Nhiều mô hình hay trong đấu thầu mua sắm thuốc

Vẫn còn tình trạng thiếu thuốc

Thông tin từ Bộ Y tế cho biết, trong thời gian qua, qua kiểm tra rà soát, Bộ Y tế thấy có xảy ra tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế tại một số bệnh viện do nguyên nhân là trong đầu năm 2024, các bệnh viện áp dụng Luật Đấu thầu mới nên việc áp dụng còn chậm trễ. Một số gói thầu đưa ra những quy định chưa phù hợp dẫn đến không lựa chọn được nhà thầu, phải hủy thầu để đấu thầu lại.

Ông Hoàng Cương - Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch – Tài chính (Bộ Y tế) thông tin: Về cơ bản các vướng mắc chủ yếu từ phía cơ sở y tế trong quá trình thực thi là do chưa có cách hiểu thống nhất. Một số địa phương đã ban hành quy định phân cấp triệt để cho các cơ sở y tế, các bệnh viện quyết định việc mua sắm nhưng cũng có một số địa phương lại phân cấp ở mức vừa phải. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến việc kéo dài thời gian mua sắm, vì phải qua các bước trình duyệt, thẩm định trung gian.

Cũng theo ông Cương, các khó khăn của địa phương tập trung chủ yếu xoay quanh các nội dung như thủ tục thẩm định, phê duyệt tại một số địa phương còn phức tạp; việc thu thập báo giá, thông tin để xác định giá gói thầu còn có cách hiểu chưa thống nhất như việc xác định giá gói thầu theo báo giá cao nhất, thấp nhất hay trung bình; khó khăn trong việc phê duyệt dự toán ngân sách dành cho mua sắm; việc đánh giá về xuất xứ của hàng hóa mà nhà thầu nêu trong hồ sơ dự thầu; một số bệnh viện chưa mạnh dạn quyết định mua sắm cho 2-3 năm thay vì chỉ đấu thầu theo từng năm như trước đây…

Nỗ lực gỡ khó

Mặc dù vậy, nhiều chuyên gia cũng khẳng định, trong một năm qua, Bộ Y tế đã ban hành nhiều văn bản đặc biệt hỗ trợ tháo gỡ cho các cơ sở y tế rơi vào tình trạng khó đấu thầu, mua sắm sau dịch Covid-19 và đến đầu năm 2024 đã gỡ gần như hoàn toàn những vướng mắc này.

Ghi nhận tại một số cơ sở y tế phía Nam cho thấy, bằng những cách làm khác nhau, từ vận dụng chính sách, đến việc thành lập trung tâm đấu thầu riêng, tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế đã được khắc phục. PGS.TS Nguyễn Minh Anh - Phó Giám đốc Bệnh viện ĐH Y Dược TPHCM cho biết, Bệnh viện là đơn vị tiên phong trong xây dựng đơn vị chuyên môn riêng về đấu thầu từ năm 2018. Cụ thể, từ năm 2018, khi lượng bệnh nhân tăng lên, hoạt động mua sắm nhiều, Ban Giám đốc đã thành lập Đơn vị quản lý đấu thầu. Đơn vị chuyên trách tư vấn pháp lý các khâu về thủ tục, cập nhật, phổ biến các văn bản pháp lý liên quan, xây dựng quy trình quy định nội bộ liên quan đến công tác mua sắm để bảo đảm mua đúng, mua đủ, mua hợp pháp. Khi có văn bản pháp luật mới ra đời, Đơn vị quản lý đấu thầu nhanh chóng cập nhật, phổ biến và tư vấn cho các đơn vị áp dụng vào thực tiễn kịp thời, không làm gián đoạn trong lúc giao thời giữa các văn bản hướng dẫn.

Được biết, với mô hình này, tỷ lệ đấu thầu, mua sắm của Bệnh viện ĐH Y Dược TPHCM đến nay đạt 80%. Khoảng 10-20% còn lại không phải vướng mắc nội bộ chủ quan mà do khách quan của chuỗi cung ứng do nhà thầu do đứt gẫy nguồn cung; vướng mắc và kéo dài thời gian cung ứng do chờ xin gia hạn giấy phép đăng ký lưu hành thuốc.

Tại Bệnh viện Nhi Đồng 1, BSCKII Nguyễn Thị Bích Nga - Trưởng khoa Dược thông tin: Khi Bộ Y tế có Thông tư hướng dẫn triển khai Luật Đấu thầu 2023, Bệnh viện có đầy đủ cơ sở pháp lý để thực hiện tổ chức mua sắm thuốc với nhiều hình thức khác, đặc biệt là với đấu thầu rộng rãi và mua sắm trực tiếp. Nhờ đó, bệnh viện đã thực hiện được gói thầu lớn nhất. Với những thuốc chống dịch, cấp cứu, thuốc không lựa chọn được nhà thầu, khi có Thông tư áp dụng mua sắm trực tiếp và đã mua được những thuốc quan trọng. Hiện tại, bệnh viện cũng đã thực hiện 2 gói thầu đấu thầu rộng rãi qua mạng cung ứng phục vụ cho bệnh nhân dịch vụ tại nhà thuốc trị giá 170 tỷ đồng.

Theo ông Lê Ngọc Danh - Trưởng phòng Nghiệp vụ Dược (Sở Y tế TPHCM), Luật Đấu thầu 2023 giải quyết được nhiều khó khăn, đặc biệt với cơ sở có năng lực đấu thầu hạn chế hoặc số lượng danh mục thuốc ít. Khoản 3, Điều 53 của Luật cho phép cơ sở y tế cùng với nhau đấu gộp để lựa chọn được nhà thầu cung ứng thuốc. Ngoài ra, trong trường hợp không gộp được nhu cầu của các cơ sở y tế, thì các bệnh viện báo cáo Sở Y tế, Bộ Y tế đứng ra đấu thầu để cuối cùng có thuốc cho cơ sở công lập, phục vụ người bệnh có thẻ bảo hiểm y tế (BHYT).

Với Thông tư 22/2024/TT-BYT quy định về thanh toán chi phí thuốc, thiết bị y tế trực tiếp cho người có thẻ BHYT đi khám bệnh của Bộ Y tế mới ban hành ngày 18/10/2024, ông Danh đánh giá, văn bản đã “bịt lỗ hở” cho bệnh viện trong công tác mua sắm có giai đoạn chuyển tiếp, với mục tiêu cuối cùng hướng tới đáp ứng yêu cầu cao nhất của người bệnh có BHYT. Điều này đã đáp ứng thực tiễn trong một số trường hợp có giai đoạn bệnh viện không đủ thuốc, gián đoạn cung ứng giữa 2 gói thầu hoặc trường hợp người bệnh đến cao hơn thực tế hoặc có bệnh phát sinh không nằm trong danh mục thuốc thì việc chi trả cho người bệnh BHYT có thuốc điều trị là sát thực tiễn, phù hợp với chi trả của BHXH.

Đức Trân

Bài viết gốc: https://daidoanket.vn/nhieu-mo-hinh-hay-trong-dau-thau-mua-sam-thuoc-10293544.html