Công chức mất 80 năm mới mua được nhà

Giá nhà tăng phi mã

Nếu làm một phép so sánh cơ học giữa tốc độ tăng thu nhập bình quân đầu người với tốc độ tăng giá nhà thì ta thấy: Từ 2014-2025 thu nhập bình quân đầu người tăng từ 4,11tr/tháng - 8,3tr/tháng tức là tăng gấp 2 như vậy tốc độ tăng trung bình là 6,4%/năm.

Nhưng tốc độ tăng giá nhà từ 2014 - 2025 gấp 3 lần, tốc độ tăng bình quân là hơn 12%/năm (căn hộ bình quân tăng từ 25tr/m2 lên 75,5tr/m2, thậm chí đến nay giá nhà bình quân ở Hà Nội có thể đã vượt qua mức 80tr/m2). 

Theo thống kê giữa năm 2025 chỉ số P/I (Price to Income) ở Việt Nam chạm mức 27,3 tức giá căn hộ trung bình cao gấp 27,3 lần thu nhập bình quân của một gia đình. Nghĩa là không tiêu gì thì để dành toàn bộ thu nhập mua nhà cũng phải mất 27 năm còn nếu chỉ dành 1/3 thu nhập trả góp mua nhà thì phải mất 80 năm mới mua được một căn hộ trung bình.

Phát biểu tại Diễn đàn “Để thị trường bất động sản phát triển lành mạnh, bền vững” ngày 4/12 do Đài Truyền hình Hà Nội tổ chức, ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch HĐQT GP.Invest cho rằng, giá nhà tăng phi mã không chỉ là rào cản với người mua nhà mà nó còn tiềm ẩn một nguy cơ chung của cả nền kinh tế.

Hiện nay, đa số các chủ đầu tư đều phần lớn phải dựa vào nguồn vốn tín dụng ngân hàng là chủ yếu. Theo thống kê Ngân hàng Nhà nước, tính đến hết tháng 9/2025 lượng vốn tín dụng đổ vào bất động sản đã ở mức tăng 19% hạn mức tín dụng với dự nợ khoảng hơn 4 triệu tỷ đồng (chiếm 24% tổng dư nợ), một con số kỷ lục!

Một tín hiệu phải cảnh giác là số liệu thống kê tỉ lệ giao dịch bất động sản trong quý III/2025 đã giảm 13% trong đó riêng chung cư là 15% - lượng hàng tồn kho đang tăng lên.

Nhà quản lý, các chuyên gia tập trung thảo luận các giải pháp đưa giá nhà, đất về đúng giá trị thực và phù hợp hơn với thu nhập của người dân tại Diễn đàn “Xây dựng thị trường bất động sản lành mạnh, bền vững 2025” do Đài TH Hà Nội tổ chức sáng 4/12. Ảnh: THHN. 

Ghìm đà tăng giá thị trường bất động sản

Trước thực tế này, ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch Tập đoàn GP Invest cho biết, để thị trường bất động sản phát triển lành mạnh, cần có sự vào cuộc của cả cơ quan Nhà nước nhằm điều chỉnh chế độ, chính sách về đất đai, tín dụng và thuế khóa đối với doanh nghiệp BĐS.

Thời gian qua, Chính phủ đã tập trung chỉ đạo ban hành thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù nhằm thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội (NƠXH) với mục tiêu 1 triệu căn NƠXH vào năm 2030. Quốc hội và Chính phủ đã có nhiều cơ chế “mở” cho thị trường bất động sản tăng thêm nguồn cung. Đặc biệt là Nghị quyết 170 và 171/NQ-QH hay Nghị định 98/NĐ-CP của Chính phủ tháo gỡ cho việc cải tạo các chung cư cũ ở các thành phố lớn. Đây là những chủ trương lớn đã có những đóng góp quan trọng để cải thiện nguồn cung cho thị trường bất động sản. Tuy nhiên, việc thực thi ở các địa phương vẫn chậm. Đặc biệt, lại đúng vào thời điểm chuyển đổi chính quyền 2 cấp. Vì vậy, cần sự kiểm tra đôn đốc của các cấp chính quyền đặc biệt các thủ tục hành chính cần rút gọn một cách thực sự đồng thời tiếp tục giải quyết những cơ chế “mở” thêm cho thị trường bất động sản ở các khía cạnh pháp lý.

