Lạm dụng thuốc nhỏ mắt - nguy cơ mất thị lực

Vài năm nay, mắt trái của ông V.T.H. (55 tuổi, Hải Phòng) thường xuyên bị ngứa và chảy nước mắt. Khi ra hiệu thuốc gần nhà, ông được tư vấn sử dụng một loại thuốc nhỏ mắt có chứa corticoid. Thuốc này vốn được kê theo đơn chỉ định của bác sĩ, dùng để điều trị các bệnh viêm nhiễm ở mắt.

Sau khi sử dụng vài ngày, bệnh nhân thấy mắt dễ chịu hơn và nhanh khỏi. Tuy nhiên, vài tuần sau, triệu chứng cũ tái phát, ông lại tìm mua đúng loại thuốc nói trên, và vòng tuần hoàn bệnh khỏi sau khi dùng thuốc, một thời gian sau lại tái phát được lặp lại.

Tại Bệnh viện Mắt Hà Nội, bác sĩ phát hiện mắt trái của bệnh nhân mắc bệnh Glaucoma (hay còn gọi là cườm nước, thiên đầu thống). Nguyên nhân do người bệnh sử dụng thuốc nhỏ mắt có chứa corticoid trong thời gian dài khiến mắt dần mất đi thị lực.

Một trường hợp khác, thông tin từ Bệnh viện đa khoa Tâm Anh cho biết, cơ sở y tế này vừa tiếp nhận và điều trị nữ bệnh nhân tên L. tới khám trong tình trạng mắt nhìn mờ, lóa sáng khi ra trời nắng suốt 1 năm.

Theo chia sẻ, bệnh nhân có sử dụng một loại thuốc nhỏ mắt không nhớ rõ tên, màu trắng đục khoảng gần 10 năm. Bác sĩ chẩn đoán chị L. bị đục thủy tinh thể dưới bao sau và glocom thứ phát do dùng thuốc chứa corticoid kéo dài không đúng chỉ định. Kết quả khám và xét nghiệm chuyên sâu khẳng định chẩn đoán đục thủy tinh thể bao sau, trong đó mắt trái đã chuyển đục thủy tinh thể nặng.

“Thời gian bắt đầu có biểu hiện nhìn mờ trùng với giai đoạn tôi mang thai và sinh con. Tôi chủ quan nghĩ do chăm con mệt nên bị nhìn mờ, không đi khám sớm, không ngờ tình trạng bệnh nghiêm trọng như vậy” – người bệnh kể lại.

BS Bùi Thị Vân Anh – Trưởng khoa Phaco và Bệnh phần trước nhãn cầu, Trung tâm Mắt Công nghệ cao Tâm Anh thông tin: Đục thủy tinh thể thường gặp ở người trên 50 tuổi, đặc biệt đục dưới bao sau thể thủy tinh chỉ thường xuất hiện ở những người bệnh đã từng can thiệp mổ thay thủy tinh thể nhân tạo. Trường hợp như người bệnh nói trên khá hiếm gặp vì người bệnh trẻ tuổi, chưa từng can thiệp vùng mắt trước đó. Nguyên nhân được xác định do sử dụng thuốc nhỏ mắt có chứa corticoid kéo dài, khiến đục thủy tinh thể và glocom xuất hiện sớm hơn ở người trẻ.

Theo BS Vân Anh, tình trạng như 2 người bệnh nói trên gặp phải không hề hiếm trong những năm gần đây. Một thống kê do Bệnh viện Mắt trung ương thực hiện cho thấy, trong số các bệnh nhân mắc Glaucoma tới bệnh viện thăm khám, tỷ lệ người có tiền sử dùng thuốc tra mắt, nhỏ mắt chứa corticoid dài ngày lên tới 31,7 %. Trong đó số người trong lứa tuổi lao động (25-59 tuổi) chiếm 63,1%.

BS Mai Thị Anh Thư - Bệnh viện Mắt Hà Nội 2 nêu thực trạng, nhiều người có thói quen sử dụng thuốc nhỏ mắt để làm sạch, tăng cường độ ẩm cho mắt nhưng không tìm hiểu và tra cứu thành phần của thuốc, tự ý mua thuốc không theo chỉ dẫn y khoa. Không những thế, rất nhiều người dân khi có triệu chứng ở mắt như đau mắt đỏ, ngứa, ra gỉ mắt cộm vướng do khô mắt…cũng có thói quen tự ý mua và sử dụng thuốc thay vì tới cơ sở y tế để thăm khám.

Corticoid là thành phần được sử dụng nhiều trong y học hiện đại, có tác dụng giảm nhẹ nhiều triệu chứng bệnh lý. Thuốc nhỏ mắt chứa corticoid có tác dụng giảm đau, chống viêm và cương tụ mạch máu nhanh chóng. Do vậy, khi người dân có triệu chứng ở mắt như đau mắt đỏ, ngứa, ra gỉ mắt cộm vướng do khô mắt… sử dụng những loại thuốc này thì những triệu chứng nói trên sẽ được cải thiện đáng kể. Đây cũng là nguyên nhân khiến nhiều người tự ý sử dụng chúng. Thế nhưng, chính việc lạm dụng thuốc nhỏ mắt chứa corticoid trong thời gian dài có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng như đục thủy tinh thể, glaucoma.