Đặc sắc lễ hội tết mùa ăn mừng cơm mới của người Bh'noong
15:50 | 25/03/2019
Cũng như nhiều dân tộc anh em khác cùng sinh sống trên vùng Trường Sơn - Tây Nguyên, đồng bào Bh’noong (một nhóm địa phương thuộc dân tộc Giẻ Triêng) ở huyện miền núi Phước Sơn (tỉnh Quảng Nam) chủ yếu sống dựa vào nương rẫy.
Người Bh’noong tin rằng, nhờ Giàng, Thần lúa giúp đỡ nên bà con mới có những vụ mùa bội thu. Vì vậy, sau mỗi mùa thu hoạch lúa rẫy, bà con thường tổ chức lễ hội tết mùa ăn mừng cơm mới để cảm tạ Giàng, thần linh đã phù hộ cho họ một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.
Theo truyền thống, khi những vạt lúa cuối cùng trên rẫy được thu hoạch đưa về nhà và phơi khô cất vào kho vào những ngày cuối tháng 11 âm lịch, cộng đồng người Bh’noong chính thức bước vào lễ hội tết mùa ăn mừng lúa mới. Đối với đồng bào Bh'noong, lễ hội này mang ý nghĩa rất linh thiêng nhằm dâng tạ thần linh vì đã cho họ một mùa rẫy bội thu, cầu mong mưa thuận gió hòa, bản làng bình yên, dân làng khỏe mạnh và con cháu thành đạt.
Theo tiếng Bh’noong, lễ hội tết mùa ăn mừng lúa mới gọi là Wạn pachhum pơloyl chahano cha klôh mạưhnao kontamoy. Lễ hội là niềm vui chung của tất cả dân làng, vừa được tổ chức tại từng gia đình. Sau khi cúng Thần lúa, ông bà và ăn mừng lúa mới tại các gia đình xong, tùy thuộc vào kinh tế mà mỗi nhà góp thêm một phần cơm mới, thịt chuột, thịt heo, gà, cá nướng trong ống nứa, rau dớn, bí, ốc, cá, cua, tôm bắt dưới suối trước đó của gia đình mình đến nhà rông (nhà sinh hoạt cộng đồng) để Hội đồng già làng làm lễ dâng cúng Giàng, Thần lúa, tổ tiên, ông bà.
Những chàng trai Bh'noong trong bộ trang phục truyền thống chuẩn bị vào ngày hội.
Mâm lễ cúng đầy đủ thường gồm các món: canh ốc, bánh lá đót (bánh quoát), rau dớn nấu với cá niêng bằng ống lồ ô, cơm mới trong ống nứa, cá quấn lá chuối nướng, thịt heo luộc băm trộn với lá sắn, thịt heo nướng, một tô thịt chuột rừng nấu măng tươi, một đầu heo luộc chín đi kèm với tim, gan, bộ lòng, một chén muối, một nia lúa mới (lúa thiêng) được góp từ các hộ gia đình trong làng, một ché rượu cần thơm ngon, một đĩa trầu cau, thuốc và cả những nông sản trồng được như: thơm, bí đỏ, mía, bầu, khoai lang, sắn...
Theo quan niệm của đồng bào Bh'noong, nghi thức cúng Giàng, Thần lúa, tổ tiên, ông bà sẽ do một phụ nữ lớn tuổi, sống hiền lành, đạo đức tốt được dân làng kính trọng và am hiểu phong tục tập quán thực hiện với bài cúng mời các vị thần xuống ăn cơm mới, ăn thịt, uống rượu, phù hộ các gia đình, làng, cộng đồng mùa vụ rẫy mới được mùa, làm ăn khá giả, thú rừng không phá phách, người làng mạnh khỏe, bệnh tật không còn, muôn vật xung quanh sinh sôi phát triển.
Sau nghi thức cúng này, Hội đồng già làng (gồm 3 người) lại chỗ nia lúa mới trong mâm cúng hốt mớ hạt lúa thiêng, lần lượt vung vẩy lên để mọi người đưa tay ra bắt. Theo quan niệm của đồng bào Bh'noong, người nào bắt được 2, 4, 6 hay 8 hạt thì sau đó người đó sẽ ăn những hạt gạo đó với niềm tin sẽ mang lại may mắn cho mình trong cả năm. Đây là nét độc đáo trong lễ hội tết mùa ăn mừng lúa mới của đồng bào Bh'noong mà các dân tộc khác trong vùng không có.
Sau lễ cúng, tiếng trống, tiếng cồng chiêng, tù và và các loại nhạc cụ khác nổi lên sôi động, phụ nữ, thanh niên, trẻ em Bh’noong nắm tay các mẹ, các chị của mình vui mừng nhảy múa. Tiếng cồng chiêng, nhịp điệu múa và những tiếng hú tạo không khí sôi động, hào hứng. Những khuôn mặt rạng ngời, những nụ cười tràn đầy hy vọng, bà con cùng nhau ăn uống, múa hát; người già kể khan cho lớp trẻ nghe thâu đêm suốt sáng. Đến khi mặt trời hé rạng, báo hiệu ngày mới bắt đầu thì mọi người mới ra về, hẹn lễ hội tết mùa ăn mừng lúa mới năm sau.
