Phòng bệnh sốt xuất huyết: Cần có hệ thống cảnh báo sớm

... số ca mắc sốt xuất huyết phải nhập viện để điều trị lại không ngừng gia tăng tại Hà Nội.

Người dân cần chủ động phòng dịch bệnh.

Không thể chủ quan

Thời gian gần đây, thời tiết tại miền Bắc đang có nhiều thay đổi thất thường khi nền nhiệt lúc tăng cao, lúc hạ thấp, chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm lớn, độ ẩm trong không khí cao tạo điều kiện thuận lợi cho các loại vi khuẩn, virus, các loại côn trùng, ấu trùng sinh sôi, phát triển: muỗi, bọ gậy,… gây ảnh hưởng không nhỏ tới sức khoẻ của người dân, đặc biệt là người già và trẻ nhỏ. 

Theo các chuyên gia y tế, thông thường theo quy luật thì từ tháng 6 đến tháng 8 hằng năm dịch bệnh sốt xuất huyết mới xuất hiện. Đỉnh dịch thường rơi vào tháng 9 dến tháng 11. Thế nhưng hiện tại mới là tháng 3 mà dịch bệnh sốt xuất huyết đã không ngừng gia tăng. Theo Sở Y tế Hà Nội, hiện cả nước đã ghi nhận gần 42.000 trường hợp mắc sốt xuất huyết, trong đó đã có 2 trường hợp tử vong. Từ đầu năm đến nay, toàn thành phố đã ghi nhận 144 trường hợp mắc sốt xuất huyết (tăng hơn 2,4 lần so với cùng kỳ năm 2018). Bệnh nhân mắc sốt xuất huyết xuất hiện rải rác tại 95 xã, phường, thị trấn của 27 quận, huyện, thị xã và chưa có ca tử vong. 

Ông Khổng Minh Tuấn-  Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Nội cho biết, trong những năm không phải là chu kỳ dịch bệnh, trung bình mỗi năm TP Hà Nội đều ghi nhận từ 3.000 đến 5.000 ca mắc sốt xuất huyết. 

Sốt xuất huyết được biết đến là một bệnh truyền nhiễm cấp tính, có thể lây lan thành dịch. Bệnh lây lan do muỗi vằn đốt người bệnh nhiễm virus sau đó truyền bệnh cho người lành qua vết đốt. Thời điểm này, người dân tuyệt đối không nên chủ quan với bệnh sốt xuất huyết. 

Theo BS Đoàn Thu Trà- Phó Trưởng khoa Truyền nhiễm- BV Bạch Mai, sốt xuất huyết là bệnh có biểu hiện giống như sốt do các virus khác nên nhiều người dân chủ quan không đến các cơ sở y tế để khám bệnh hoặc tự điều trị bệnh tại nhà. Thậm chí, có trường hợp tự ý truyền dịch và dùng kháng sinh. Điều này có thể gây nguy hiểm tới tính mạng. Mặc dù sốt xuất huyết là bệnh có thể tự khỏi trong vòng 7 ngày, tuy nhiên có khoảng 5% bệnh nhân có biểu hiện nặng như chảy máu hoặc thoát huyết tương gây sốc nặng do giảm thể tích. Nếu không chữa trị kịp thời sẽ có nguy cơ gây tử vong.

Chính vì thế, người bệnh khi thấy các triệu chứng như sốt cao đột ngột liên tục từ 39 đến 40 độ C, kéo dài từ 2 đến 7 ngày, đau đầu, đau người kèm các dấu hiệu phát ban, nổi hạch, xuất huyết dưới da, chảy máu cam, chảy máu chân răng,… thì nên đến bệnh viện khám để xác định bệnh sớm và điều trị bệnh kịp thời.

Dịch bệnh cần được cảnh báo sớm 

Ở nước ta, sốt xuất huyết là một dịch bệnh truyền nhiễm theo chu kỳ có liên quan đến các yếu tố xã hội như: đô thi hoá nhanh, ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu… Sốt xuất huyết bùng phát và lây lan nhanh trên diện rộng không chỉ gây ra những vấn đề to lớn đối với y tế công cộng về tỉ lệ mắc bệnh và tỉ lệ bệnh nhân tử vong mà còn gây thiệt hại kinh tế và xã hội cho người bệnh và toàn xã hội. Do đó, việc xây dựng hệ thống cảnh báo sớm dự đoán khả năng các đợt bùng phát dịch sốt xuất huyết là rất cần thiết.

Từ tháng 6 tới, dự án “Hệ thống dự báo mô hình sốt xuất huyết dựa trên số liệu vệ tinh” (D-MOSS) sẽ được triển khai tại Hà Nội, Khánh Hoà, Đồng Nai và Đắk Lắk dưới sự trợ giúp của Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) và Tổ chức Y tế thế giới (WHO). 

Được biết, Hệ thống dự báo mô hình sốt xuất huyết dựa trên số liệu vệ tinh (D-MOSS) sẽ cho phép Chính phủ, các cơ quan y tế công cộng và người dân có những hành động thích hợp để giảm thiểu các tác động và thiệt hại của bệnh sốt xuất huyết. Dự án sẽ được triển khai trong 3 năm, sử dụng công nghệ quan trắc trái đất để phát triển công cụ cảnh báo dịch sốt xuất huyết. Đồng thời, đưa ra các đánh giá về nguy cơ mắc bệnh lây truyền qua vật chủ trung gian, trong bối cảnh biến đổi khí hậu và sử dụng đất trong tương lai.

Theo ông Kamal Malhotra- điều phối viên thường trú LHQ tại Việt Nam, việc tạo ra các hệ thống cảnh báo sớm, cũng như các công cụ phân tích có thể giúp hệ thống y tế của Việt Nam đẩy lùi các tác động của sốt xuất huyết gây ra trong thời điểm hiện nay và trong tương lai. Dự án D-MOSS được HR Wallingford lãnh đạo, phối hợp với Trường Vệ sinh và Y học Nhiệt đới London, Cơ quan Khí tượng thủ văn Vương Quốc Anh, Tổ chức Quản lý Chính sách của Vương Quốc Anh và các đối tác quốc tế: UNDP, WHO, Viện Khí tượng thuỷ văn và Biến đổi khí hậu Việt Nam, Viện Pasteur TPHCM và Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương.    

Xuân Thuỷ