Sớm đánh giá lại kỳ thi '2 trong 1'

Thí sinh dự tuyển THPT quốc gia. Ảnh: Mạnh Dũng.

Điểm thi sẽ đảm bảo công bằng cho thí sinh 

Theo quy định của Bộ GD-ĐT, điểm xét tốt nghiệp (ĐXTN): gồm điểm các bài thi thí sinh dự thi để xét công nhận tốt nghiệp THPT theo quy định, điểm ưu tiên, khuyến khích (nếu có) và điểm trung bình cả năm lớp 12; điểm của từng bài thi được quy về thang điểm 10 để tính ĐXTN. Điểm xét tốt nghiệp được lấy đến 2 chữ số thập phân, do phần mềm máy tính tự động thực hiện.

Trước những băn khoăn về phổ điểm tốt nghiệp THPT quốc gia 2018 nhiều khả năng sẽ thấp hơn những năm trước, PGS.TS Mai Văn Trinh- Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD-ĐT) cho hay, hiện tại công tác chấm thi mới ở khâu bắt đầu nên mọi nhận định về phổ điểm chỉ là phỏng đoán chủ quan của cá nhân. Trường hợp phổ điểm tập trung ở mức điểm 5-6 thì cũng vẫn phù hợp với kỳ thi THPT quốc gia như Bộ GD-ĐT đã công khai trước đó: cấu trúc đề thi các môn có 60% câu hỏi ở mức cơ bản và 40% câu hỏi nâng cao. Theo đó, các câu hỏi nâng cao sẽ giúp phân hóa tốt thí sinh để kết quả thi vừa dùng xét tốt nghiệp THPT và nhất là hỗ trợ tốt hơn cho xét tuyển vào các trường ĐH, CĐ.

Điểm thi từng môn sẽ được làm tròn điểm đến 2 chữ số thập phân nhằm tăng độ chính xác, tăng mức phân hóa điểm thi, đảm bảo công bằng hơn cho thí sinh. Theo đó, khi điểm được làm tròn đến 2 chữ số thập phân thì dù thí sinh đạt 4,99 điểm/môn cũng không được quy tròn thành 5,0 mà sẽ vẫn được giữ nguyên. Đối với môn Ngữ văn, trong trường hợp bài thi có kết quả chấm của 3 cán bộ chấm thi lệch nhau, có thể thí sinh có điểm thi lẻ. Trong tình huống này, điểm của bài thi là tổng điểm 3 lần chấm chia 3. Kết quả cuối cùng sẽ làm tròn đến 2 chữ số thập phân. Song các trường hợp này không nhiều. Riêng đề trắc nghiệm, với cấu trúc đề thi năm nay thì nếu đề thi có 50 câu thì mỗi câu 0,2 điểm, còn nếu đề thi 40 câu thì mỗi câu 0,25 điểm. Như vậy, thí sinh đạt bao nhiêu điểm thực sẽ được tính đúng bấy nhiêu điểm mà không phải làm tròn lên hay xuống nữa.

Trước mắt vẫn tiến hành  kỳ thi “2 trong 1”

Sau những biến động từ việc ra đề, tới kết quả của các kỳ thi THPT quốc gia những năm gần đây, một lần nữa vấn đề thi “2 trong 1” lại được đặt ra.Trên thưc tế, kỳ thi THPT quốc gia đã điễn ra được 4 năm, được gộp từ 2 kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH, CĐ. Nếu như năm trước đề thi được đánh giá là dễ, khó cho việc phân loại thí sinh để xét tuyển đại học, thì năm nay đề thi bước đầu được nhìn nhận là khó hơn, phù hợp cho xét tuyển đại học nhưng lại gây áp lực căng thẳng cho số đông. Nhiều đề xuất cần nhìn nhận lại kỳ thi tốt nghiệp THPT quốc gia. 

Dẫu thế, theo ông Lê Viết Khuyến- nguyên Vụ phó Vụ Giáo dục Đại học (Bộ GD-ĐT), trước mắt vẫn không nên bỏ một kỳ thi có tính quốc gia, bởi nếu không thi cử gì, học sinh không học, chất lượng giáo dục sẽ đi xuống rất nhanh. Đặc biệt, nếu chỉ xét tốt nghiệp bằng kết quả học tập THPT, sẽ dẫn đến rất nhiều tiêu cực ở chính các trường vì bệnh thành tích.

Còn  theo TS Lê Trường Tùng- Chủ tịch Hội đồng quản trị Trường ĐH FPT, nếu không thi sẽ không có thước đo ở quy mô quốc gia. Để cho các trường, địa phương tự quyết thì bệnh thành tích chưa “triệt” được hết, không công bằng giữa các địa phương. Vì vậy, để phục vụ đúng mục đích xét tốt nghiệp cho những học sinh cần phải xét, ông Tùng đề xuất phương án chỉ tổ chức thi cho 20-30% top dưới của trường; 70-80% các em tính từ trên xuống sẽ được miễn thi tốt nghiệp, để tránh lãng phí nguồn lực.

Bà Nguyễn Thị Kim Phụng - Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học (Bộ GD-ĐT) khẳng định, kỳ thi THPT quốc gia ngay từ tên gọi đã thể hiện rõ, trước hết để đánh giá trình độ THPT quốc gia. Còn việc xét tuyển ĐH, có lấy từ kết quả đó hay phương thức khác là việc của các trường. Theo bà Phụng, hiện hầu hết các trường vẫn lấy kết quả kỳ thi THPT quốc gia để xét tuyển ĐH. Thống kê của Bộ GD-ĐT, các trường ĐH, CĐ năm nay có hơn 455.000  suất  tuyển mới. Trong đó, hơn 344.000 suất sẽ được xét tuyển từ kết quả kỳ thi THPT quốc gia, chiếm 75,6% các hình thức xét tuyển (tỷ lệ năm ngoái cũng tương đương).

Ông Mai Văn Trinh khẳng định, Điều 32 của Luật Giáo dục quy định vẫn tổ chức kỳ thi để xét tốt nghiệp THPT. Điều 34 của Luật Giáo dục Đại học cho phép các trường được tự chủ tuyển sinh theo 3 hình thức: thi tuyển, xét tuyển và phối hợp cả 2 cách. Việc tổ chức kỳ thi THPT quốc gia đang vận hành theo 2 luật trên. Cùng với đó, Nghị quyết 29 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng yêu cầu tổ chức thi và xét tốt nghiệp THPT, tuyển sinh ĐH theo hướng ngày càng gọn nhẹ, giảm áp lực, giảm tốn kém, kết quả tin cậy để làm căn cứ xét tốt nghiệp và căn cứ xét tuyển ĐH. Trên cơ sở đó, Chính phủ ra Nghị quyết 44, trong có giải pháp nói rất rõ: Đổi mới hình thức thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH, CĐ theo hướng tổ chức một kỳ thi chung, lấy kết quả làm cơ sở xét tuyển THPT và xét tuyển ĐH, CĐ.

Ông Trinh cũng cho hay, hiện nay Trung ương đang chỉ đạo sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết 29, trong đó sẽ có nội dung bàn về đổi mới kỳ thi. Sau khi sơ kết 5 năm, có chương trình sách giáo khoa mới, Bộ GD-ĐT sẽ có phương án phù hợp cho giai đoạn tiếp theo.   

Dung Hòa