Tây Nguyên rúng động vì tín dụng đen

Hám lợi

Ngày 14.4, nhà hàng Đại Phúc (tại thị trấn Chư Prông, huyện Chư Prông, Gia Lai), thuộc DN Phúc Vinh do bà Đặng Thị Hường (SN 1972) làm chủ bị náo loạn bởi hàng chục người vây đến đập phá đồ đạc và tranh giành tài sản. Nguyên do là bà Hường đã vay tiền của những người này với số tiền khoảng gần 70 tỉ đồng, nhưng không có khả năng thanh toán. 

Lý do mà bà Hường đưa ra để vay nợ là đáo hạn ngân hàng và làm việc cá nhân. Tin vào việc làm ăn khấm khá của bà này, gần 30 người đã gom góp, vay mượn và cho vay không ngần ngại dựa trên một tờ giấy cam kết. Cám dỗ nhất là khoản lãi suất. Theo nhiều người trong cuộc cho hay, lãi suất cho vay từ 3-5%/ngày, có nghĩa 1 tỉ đồng sẽ ăn lãi 3-5 triệu/ngày. Cuối năm 2012 đến nay, bà Hường không có khả năng thanh toán. 

Tại cơ quan công an, bà Hường khai đã vay của 28 người với số tiền 45,2 tỉ đồng, vay của Agribank- chi nhánh huyện Chư Prông 5,8 tỉ đồng. Với cách vay đắp trả từ người này sang người kia, sau một năm lãi mẹ đẻ lãi con nên đến nay số tiền lãi cũng gần bằng số tiền thực vay.

Trước đó- vào đầu tháng 4, tại Kon Tum cũng đã rúng động vì vụ vỡ nợ 47 tỉ đồng của bà Trần Thị Liễu (nhân viên Agribank- chi nhánh Kon Tum). Đến nay, vụ việc trở nên phức tạp hơn khi bà Liễu khai nhận đã cho bà Nguyễn Thị Minh Nguyệt (cán bộ Cục Thuế Kon Tum) vay toàn bộ số tiền trên.

Theo Cơ quan điều tra- Công an tỉnh Kon Tum, vợ chồng bà Nguyễn Thị Minh Nguyệt đã bỏ trốn khỏi nơi cư trú. Vụ việc này cũng tương tự tại Gia Lai khi những người cho vay hám lãi suất cao mà cho vay không tính rủi ro. Có những người như bà Phạm Thị Thu Ba (trú TP.Kon Tum) đã dồn toàn bộ tài sản cho vay lên tới hơn 23 tỉ đồng. 

Không chỉ riêng hai vụ vỡ nợ trên, trên địa bàn Kon Tum, Gia Lai cũng đã xảy ra nhiều vụ vỡ nợ nhỏ hơn.  Tại huyện Chư Prông của Gia Lai, trước khi bà Hường vỡ nợ đã có tới hai vụ vỡ nợ khác với số tiền hàng chục tỉ đồng. Theo nhận định của cơ quan chức năng, trong thời gian tới, trên địa bàn huyện có thể xảy ra các vụ vỡ nợ theo kiểu dây chuyền. 

Chủ yếu là phụ nữ tham gia

Trong các vụ vỡ nợ với hình thức cho vay lãi suất cao, giật hụi đã xảy ra, nạn nhân được thấy phần lớn là phụ nữ. Những người này thường có điều kiện kinh tế, bất chấp rủi ro để kiếm tiền một cách nhanh nhất, thậm chí giấu cả chồng con để cho vay nặng lãi, chơi hụi.

Ông Lê Đình Vinh - Trưởng phòng PC44, Cơ quan CSĐT, CA tỉnh Kon Tum - phân tích: “Những khoản tiền gốc và lãi đó như một ''chiếc bánh vẽ'', lúc đầu thì người ta được trả thật, nhưng về sau giá trị ảo tăng lên thì bị vỡ”. Ông Vinh cũng cho hay, những kiểu vỡ nợ như trên rất khó để đưa ra xử lý vì nó liên quan phần lớn đến dân sự. Cũng vì vậy, những vụ việc gây xáo động xã hội như trên thường chỉ giải quyết tranh chấp tại tòa án dân sự và theo ông Vinh, mức xử nặng nhất nếu có hành vi nghiêm trọng đến nay cũng chỉ 24 tháng tù.

Theo ông Trần Ngọc Ân -Giám đốc Agribank- chi nhánh Kon Tum - thì thực chất của những vụ huy động tiền như trên là huy động ''tín dụng đen''. Tuy nhiên, chỉ có thể xử lý pháp luật khi đương sự huy động với lãi suất cao gấp 10 lần lãi suất được quy định của Nhà nước.
 
“Vì vậy, rất khó để có một giải pháp khả thi xử lý những vụ việc như trên cũng như hạn chế nó xảy ra khi việc huy động và cho vay là hoàn toàn tự nguyện từ trong dân và với nhiều hình thức” - ông Lê Đình Vinh cho biết thêm.