Ngân hàng tiếp tục lãi lớn

Trong bối cảnh hàng loạt NH lãi lớn, cộng đồng DN và thị trường quan tâm lãi suất cho vay liệu có giảm khi tiềm lực tài chính của NH mạnh hơn, biên lãi ròng cũng tăng và sẽ là cơ hội để tiết giảm chi phí đầu vào, tạo tiền đề giảm lãi suất đầu ra.

Chỉ thị 01 của NH Nhà nước về thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm của ngành NH trong năm nay đã nêu rõ định hướng khuyến khích tổ chức tín dụng tiếp tục tiết giảm chi phí để giảm lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ sản xuất - kinh doanh. Nhiều DN đang rất thiếu vốn tín dụng và mong muốn được tiếp cận vốn dễ dàng hơn với lãi suất thấp hơn.

Ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng Thư ký Hiệp hội NH Việt Nam (VBNA), nhận định đúng là các NH có lợi nhuận tích cực song một phần đến từ lãi dự thu (phần lãi chưa thu đối với những khoản nợ đủ chuẩn và có khả năng trả được - PV). Trong bối cảnh DN còn khó khăn, sức ép nợ xấu gia tăng là không nhỏ. Trường hợp một số NH không thu được lãi khi đến hạn và DN chưa trả được hoặc xin cơ cấu lại khoản lãi thì sẽ phải xem xét chuyển nhóm, đồng thời loại khỏi lãi dự thu.

"Cần xem xét bức tranh lợi nhuận NH ở nhiều khía cạnh. Không chỉ đơn giản cứ lãi lớn là có dư địa giảm lãi suất cho vay. Nếu nợ xấu gia tăng, các NH sẽ phải dùng lợi nhuận để trích lập dự phòng rủi ro. Tuy nhiên, lãi suất huy động đã hạ nhiệt về mức tối đa dưới 9,5%/năm, góp phần giúp mặt bằng lãi suất ổn định hơn" - ông Nguyễn Quốc Hùng nói.

Chuyên gia kinh tế - TS Đinh Thế Hiển cho rằng các NH lãi lớn có phần bởi tăng trưởng tín dụng năm 2022 trên 14,6% - mức cao nhất trong vài năm trở lại đây. Lãi suất đầu vào tăng trong những tháng cuối năm đồng thời với việc lãi suất cho vay cũng được đẩy lên góp phần giúp NH duy trì lợi nhuận ở mức cao. Dù vậy, nguy cơ nợ xấu tăng là bài toán mà các NH cần tính toán kỹ. 

"Giai đoạn năm 2011-2013, khi thị trường bất động sản gặp khó khăn, nợ xấu đã trở thành "cục máu đông" của hệ thống NH cũng như toàn nền kinh tế, nhiều năm sau vẫn xử lý chưa triệt để. Có NH thương mại báo lãi 1.800 tỉ đồng nhưng vài năm sau đó nợ xấu tăng khiến lợi nhuận chỉ còn vài trăm tỉ đồng. Vì vậy, lãi dự thu cao chưa chắc đã trở thành lãi thực tế" - TS Đinh Thế Hiển phân tích.

Trong bối cảnh này, dư địa để giảm lãi suất cho vay từ sự chủ động của các NH thương mại là không dễ. Cũng theo TS Đinh Thế Hiển, dù lãi suất cho vay cao nhưng do thiếu vốn, rất nhiều DN vẫn phải chấp nhận, thậm chí còn phải vay "nóng" bên ngoài với lãi suất cao hơn để duy trì sản xuất - kinh doanh. Khi nhu cầu vốn của thị trường vẫn lớn, lãi suất cho vay sẽ khó giảm. Chưa kể các NH thương mại vẫn phải duy trì lãi suất đầu vào cao để thu hút dòng tiền nhàn rỗi từ người dân.