Ngày nay, dù cuộc sống đã có nhiều thay đổi nhưng bà con Bh’noong huyện vùng cao Phước Sơn (Quảng Nam) vẫn duy trì lễ hội tết mùa ăn mừng lúa mới truyền thống của mình. Vào dịp này, mọi người trong làng đến thăm nhau, quây quần bên bếp lửa, ăn bánh lá đót, nhấm nháp lát thịt chuột rừng, ăn những nắm cơm mới còn thơm lừng và nâng chén rượu cần chúc nhau vụ mùa năm sau lúa trĩu hạt, thóc đầy nhà kho, cuộc sống ấm no, mọi nhà hạnh phúc.
Sơn Gia Phúc
nguồn: Báo Đắk Lắk Điện tử
CÁC TIN KHÁC
- Sẽ thực hiện Tiêu bản Voi để trưng bày, giới thiệu tại Bảo tàng Đắk Lắk (27/03/2019)
- Chọn du lịch sinh thái để nâng tầm sản phẩm nông nghiệp (26/03/2019)
- Gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống trong lễ hội (26/03/2019)
- Biểu diễn cồng chiêng "đắt sô" mùa lễ hội (26/03/2019)
- Phát triển du lịch cộng đồng, thúc đẩy văn hóa thổ cẩm (26/03/2019)
- Chuyện buồn về Nhà truyền thống bon Đắk R'moan (20/03/2019)
- Thăm ngôi làng của người Nùng An trên Tây Nguyên (18/03/2019)
- Di tích khảo cổ học Krông Nô: Góp phần sáng tỏ diễn trình lịch sử văn hóa của cư dân tiền sử trên đất Đắk Nông (15/03/2019)
- Rộn ràng Ngày hội Văn hóa dân gian Ea Tul (14/03/2019)
- Voi Buôn Đôn hào hứng tranh tài (13/03/2019)
- Hàng ngàn người đội nắng xem voi dự tiệc buffet, đá bóng, chạy đua (12/03/2019)
Khách sạn Thống Nhất Tp.Buôn Ma Thuột – Điểm hẹn Tây Nguyên
Buôn Ma Thuột được mệnh danh là Thủ phủ Tây nguyên, nơi văn hóa các dân tộc giao thoa và thể hiện nét riêng mà Đắk Lắk được hưởng.
- 108 - Nơi lý tưởng để bạn dừng chân tại Buôn Ma Thuột
- Khu du lịch sinh thái Ngọc Phụng – Điểm đến lý tưởng dành cho bạn
- Công ty TNHH Khách sạn và Du lịch Bạch Mã
- Khách sạn Sài Gòn – Ban Mê
Sầu riêng và những bước đi trên con đường chính ngạch
Sầu riêng Việt Nam xuất sang Trung Quốc theo con đường chính ngạch là cơ hội lớn để ngành hàng này phát triển.
- Đắk Lắk: Lễ hội nâng tầm sầu riêng Krông Pắc
- Nhiều hoạt động sôi nổi tại Lễ hội Sầu riêng huyện Krông Pắc lần thứ nhất
- Sẽ biểu diễn bay khinh khí cầu tại Lễ hội Sầu riêng Krông Pắc lần thứ I năm 2022
- Huyện Krông Pắc: Ra mắt mô hình trồng dổi lấy hạt tại xã Ea Yiêng
- Đắk Lắk: 4 cháu nhỏ chết đuối thương tâm
- Chủ tịch VICOFA nói gì khi giá cà phê lao dốc rồi bật tăng mạnh?
- Giải Bóng chuyền nữ quốc tế “Cúp VTV9 - Bình Điền”: Cựu cầu thủ bóng chuyền Đắk Lắk Nguyễn Thị Trinh đoạt danh hiệu phụ công xuất sắc
- Chuyển tiền ngân hàng từ 10 triệu đồng mỗi lần phải xác thực sinh trắc học
- Quy hoạch Cảng hàng không Buôn Ma Thuột: Bảo đảm kết nối ngành và nhu cầu vận tải
- Bộ GDĐT chấn chỉnh các khoản thu đầu năm học 2024-2025
- Trình Quốc hội phương án cấm tuyệt đối nồng độ cồn khi lái xe
- Đắk Lắk ưu tiên thực hiện 22 nhiệm vụ, dự án nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050
- Kỳ họp chuyên đề HĐND TP. Buôn Ma Thuột: Thông qua các nghị quyết quan trọng
- Giải hạng Nhì quốc gia 2024: Thua đậm ngay trên sân nhà, Đắk Lắk nói lời chia tay vòng chung kết
- Rượu macallan gold
BÌNH LUẬN CỦA BẠN
BÌNH LUẬN