Cẩn thận khi 'vàng thau lẫn lộn'

Quảng cáo thuốc Đông y trên mạng chưa được kiểm soát.

PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng- nguyên Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai chia sẻ, trong những năm làm nghề, ông đã cấp cứu khá nhiều ca trẻ bị ngộ độc cấp do sử dụng thuốc Đông y chế biến từ dược liệu bẩn.

Các sản phẩm làm từ dược liệu kém chất lượng có các yếu tố gây hại từ phân bón, dư lượng thuốc trừ sâu, kim loại nặng, chất bảo quản, tỉ lệ nhiễm nấm mốc cao… và càng cho trẻ uống siro lâu thì chất độc hại tích tụ trong cơ thể càng gây ra các vấn đề về sức khỏe - dù có thể đã chữa được một loại bệnh nào đó.

Theo nghiên cứu của Viện Dược liệu, 90% thuốc Bắc trên thị trường được nhập khẩu từ Trung Quốc không có nhãn mác. Ngay tại các cơ sở khám chữa bệnh Đông y của Nhà nước, qua kiểm tra cũng phát hiện không ít nơi có dược liệu giả. Thậm chí, trong thuốc có cả cát và xi măng.

Theo PGS.TS Trần Văn Ơn- trưởng Bộ môn Thực vật, Trường Đại học Dược Hà Nội, dược liệu có các yếu tố gây hại từ việc sử dụng phân bón, thuốc trừ sâu độc hại hoặc kim loại nặng..., khi sử dụng lâu ngày sẽ  tích tụ trong người gây sẽ ra các vấn đề về sức khỏe dù có thể chữa được một loại bệnh nào đó, lợi bất cập hại.

Vẫn theo TS Ơn, một số loại dược liệu nhập khẩu còn bị chiết bớt dược chất, thậm chí chỉ còn bã. Đây là vấn đề nhức nhối khi chúng ta không kiểm soát được nguồn gốc vì giá lại quá rẻ. Khoảng chục năm trở lại đây, theo kinh nghiệm của thầy thuốc là phải tăng liều lên khoảng 3 lần thì mới có tác dụng như ngày xưa.

Đáng chú ý, thời gian qua, trên mạng xã hội xuất hiện nhiều địa chỉ rao bán các loại thuốc Đông y gia truyền trị các bệnh như vô sinh, viêm họng hạt, viêm nhiễm phụ khoa, trĩ…

Tất cả đều quảng cáo thuốc của mình là gia truyền, bào chế từ nhiều dược liệu quý. Tuy nhiên, theo cơ quan chức năng, những loại thuốc này hầu hết đều đến tay người bệnh trong tình trạng bảo quản sơ sài, không có nhãn mác hay ghi rõ thành phần thuốc, không đáng tin cậy.

Nói về những “bài thuốc” loại này được giao bán trên mạng, ông Lê Quang Thọ- Phòng quản lý Y - Dược Sở Y tế Hà Nội cho biết: “Người có bài thuốc gia truyền phải được Sở Y tế cấp giấy chứng nhận bài thuốc gia truyền theo quy định của Bộ Y tế. Người có bài thuốc gia truyền phải đăng ký hành nghề tại địa phương cấp giấy chứng nhận và chỉ được đăng ký một trong hai hình thức hành nghề là: Khám chữa bệnh bằng bài thuốc gia truyền; Sản xuất kinh doanh bằng bài thuốc gia truyền”. 

Quan sát những gói thuốc Đông y được rao bán trên mạng, ông Thọ khẳng định những loại thuốc này lưu hành chưa đúng với quy định của Bộ Y tế, thậm chí một số nhãn thuốc như Viên âm tán hoàng cung đang được quảng cáo tràn lan cũng chưa được đúng với quy định, không có số đăng ký lưu hành, số lô, hạn sử dụng, thành phần…

Thậm chí, loại thuốc này còn chưa được Cục Quản lý dược cấp phép lưu hành. Đối với những cơ sở bán lẻ thuốc Đông y, bán dược liệu, thuốc Đông y từ dược liệu thì phải có giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh thuốc do Sở Y tế cấp phép. 

Ông Thọ cũng cho biết, hiện trên địa bàn Hà Nội chỉ có 71 cơ sở bán thuốc Đông y được cấp phép hoạt động.  

Đức Trân