Bên cạnh đó, Nhà nước cần có biện pháp cụ thể để quản lý mặt bằng giá đất. Hiện nay bảng giá đất dự kiến ban hành ở một số địa phương có mức cao hơn có nơi đến vài chục lần so với mức giá của 5 năm trước. Đây là lý do giá nhà tăng cao. Về điểm này, theo ông Hiệp cần định nghĩa được một cách cụ thể giá đất để làm dự án và giá đất thương mại giao dịch của người dân khi xây dựng bảng giá đất và điều chỉnh cho phù hợp.

Ngoài ra, ngân hàng cần có những chính sách thực sự hỗ trợ cho các cá nhân mua nhà để ở, còn mua nhà để đầu tư, kinh doanh thì cần có những tiêu chí khác nhau. Mặt khác đối với các khoản vay tín dụng phát triển dự án của các doanh nghiệp, ngân hàng cần đưa ra những tiêu chí cụ thể chặt chẽ hơn về hệ số an toàn vốn để đảm bảo an toàn cho cả thị trường vốn. Ngay quy định về tiêu chí được phát hành trái phiếu doanh nghiệp cũng cần xem xét cẩn trọng hơn để các doanh nghiệp cũng phải cân nhắc thận trọng trước khi phát hành. 

Sớm hoàn thiện thể chế

Thị trường bất động sản ở một số khu vực xuất hiện những diễn biến khá bất thường, đặc biệt là tình trạng giá đất, giá nhà tăng nhanh, vượt xa giá trị thực tế và mặt bằng thu nhập của người dân.  Những biến động giá lớn, lặp đi lặp lại trong thời gian ngắn, tập trung vào các khu vực sắp có quy hoạch, có chủ trương đầu tư hạ tầng hoặc các dự án lớn, là tín hiệu cần giám sát đặc biệt. 

Bà Trần Hồng Nguyên, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội cho rằng, để giải quyết được vấn đề này cần có giải pháp căn cơ. Bắt đầu từ việc hoàn thiện thể chế và khung pháp luật về đất đai, kinh doanh bất động sản. Hiện nay chúng ta đang triển khai một loạt văn bản hướng dẫn Luật Đất đai 2024, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản. Đây là cơ hội để bịt các khoảng trống pháp lý về đấu giá đất, đấu thầu dự án, phân lô bán nền, môi giới bất động sản và kiểm soát nguồn cung. Pháp luật càng rõ ràng, thị trường càng khó bị thao túng.

Thị trường bất động sản phát triển thiếu lành mạnh. Ảnh minh họa. 

Việc công khai thông tin quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, tiến độ dự án, pháp lý dự án và giá giao dịch là yếu tố then chốt. Khi người dân có đầy đủ thông tin, thị trường sẽ tự điều chỉnh và hạn chế rất nhiều các hoạt động “tạo sóng”, thổi giá. Việc xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai, cơ sở dữ liệu nhà ở Quốc gia và hệ thống giao dịch điện tử. Đây là công cụ giúp Nhà nước quản lý hiệu quả, đồng thời chống gian lận.

Ngoài ra, vấn đề phát triển nguồn cung thực chất, đặc biệt là phân khúc đáp ứng nhu cầu ở thực. Cần chia ra các loại hình bất động sản để phù hợp với nhu cầu của người dân theo từng phân khúc. Một khi thị trường chỉ dựa vào lực cầu đầu cơ thì rất dễ tạo bong bóng và dễ bị thao túng. Do đó, cần đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội, nhà ở thương mại giá phù hợp, cải cách thủ tục đầu tư và sử dụng đất để rút ngắn thời gian triển khai dự án. Khi nguồn cung tăng lên, thị trường sẽ tự ổn định.

Cuối cùng, hoàn thiện chính sách tài chính, tín dụng bất động sản. Một số giai đoạn, tín dụng bị siết đột ngột khiến thị trường mất cân đối; giai đoạn khác, tín dụng nới rộng quá nhanh lại tạo điều kiện cho đầu cơ. Cần có chính sách tín dụng ổn định, dựa trên dữ liệu thị trường, hướng đến các dự án có tính khả thi và giá trị sử dụng thực.

Có thể nói, xử lý hiện tượng “bất thường” trên thị trường bất động sản không thể dựa vào một biện pháp đơn lẻ. Đây phải là nỗ lực tổng thể, kết hợp giữa hoàn thiện thể chế, tăng cường giám sát, nâng cao minh bạch và phát triển nguồn cung nhằm bảo đảm thị trường bất động sản vận hành lành mạnh, ổn định, vì lợi ích chung của người dân và nền kinh tế.

Thùy Linh

Nguồn: nongnghiepmoitruong.vn

Bài viết gốc: Xem tại đây