Học sinh giỏi mới được thi đại học sư phạm: Cách đối phó không hiệu quả

...  Trong khi nhiều học sinh không mặn mà với ngành sư phạm thì Bộ GD&ĐT lại vừa ban hành dự thảo trong đó nêu: “chỉ những học sinh đạt học lực loại giỏi năm lớp 12 mới được xét tuyển vào đại học sư phạm”.

Quy định trong dự thảo “chỉ những học sinh đạt học lực loại giỏi năm lớp 12 mới được xét tuyển vào đại học sư phạm” khiến nhiều người băn khoăn.

Với dự thảo này, nhiều giáo viên khẳng định chỉ là cách đối phó không hiệu quả, càng khiến cho ngành sư phạm đã “ế” nay lại càng “ế” hơn.    

Quyết định gây khó cho tuyển sinh

Phỏng vấn ngẫu nhiên một số học sinh khá, giỏi ở Hà Nội, với cùng một câu hỏi “Em có dự định đăng ký vào ngành sư phạm hay không?”, đa số các học sinh được hỏi đều trả lời là “không”, với nhiều lí do khác nhau.

Có học sinh chia sẻ, em không định thi vào trường sư phạm vì cảm giác không năng động. Hơn thế, lại phải giảng dạy trước số đông, chịu nhiều áp lực từ phía nhà trường, phụ huynh… Có em cũng trả lời rất thật: Chọn thi vào sư phạm cũng phí vì mình có thể thi vào các ngành khác, được làm những việc nhiều tiền hơn, nhiều cơ hội hơn. Nhiều học sinh khác còn khẳng định: “Nếu ngành sư phạm có chế độ tốt hơn thì em cũng không chọn sư phạm. Vì làm giáo viên đôi khi tinh thần không được thoải mái. Em không thấy đam mê nên khó mà làm giáo viên được”.

Về dự thảo này, ông Hoàng Văn Sít – nguyên giảng viên Trường ĐHSP Ngoại ngữ (ĐHQG Hà Nội) cho rằng, Bộ GD&ĐT hơi vội khi đưa ra dự thảo này. “Tôi nghĩ rằng, về góc độ nào đó thì cũng rất đúng nếu như anh muốn tăng chất lượng dạy và học. Bởi trong hệ thống giáo dục thầy cô giáo là một bộ phận quan trọng số 1 để nâng cao chất lượng học sinh. Tuy nhiên tôi nghĩ cần phải có bước chuyển tiếp. Chứ nếu chúng ta đưa ra quyết định đột ngột như vậy và thực hiện ngay thì chưa chắc đã bắt nhịp được với tốc độ đó. Cả nước hiện nay đang thừa gần 27 nghìn giáo viên, và thừa nhiều nhất là giáo viên THCS tới 21 nghìn. Trong khi đó số giáo viên cấp mầm non thì thiếu trầm trọng gần 33 nghìn. Tại sao chúng ta không nghĩ cách chuyển đổi số giáo viên thừa thay vì bỏ họ đi? Ta có thể bồi dưỡng, tạo điều kiện để họ tiếp tục theo đuổi nghề nghiệp sư phạm của họ”- ông Sít băn khoăn.

Ông Sít cũng nói thêm rằng: Hiện nay học sinh không  thích sư phạm lắm vì chế độ đãi ngộ chưa phù hợp, thứ hai là lương thấp, rồi tìm kiếm công ăn việc làm chưa tốt. Nếu chỉ học sinh giỏi mới được thi vào sư phạm thì sẽ xảy ra hiện tượng chưa chắc các trường sư phạm sẽ tuyển được các chỉ tiêu như mong muốn. Có thể học sinh có học lực giỏi phổ thông sẽ thi vào các trường khác có sự hấp dẫn hơn. Rất có khả năng xảy ra là các trường sư phạm không đủ chỉ tiêu, và khó mà tuyển được người tài vào sư phạm.

