Báo động tình trạng mất vệ sinh thức ăn đường phố (Kỳ III)

VSATTP thức ăn đường phố đã, đang là vấn đề "nóng”, bởi nó tác động trực tiếp đến sức khỏe cũng như chất lượng cuộc sống con người. Sự phát triển nhanh chóng của loại hình này đòi hỏi phải có những biện pháp quản lý đồng bộ, hữu hiệu vừa mang tính cấp bách, vừa có tính chiến lược lâu dài.

Thực tế, mặc dù tiềm ẩn nhiều nguy cơ, nhưng thức ăn đường phố vẫn được nhìn nhận như một nhu cầu thiết yếu cho đời sống đô thị hiện nay. Chính vì vậy, trong Tháng hành động vì chất lượng VSATTP năm nay (từ 15-4 đến 15-5-2014), Bộ Y tế đã lựa chọn chủ đề hành động là “An toàn thực phẩm thức ăn đường phố”. Bác sĩ Bùi Quang Lộc, biết: “sở dĩ Bộ Y tế lựa chọn chủ đề này là nhằm hướng tới mục tiêu để số đông người lao động được sử dụng thức ăn đường phố bảo đảm VSATTP, không ảnh hưởng đến sức khỏe. Bởi, thức ăn đường phố có rất nhiều ưu điểm như rẻ, thuận lợi, đáp ứng được điều kiện kinh tế của số đông người lao động, song cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ do sản xuất trong những điều kiện không bảo đảm ATTP từ nguồn nước, đồ dùng cho đến cơ sở vật chất và mang tính thời vụ, tạm bợ. Và với chủ đề này, trong Tháng hành động vì chất lượng VSATTP, Ban chỉ đạo liên ngành của tỉnh về VSATTP đã triển khai đồng loạt các hoạt động từ tuyến tỉnh đến xã, phường, thị trấn. 

Thực phẩm chín “phơi” giữa gió bụi.

Trong đó, đặc biệt chú trọng đến việc nâng cao vai trò, trách nhiệm của chính quyền cơ sở các cấp, ban quản lý của các khu lễ hội, khu công nghiệp, người sản xuất, kinh doanh và người tiêu dùng về công tác bảo đảm ATTP đối với thức ăn đường phố; tăng cường công tác thanh, kiểm tra bảo đảm ATTP tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm, đặc biệt là các cơ sở kinh doanh thức ăn đường phố; vận động các cơ sở kinh doanh thức ăn đường phố ký cam kết chấp hành đầy đủ các quy định về bảo đảm ATTP… Rõ ràng, những hoạt động mà Ban Chỉ đạo liên ngành của tỉnh về VSATTP đã thực hiện cũng đã mang lại những hiệu quả nhất định, song phải nói rằng, chuỗi hoạt động tập trung và có chiều sâu này chỉ diễn ra trong thời gian cao điểm của Tháng hành động, chưa đủ để có thể làm thay đổi thực trạng mất VSATTP ở loại hình kinh doanh thức ăn đường phố. Thực tế cho thấy, Tháng hành động trôi qua chưa được bao lâu, nhưng tại thời điểm này hoạt động của hàng quán thức ăn đường phố lại trở về nguyên trạng, đầy ắp nguy cơ mất ATVSTP và chỉ cần nhìn sơ qua cách bài trí, cung cách bán hàng “thiếu đủ thứ” của người kinh doanh thức ăn đường phố cũng đủ không an lòng.

Chia sẻ quan điểm về việc làm thế nào để quản lý tốt loại hình thức ăn đường phố, phần lớn ý kiến của các nhà chuyên môn cho rằng ngoài những biện pháp cứng của ngành chức năng, cần phải có sự hợp tác từ nhiều phía, đặc biệt là ý thức trách nhiệm của người tiêu dùng. Bày tỏ quan điểm của mình, bác sĩ Y Kim Ly Niê, nhận thức của cộng đồng quyết định vấn đề ATTP, do vậy, việc tuyên truyền pháp luật và hướng dẫn chế biến, tiêu dùng thực phẩm an toàn vẫn là vấn đề cần được ưu tiên hàng đầu. Trên thực tế, muốn giảm dần số cơ sở vi phạm VSATTP trước hết phải tăng cường tuyên truyền nâng cao nhận thức về VSATTP cho người dân cũng như ý thức, trách nhiệm của người sản xuất, kinh doanh thực phẩm. Kế đến mới là tăng cường kiểm tra, kiểm soát và xử lý vi phạm về VSATTP.

Thiết nghĩ, để phát huy những tiện ích của thức ăn đường phố mang lại và hạn chế thấp nhất tình trạng mất VSATTP, góp phần giảm thiểu ngộ độc thực phẩm, các bệnh truyền qua thực phẩm do thức ăn đường phố cần có nhiều giải pháp đồng bộ, với sự tham gia của toàn xã hội. Trong đó, các ngành chức năng phải triển khai thường xuyên, liên tục các giải pháp: cung cấp kiến thức về chế biến, lưu giữ và phân phối thức ăn đường phố, bảo đảm vệ sinh cho người kinh doanh; có chế tài đủ mạnh và phù hợp trong việc kiểm tra, thanh tra các cơ sở kinh doanh mặt hàng này…Đồng thời, mỗi người sản xuất, kinh doanh thực phẩm cần phải nâng cao ý thức tự giác, có trách nhiệm đối với cộng đồng, xã hội. Còn người tiêu dùng phải “thông thái”, tự trang bị những kiến thức VSATTP, tẩy chay những quán ăn đường phố không bảo đảm điều kiện VSATTP, thông báo cho cơ quan quản lý biết và xử lý kịp thời các quán ăn đường phố không tuân thủ các điều kiện VSATTP.

Kim Oanh