Không cấm thi tuyển vào lớp 6: Còn nhiều băn khoăn

... nhiều chuyên gia cũng đặt vấn đề: Có phải tất cả các trường có hồ sơ đăng ký đông hơn chỉ tiêu tuyển sinh đều thực hiện việc khảo sát để chọn học sinh?  

Ảnh minh họa. (Nguồn: Zing.vn).

Cởi trói” cho các trường

Theo Dự thảo thông tư mới nhất của Bộ GD&ĐT, trường hợp cơ sở giáo dục có số học sinh đăng ký vào học lớp 6 nhiều hơn so với chỉ tiêu tuyển sinh, Sở GD&ĐT hướng dẫn thực hiện phương án tuyển sinh theo phương thức xét tuyển hoặc kết hợp xét tuyển với kiểm tra, đánh giá năng lực học sinh. 

Trước đó, Bộ GD&ĐT có Thông tư số 11/2014/TT-BGDĐT ngày 18 tháng  4 năm 2014  chỉ đạo THCS là cấp học phổ cập, vì vậy không tuyển sinh đầu vào. Tuy nhiên, cơ sở có số lượng đăng ký nhiều hơn chỉ tiêu sẽ được xây dựng phương án trình lên các cấp có thẩm quyền phê duyệt. 

Trong 3 năm qua, nhiều trường có số học sinh đăng ký dự tuyển đông ở Hà Nội và TP Hồ Chí Minh đã phải xoay xở tìm phương thức xét tuyển phù hợp. Phương án chung của các trường THPT Chuyên Hà Nội Amsterdam, THCS Lương Thế Vinh, THCS Cầu Giấy, THCS-THPT Nguyễn Tất Thành, Marie Curie, Nguyễn Siêu… ở Hà Nội lựa chọn trong những năm vừa qua đó là tổ chức xét tuyển qua học bạ và cộng điểm những cuộc thi do Sở và Bộ GD&ĐT tổ chức hoặc phối hợp tổ chức. Điều này phần nào gây khó khăn cho các trường trong việc lựa chọn đúng những học sinh giỏi vì trong số hàng ngàn hồ sơ dự tuyển, hầu hết đều có lực học giỏi cùng những thành tích đa dạng trong các cuộc thi nên “chọn ai, bỏ ai” thực sự là việc không dễ. Đó là chưa kể tình trạng “làm đẹp hồ sơ” với một số trường hợp khiến cho xảy ra những tiêu cực trong xét tuyển. 

Ông Phạm Trung Dũng, Hiệu trưởng Trường THCS&THPT Lương Thế Vinh (Hà Nội) cho rằng thực tế những năm qua, việc chỉ được tuyển sinh theo hình thức xét tuyển đã gây khó khăn và áp lực không nhỏ cho trường. Đặc biệt là hình thức điểm cộng từ các tiêu chí phụ làm chất lượng tuyển sinh không đạt được hiệu quả như mong muốn. 

Với số lượng học sinh đăng ký vào lớp 6 của trường có số điểm tuyệt đối luôn cao hơn nhiều so với chỉ tiêu, nhà trường mong muốn được tổ chức tuyển sinh mới bằng bài thi đánh giá năng lực và thực tế cũng từng đề xuất phương thức này trong các năm trước đây nhưng chưa được phê duyệt. Nếu dự thảo mới được thông qua, sẽ tạo điều kiện cho nhà trường thuận lợi hơn trong việc tuyển sinh một cách khách quan, công bằng và hiệu quả. 

Cũng chung quan điểm ủng hộ quy định mới trong Dự thảo, Hiệu trưởng Trường Marie Curie Hà Nội Nguyễn Xuân Khang cho rằng cách làm xét tuyển học bạ với kết hợp điểm cộng của các giải thưởng như triển khai 3 năm qua cho thấy không phát huy hết hiệu quả. 

Băn khoăn phương án thi tuyển

Trên thực tế, có thể thấy việc nhận được số hồ sơ vượt quá chỉ tiêu tuyển sinh của các trường chủ yếu xảy ra ở một số trường ở một số thành phố lớn. Hiện nay, việc phổ cập học sinh cấp THCS đã được thực hiện ở tất cả các địa phương nên học sinh cơ bản đều được đảm bảo trường lớp để được đi học. Chỉ một số trường có số lượng học sinh đăng ký quá đông mới cần thực hiện việc thi tuyển. 

Tuy nhiên, điều này chưa được đề cập rõ tại Dự thảo khiến một số chuyên gia giáo dục bày tỏ băn khoăn nếu như một số trường THCS có hồ sơ dự tuyển đông hơn không nhiều chỉ tiêu muốn tổ chức thi tuyển, chẳng hạn làm bài thi đánh giá năng lực thì có được không? Đối với những em không vượt qua khảo sát dù vẫn đúng tuyến ở các trường THCS công lập sẽ đi đâu, về đâu? Bởi không phải ở tất cả các tỉnh thành phố, hệ thống trường ngoài công lập đều phát triển. 

Bên cạnh đó, một hiệu trưởng trường THCS công lập ở quận Cầu Giấy đặt vấn đề có cho phép các trường công lập tuyển sinh trái tuyến hay không? Nếu được tuyển sinh thì ngành Giáo dục cần có sự hướng dẫn tuyển sinh dựa theo địa bàn cư trú hay hộ khẩu.

Đối với trường ngoài công lập, quy định này nếu được thực hiện thì chắc chắn số lượng hồ sơ đăng ký sẽ cao hơn các năm trước rất nhiều. Bởi như mọi năm, việc xét tuyển hồ sơ và tiêu chí phụ là bằng khen nên phụ huynh tự lọc hồ sơ của con, nếu đủ điều kiện họ mới nộp vào. Còn khi tổ chức kiểm tra, đánh giá năng lực, nhiều học sinh sẽ muốn thử sức. Vì vậy, việc xây dựng những tiêu chí cụ thể cho bài thi đánh giá năng lực cũng như cách thức ra đề thi cần được các trường lên phương án cụ thể để tránh tình trạng phụ huynh quay trở lại “ép” học sinh học nhiều, nở rộ các trung tâm luyện thi… như các năm trước.

Về vấn đề này, ông Vũ Đình Chuẩn, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học, Bộ GD&ĐT cho rằng một số trường ở Hà Nội những năm đã xây dựng được phương án sàng lọc đầu vào có chất lượng dù không tổ chức thi tuyển đầu vào. Như Trường THCS Nguyễn Siêu (Hà Nội) đã xây dựng phương án xét tuyển lớp 6 bằng cách dựa vào học bạ 5 năm tiểu học, kèm tiêu chí phụ là kết quả của các cuộc thi. Ngoài ra, trường này cho học sinh làm bài đánh giá năng lực bằng cách viết bài luận tổng hợp bằng Tiếng Anh. Bài luận này không phụ thuộc kiến thức học sinh có đi học thêm hay không. 

Tất nhiên, việc tuyển sinh đầu cấp THCS và THPT theo nguyên tắc phân cấp cho các tỉnh, Bộ GD&ĐT sẽ ban hành quy định chung còn các tỉnh sẽ chỉ đạo thực hiện cụ thể. 

Thu Hương