Ông Vũ Tuấn – Chủ tịch Hội đồng Trường THPT Hồng Hà cũng bày tỏ sự ngạc nhiên trước quy định này. Bởi, để đạt học lực loại giỏi năm lớp 12 buộc học sinh phải giỏi toàn diện tất cả các môn. Trong khi vào đại học, với đặc thù ngành, học sinh chỉ cần giỏi một số môn theo khối thi.

Ông Tuấn cho rằng, phải là học sinh giỏi mới được thi sư phạm là cách đối phó không hiệu quả. Ông nhắc lại câu chuyện cách đây không lâu, có giai đoạn Bộ GD&ĐT cũng có chủ trương anh nào học bạ là học sinh giỏi, tốt nghiệp được loại giỏi thì tuyển thẳng vào đại học. Vài năm sau phải bỏ chủ trương đấy vì học sinh đạt được như quy định quá nhiều…

Đưa ra ví dự như vậy là bày tỏ sự băn khoăn, không chỉ ảnh hưởng tới việc tuyển sinh của các trường, mà còn có thể gây ra nhiều tiêu cực. “Bây giờ mà đặt chỉ tiêu học sinh giỏi mới vào sư phạm thì các địa phương, nếu muốn cũng có thể đáp ứng điều đó dễ dàng, miễn có tiền, có điều kiện, có quan hệ để “chạy”. Nên cái đó chỉ có hiệu quả với những người trung thực thôi” – ông Tuấn nói.

Thiệt cho học sinh vùng sâu

Phân tích kỹ hơn, ông Sít cho hay: Yêu cầu phải có học lực giỏi mới được thi vào các trường đại học sư phạm, trong hiện tại chưa thật phù hợp. Đặt biệt với học sinh vùng sâu vùng xa, học sinh dân tộc thiểu số. Hiện nay vùng dân tộc thiểu số, vùng sâu vùng xa thì thầy cô mầm non thiếu rất nhiều… Nếu chúng ta yêu cầu phải học lực giỏi mới được thi vào đại học sư phạm, thì sẽ là đòi hỏi hơi cao quá so với học sinh vùng sâu vùng xa, đặc biệt vùng dân tộc thiểu số. Nếu tuyển được học sinh giỏi vào ngành sư phạm một cách trung thực thì cơ hội cho những thí sinh ở vùng sâu vùng xa sẽ trở nên xa vời, bởi trình độ dân trí ở đây vẫn còn thấp…

Đó cũng là quan điểm của ông Vũ Tuấn. Ông cho rằng, khi ta yêu cầu phải có học lực giỏi mới vào sư phạm thì đòi hỏi hơi cao so với vùng sâu vùng xa, đặc biệt là vùng dân tộc thiểu số, trong khi những vùng này chúng ta còn đang thiếu nhiều thầy cô giáo ở cấp mầm non và tiểu học. “Cần có thầy cô biết tiếng địa phương, đặc biệt thầy cô là người dân tộc các địa phương được đào tạo để trở lại dạy con em họ vì họ hiểu văn hóa, phong tục tập quán”- ông Tuấn nói.

Để giải quyết được bài toán này, các chuyên gia cho rằng: Một mặt vẫn  đưa ra tiêu chí cần học sinh đạt học lực giỏi thi vào các trường đại học sư phạm, bên cạnh đó vẫn có thể chấp nhận học sinh có học lực khá để thi vào các trường đại học sư phạm trong thời kỳ chuyển tiếp, với điều kiện họ có nguyện vọng thật sự. Đặc biệt ưu tiên cho đối tượng vùng sâu vùng đồng bào dân tộc thiểu số, khuyến khích, động viên họ thi vào sư phạm. Còn thi vào cao đẳng, trung cấp sư phạm chỉ cần học lực khá là phù hợp…

Đồng thời cũng cần xem xét tăng lương cho thầy cô giáo. Việc làm này phải có lộ trình, vì còn có liên quan đến các bộ ngành khác. Song song với thay đổi cơ chế chính sách đối với thầy cô giáo, vùng sâu vùng xa, vùng dân tộc thiểu số…    

Phương Linh