, đảm bảo thanh khoản cho hệ thống các tổ chức tín dụng; đồng thời điều hành lãi suất, tỷ giá chủ động, linh hoạt, phù hợp với cân đối vĩ mô, lạm phát và mục tiêu chính sách tiền tệ… Đặc biệt, đại diện NHNN còn nhận định, duy trì ổn định thị trường tiền tệ, ngoại hối, tỷ giá hối đoái sẽ góp phần làm cho các chính sách thu hút nguồn vốn từ nước ngoài đạt được hiệu quả cao hơn; giúp tạo dựng niềm tin cho các nhà đầu tư về một môi trường kinh doanh ổn định; tạo ra các bước đệm trong việc thu hút thêm nguồn vốn từ nước ngoài để đầu tư và phát triển thị trường chứng khoán trong tương lai.