Cà phê trộn bắp, đậu nành có phải hàng giả?

Thứ ba , 10/06/2025 13:28

Công an tỉnh Phú Yên vừa phát hiện thương hiệu cà phê Dạ Thảo của Doanh nghiệp tư nhân Đại Chúng – Dạ Thảo (huyện Tây Hòa) sản xuất hàng giả với số lượng được xác định lên đến 21 tấn cà phê bột.

Đến khi bị phát hiện, cơ sở này đã tiêu thụ gần 17,7 tấn, thu được số tiền gần 1,3 tỉ đồng.

Chọn cà phê hạt để tránh bị độn

Như vậy, đơn giá cà phê bột tại đây chỉ khoảng 73.000 đồng/kg. Đây là mức giá thấp bất thường khi giá cà phê hạt nguyên liệu đã 120.000 – 135.000 đồng/kg và khoảng 1,2 kg cà phê nhân mới sản xuất được 1 kg cà phê rang xay.

Trước đó, vào tháng 2-2025, Công an tỉnh Đắk Lắk phát hiện Công ty TNHH sản xuất – thương mại - dịch vụ Phát Hải (trụ sở chính ở TP HCM, chi nhánh tại Bình Dương) sản xuất cà phê với thành phần 70% đậu nành, 20% vỏ cà phê, 10% hạt cà phê cùng phụ gia.

Chi nhánh Công ty Phát Hải bị cáo buộc đã sản xuất và bán ra thị trường 7 loại cà phê bột không bảo đảm chất lượng về hàm lượng caffeine (0,39% - 0,41%, trong khi bao bì công bố từ 1% trở lên) với tổng cộng 344 tấn, giá trị khoảng 20 tỉ đồng.

Việt Nam là quốc gia xuất khẩu cà phê hàng đầu thế giới, không lý do gì người tiêu dùng vẫn tiếp tục dùng cà phê độn

Trước thực trạng cà phê pha trộn tràn lan trên thị trường, nhiều ý kiến cho rằng giá cà phê nguyên liệu tăng cao là nguyên nhân khiến cà phê giả xuất hiện ngày càng nhiều. Tuy nhiên, theo ông Trần Khải Minh Nhật, Phó Chủ tịch kiêm Trưởng Ban Đào tạo - Hiệp hội Ẩm thực TP HCM (FBA), đây không phải là lý do chính.

Ông Nhật cho biết trước đây, ngay cả khi giá cà phê thu mua ở mức rất thấp, không ít nhà sản xuất vẫn sử dụng nguyên liệu pha trộn như bắp, đậu nành, vỏ cà phê, bã cà phê... để tối đa hóa lợi nhuận. Trong khi đó, những đơn vị làm cà phê nguyên chất vẫn giữ vững con đường riêng, duy trì chất lượng dù giá bán không quá cao.

"Việc dùng nguyên liệu độn để thay thế cà phê thật bắt nguồn từ thời kỳ khó khăn, thiếu thốn. Khi đó, không chỉ cà phê mà cả gạo cũng phải độn thêm khoai mì, bo bo… Nhưng hiện tại, Việt Nam là quốc gia xuất khẩu cà phê hàng đầu thế giới, không lý do gì người tiêu dùng vẫn tiếp tục dùng cà phê độn. Nếu có độn thì người dùng cần phải được biết rõ" - ông Nhật nhấn mạnh.

Theo chuyên gia này, việc sử dụng nguyên liệu độn trong cà phê đã bị biến tướng thành một dạng "văn hóa" hay "gu thưởng thức". Điều này khiến nhiều người tiêu dùng vô tình sử dụng các sản phẩm chứa hóa chất độc hại mà không hề hay biết.

Tuy nhiên, thị trường đang ghi nhận sự chuyển dịch tích cực. Một bộ phận người tiêu dùng, nhất là giới trẻ thuộc thế hệ Y và Z, đã có xu hướng chuyển sang sử dụng cà phê nguyên chất, cà phê rang mộc - những sản phẩm không chứa chất phụ gia hay hương liệu tổng hợp.

"Khi đã quen với hương vị cà phê nguyên bản, người dùng sẽ dễ dàng nhận ra sự khác biệt. Cà phê pha trộn thường có mùi hóa chất rõ rệt" - ông Nhật nhìn nhận.

Cà phê không có caffeine vẫn "thật"

Trên thị trường, người tiêu dùng và giới kinh doanh thường dùng hàm lượng caffeine để đánh giá về chất lượng cà phê. Tuy nhiên, thực tế có loại làm từ hạt cà phê 100% vẫn có hàm lượng caffeine không đáng kể. Đó là loại đã khử caffeine (decaf) với giá cao hơn cà phê bình thường. Nhật Bản là nơi tiêu thụ khá nhiều dòng sản phẩm này.

Cà phê thật cũng có loại "trộn" nhưng là trộn các giống cà phê khác nhau, như Arabica trộn với Robusta, tạo ra nhiều hương vị.