Học phí đại học tăng nhưng vẫn ở mức thấp

Theo ghi nhận, tới thời điểm này, nhiều trường đại học đã công bố mức học phí năm học 2024-2025. So với năm học trước thì năm học này, đa số các trường đều tăng học phí.

Năm học 2024 – 2025, Trường Đại học Công nghệ - Đại học Quốc gia Hà Nội áp dụng hai mức học phí, lần lượt là 32 triệu và 40 triệu đồng/năm học. Mức tăng học phí của trường không quá 15% mỗi năm.

Sinh viên Trường Đại học Giao thông Vận tải tại thư viện nhà trường.

Theo đề án tuyển sinh của Đại học Bách khoa Hà Nội, đối với sinh viên đại học chính quy nhập học năm 2024 (K69), các chương trình chuẩn có mức học phí từ 24 - 30 triệu đồng/năm học (tùy theo từng ngành).

Học phí các chương trình ELITECH từ 33 - 42 triệu đồng/năm học. Riêng các chương trình Khoa học dữ liệu và Trí tuệ nhân tạo; Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng có học phí 64 – 67 triệu đồng/năm học.

Nhà trường lưu ý, các mức học phí trên có thể được điều chỉnh cho các năm học sau, nhưng không tăng quá 10% mỗi năm.

Học viện Ngân hàng dự kiến, học phí năm học 2024-2024 sẽ từ 25-37 triệu đồng. Trong đó, các chương trình đào tạo chuẩn thuộc nhóm ngành Kinh doanh quản lý và pháp luật, học phí là 25 triệu đồng/năm; khối ngành Công nghệ thông tin là 26,5 triệu đồng/năm và khối ngành Nhân văn, Khoa học xã hội là 26 triệu đồng/năm.

Mức học phí cao nhất áp dụng với các chương trình chất lượng cao, nhiều ngành tăng hơn 10 triệu so với năm ngoái. Theo đó, với chương trình liên kết quốc tế, học phí dao động 340-380 triệu đồng cho cả khóa 4 năm, có thể cao hơn nếu sinh viên chọn học năm cuối ở trường liên kết.

Trong số các nhóm ngành có mức học phí tăng của năm nay thì nhóm ngành Sức khỏe có mức học phí cao nhất.

Vì sao chưa bù đủ chi phí đào tạo?

Mặc dù học phí đại học tăng nhưng đánh giá về lộ trình tăng học phí, Bộ GDĐT cho biết lộ trình học phí hiện nay chưa đáp ứng được theo yêu cầu của Nghị quyết 19-NQ/TW vì khung và mức thu học phí còn thấp, chưa đủ bù đắp chi phí đào tạo.

Lý giải về điều này, theo Bộ GDĐT, đối với học phí đại học, năm học 2023-2024, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 97/2023/NĐ-CP ngày 31/12/2023 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 81/2021/NĐ-CP.

Trong đó quy định: Mức học phí các trường đại học công lập chưa tự bảo đảm chi thường xuyên thực hiện theo mức trần học phí năm học 2023-2024 đến năm học 2026-2027 quy định tại Nghị định số 97/2023/NĐ-CP (lùi lộ trình học phí 1 năm so với quy định tại Nghị định số 81/2021/NĐ-CP).

Căn cứ lộ trình học phí của cơ sở giáo dục đại học công lập quy định tại Nghị định 97/2023/NĐ-CP, học phí từ năm học 2023-2024 tăng theo lộ trình để đảm bảo đến năm học 2026-2027 bù đắp chi phí đào tạo.

Về học phí, tại Nghị quyết số 165/NQ-CP của Chính phủ yêu cầu giữ ổn định mức học phí năm học 2022-2023 bằng mức học phí năm học 2021-2022.

Mức học phí của các cơ sở giáo dục đại học công lập đã giữ ổn định trong 3 năm học vừa qua (từ năm học 2020-2021 đến năm học 2022-2023) để chia sẻ khó khăn với phụ huynh, học sinh do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, cho đến nay lộ trình học phí tại Nghị định số 81/2021/NĐ-CP chưa thực hiện được.

Đối với học phí từ năm học 2023-2024, thực hiện theo quy định tại Nghị định số 97/2023/NĐ-CP lùi 1 năm so với lộ trình học phí tại Nghị định 81.

Như vậy, mặc dù học phí thực hiện theo cơ chế giá quy định tại Luật Giá, Luật Giáo dục và theo Nghị quyết số 19-NQ/TW thì đến năm 2021 phải hoàn thành lộ trình tính giá dịch vụ sự nghiệp công đối với một số lĩnh vực cơ bản, trong đó có GDĐT.

Tuy nhiên, lộ trình học phí hiện nay chưa đáp ứng được theo yêu cầu của Nghị quyết 19-NQ/TW vì khung và mức thu học phí còn thấp, chưa đủ bù đắp chi phí đào tạo.

Bên cạnh đó, quyết định tăng lương cơ sở từ 1,8 triệu đồng lên 2,34 triệu đồng (tăng 30%) từ ngày 1/7/2024 làm cho quỹ tiền lương của các đơn vị hằng năm tăng cao, gây khó khăn trong cân đối nguồn thu để duy trì hoạt động thường xuyên, nâng cao chất lượng đào tạo.