Chấm thi tốt nghiệp THPT bảo đảm công bằng

Theo kế hoạch, ngày 18-7, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) sẽ công bố điểm thi tốt nghiệp THPT năm 2023. PGS-TS Huỳnh Văn Chương, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng - Bộ GD-ĐT, đã có cuộc trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động xung quanh công tác chấm thi.

. Đến thời điểm này, công tác chấm thi đã tiến hành đến đâu, thưa ông?

- PGS-TS HUỲNH VĂN CHƯƠNG: Các địa phương đều đang đẩy nhanh tiến độ chấm thi tốt nghiệp THPT theo đúng kế hoạch, bảo đảm nghiêm túc và đúng quy chế.

Đối với bài thi tự luận, các địa phương đã tổ chức chấm 2 vòng độc lập, chấm kiểm tra theo đúng tiến độ. Đối với bài thi trắc nghiệm, các đơn vị đã quét xong bài thi, gửi dữ liệu gốc về Bộ GD-ĐT và tiếp tục thực hiện các quy trình chấm thi tiếp theo đúng kế hoạch chung.

. Việc điều chỉnh đáp án cho câu hỏi tiếng Anh trong đề thi tốt nghiệp THPT năm 2023 có ảnh hưởng tới tiến độ chấm thi không?

- Tôi khẳng định việc điều chỉnh đáp án không ảnh hưởng đến tiến độ chấm thi. Hiện nay, công tác chấm thi trắc nghiệm vẫn bảo đảm tiến độ như kế hoạch.

Từ ngày 8-7, ban chấm thi trắc nghiệm của các hội đồng chấm thi ở 63 tỉnh, thành bắt đầu thực hiện khâu đối sánh đáp án. Bộ GD-ĐT đã bàn giao đĩa CD đáp án các môn thi trắc nghiệm cho các hội đồng chấm thi tại các địa phương, trong đó có môn tiếng Anh. Chậm nhất ngày 13-7, các hội đồng chấm thi nộp về Bộ GD-ĐT đĩa CD chứa dữ liệu kết quả chấm thi trắc nghiệm sau khi chấm chính thức.

Chậm nhất là 17 giờ ngày 15-7, các Sở GD-ĐT sẽ hoàn thiện kết quả thi tốt nghiệp THPT 2023 và gửi dữ liệu điểm bài thi (cả tự luận và trắc nghiệm) về Bộ GD-ĐT. Bộ GD-ĐT và các địa phương sẽ công bố kết quả thi vào 8 giờ ngày 18-7.

. Ngữ văn là môn duy nhất thi tự luận và cũng là môn dễ chênh lệch điểm nhất do văn chương đa nghĩa, đa cảm xúc, gợi cho người đọc những cách cảm thụ khác nhau. Bộ GD-ĐT làm thế nào để hạn chế tối đa việc chênh lệch điểm có thể xảy ra?

- Đề ngữ văn ra theo hướng mở nên đáp án cũng theo hướng gợi mở, dành 0,25 điểm (trong bài nghị luận xã hội), 0,5 điểm (bài nghị luận văn học) cho sự sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, có ý tưởng riêng, có cách lập luận và diễn đạt mới mẻ.

Để bảo đảm công bằng cho thí sinh, với bài ngữ văn, cán bộ chấm thi được quán triệt về quy chế, cùng thảo luận đáp án, hướng dẫn chấm và chấm chung một số bài để rút kinh nghiệm. Bài thi được chấm 2 vòng độc lập bởi 2 cán bộ tại các phòng riêng biệt.

Việc chấm thi môn ngữ văn không chỉ cần làm đúng theo quy trình, quy chế, bám sát đáp án, hướng dẫn đã thống nhất mà còn cần cả sự linh hoạt, đọc kỹ, đi sâu, phát hiện từng ý trong bài làm để ghi nhận góc nhìn riêng của từng thí sinh.

Chúng tôi lưu ý các hội đồng chấm nhắc nhở cán bộ chấm thi phải nắm chắc quy chế, tuân thủ quy định của hội đồng để có tiếng nói chung, tránh sự thiếu đồng bộ, lệch điểm, người chấm quá chặt tay hoặc quá lỏng dẫn đến ảnh hưởng đến điểm số của bài thi.

Kết quả thi tốt nghiệp THPT không chỉ đánh giá kết quả quá trình 12 năm học tập, để học sinh xét tốt nghiệp THPT mà còn là căn cứ để các cơ sở giáo dục đại học tuyển sinh trên tinh thần tự chủ. Vì thế, cán bộ chấm thi cần công tâm, khách quan, tránh để tâm lý ảnh hưởng đến việc đọc bài làm của học sinh, hoặc tránh áp đặt bản thân vào suy nghĩ của các em, ảnh hưởng đến điểm số.

. Trong trường hợp kết quả có sự chênh lệch giữa 2 cán bộ chấm thi thì sẽ được xử lý thế nào?

- Theo Quy chế và hướng dẫn chấm thi mà Bộ GD-ĐT đã ban hành, các hội đồng thi lưu ý chỉ ghi điểm từng câu và tổng điểm toàn bài vào vị trí quy định trên tờ giấy thi sau khi đã thống nhất điểm. Trong trường hợp kết quả chấm thi có sự chênh lệch giữa 2 cán bộ chấm thi, cần được xử lý theo đúng quy định tại điều 27 quy chế.

Tôi đặc biệt lưu ý trường hợp sau: Nếu điểm toàn bài hoặc điểm thành phần lệch nhau (trừ trường hợp cộng nhầm) trên 1,5, trưởng môn chấm thi hoặc tổ trưởng tổ chấm thi được trưởng môn chấm thi ủy quyền tổ chức chấm lần thứ ba trực tiếp vào bài thi của thí sinh bằng mực màu khác.

Nếu kết quả 2 trong 3 lần chấm giống nhau, trưởng môn chấm thi hoặc tổ trưởng tổ chấm thi được trưởng môn ủy quyền lấy điểm giống nhau làm điểm chính thức rồi ghi điểm và cùng các cán bộ chấm thi ký, ghi rõ họ tên vào tất cả các tờ giấy làm bài của thí sinh.

Nếu kết quả ba lần chấm lệch nhau lớn nhất đến 2,5 điểm, trưởng môn chấm thi hoặc tổ trưởng tổ chấm thi được trưởng môn ủy quyền lấy điểm trung bình cộng của ba lần chấm làm điểm chính thức rồi ghi điểm và cùng các cán bộ chấm thi ký, ghi rõ họ tên vào tất cả các tờ giấy làm bài của thí sinh.

Nếu kết quả ba lần chấm lệch nhau lớn nhất trên 2,5 điểm, trưởng môn chấm thi hoặc tổ trưởng tổ chấm thi được trưởng môn ủy quyền tổ chức chấm chung trong tổ chấm thi, lập biên bản thống nhất điểm chấm. Sau đó, ghi điểm và cùng tất cả cán bộ chấm thi tham gia chấm chung ký, ghi rõ họ tên vào các tờ giấy làm bài.

Trong trường hợp cần thiết, Bộ GD-ĐT sẽ chấm thẩm định toàn bộ hoặc một phần số bài thi hay kiểm tra kết quả phúc khảo của một hoặc một số hội đồng thi.