Lãi cao, nợ xấu vẫn chưa dứt

Ngân hàng hút khách cuối năm.

Dồn dập báo lãi

Chẳng hạn như Ngân hàng Bưu điện Liên Việt (LienVietPostBank) với bản Báo cáo tài chính Quý III  cho biết lợi nhuận đạt hơn 348 tỷ đồng, nâng mức lợi nhuận trước thuế trong  3 quý đầu năm 2018 của LienVietPostBank lên 1.014 tỷ đồng, hoàn thành 84,5% chỉ tiêu lợi nhuận cả năm.

Cụ thể, theo Báo cáo Tài chính Quý III năm 2018, tính đến 30/9/2018, tổng tài sản của LienVietPostBank đạt 167.328 tỷ đồng, cho vay khách hàng đạt hơn 117.000 tỷ đồng, huy động khách hàng đạt hơn 150.000 tỷ đồng; trong đó ghi nhận sự chuyển dịch mạnh mẽ cơ cấu sang mảng ngân bán lẻ, với tỷ trọng gần 58% huy động bán lẻ và  47% danh mục cho vay bán lẻ. Mảng thu dịch vụ của LienVietPostBank đã có sự bứt phá ấn tượng.

Cụ thể, thu từ dịch vụ trong Quý III đạt 83 tỷ đồng nâng tổng thu từ dịch vụ 9 tháng đầu năm đạt 205 tỷ đồng, gần gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái nhờ nỗ lực đa dạng hóa sản phẩm, gia tăng chất lượng dịch vụ cho khách hàng cá nhân.

Không kém ấn tượng là TPBank vừa báo lãi trước thuế hơn 1.600 tỷ đồng trong 9 tháng đầu năm, tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm 2017, hoàn thành 75% mục tiêu kế hoạch cả năm. Rồi VIB cũng báo lãi trước thuế luỹ kế đạt 1.720 tỷ đồng. Doanh thu tăng 48% so với cùng kỳ. Thu nhập ngoài lãi hiện chiếm 16% trong tổng doanh thu và đang có xu hướng tăng tích cực. Hệ số hiệu quả chi phí trên doanh thu (CIR) giảm mạnh từ 57% năm 2017 xuống còn 48%.

Một số ngân hàng khác cũng đã hé ra con số lợi nhuận tang cao. Chẳng hạn như Vietcombank cho hay, lợi nhuận trước thuế của ngân hàng này trong 9 tháng ước vượt mức đạt được của cả năm 2017 (11.000 tỷ đồng), tăng trưởng khoảng 50% so với cùng kỳ năm 2017.

Theo phân tích của các chuyên gia, dù tín dụng năm nay tăng trưởng chậm hơn năm ngoái nhưng có nhiều điểm tựa giúp ngân hàng bứt phá về lợi nhuận. Đó là các ngân hàng tích cực triển khai nhiều dịch vụ mới để hút khách hàng, cũng như cải thiện chi phí vận hành.

Kết quả cuộc điều tra xu hướng kinh doanh mới nhất do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) tiến hành hồi tháng 9 cũng cho biết, 88% tổ chức tín dụng kỳ vọng lợi nhuận trước thuế của đơn vị tăng trưởng dương so với năm 2017.

Nhìn thẳng vào nợ xấu

Nhưng không phải ngân hàng nào cũng có thể có niềm vui trọn vẹn cùng con số lãi nghìn tỷ đồng. Đôi khi các ngân hàng trong bản thông cáo gửi báo chí không muốn nhắc đến nợ xấu, hoặc những khoản nợ gần như không thể đòi được từ khách hàng nhưng nợ xấu vẫn ám ảnh. Trên thực tế, một số ngân hàng còn bị nợ xấu ăn mòn. 

Chẳng hạn như Ngân hàng TMCP Sài Gòn Công thương (Saigonbank) đến cuối tháng 9/2018, tổng tài sản của Ngân hàng sụt giảm nhẹ 0,3% so với đầu năm xuống còn 21.246 tỷ đồng. Tăng trưởng tín dụng và huy động đều bị âm trong 9 tháng.  Trong khi đó thì tỷ lệ nợ xấu tại Ngân hàng này tăng khá mạnh. Nợ xấu tại Saigonbank cuối tháng 9 là 885 tỷ đồng, tăng 110% so với đầu năm, chiếm 6,4% trên tổng dư nợ cho vay khách hàng, trong khi đầu năm chỉ ở mức 3%.

Có lẽ với hệ thống ngân hàng , họ vẫn không thể dứt ác mộng nợ xấu. Đặc biệt nhiều ngân hàng ngoài cách bán nợ và tự trích lập dự phòng rủi ro, vẫn cho nhân viên đòi nợ ráo riết. Đôi khi áp dụng các phương pháp khác nhau. Chẳng hạn nhu LiênVietPostBank thông báo tiến hành thu giữ 4 tài sản là bất động sản của hai khách hàng là Công ty TNHH MTV Cường Trang và khách hàng Nguyễn Thị Dung ở Thanh Hóa phát sinh nợ quá hạn tại chi nhánh. Trong khi đó, rắn mặt hơn, Techcombank gọi điện thoại và nhắn tin đến khách hàng theo hướng “hù doạ” để siết nợ. 

Được biết Kiểm toán Nhà nước trong kế hoạch năm 2019 cũng sẽ thực hiện nhiều cuộc kiểm toán với một số ngân hàng thương mại, từ đây thực trạng nợ xấu, sở hữu chéo sẽ được nhận diện chuẩn hơn. Điều này đồng nghĩa với việc các ngân hàng sẽ phải  đối diện với hình ảnh thật của mình.

Theo kế hoạch được đưa ra, năm 2019, Kiểm toán Nhà nước sẽ thực hiện kiểm toán Ngân hàng Nhà nước và 3 ngân hàng và các tổ chức tài chính, tín dụng.

Thông qua hoạt động kiểm toán, Kiểm toán Nhà nước cũng thực hiện đánh giá hoạt động tái cơ cấu thị trường tài chính, trọng tâm là ngân hàng thương mại và các tổ chức tín dụng.

Qua đó, đánh giá việc cơ cấu lại đối với các tổ chức tín dụng; thực trạng sở hữu chéo, nợ xấu; đặc biệt là việc triển khai các biện pháp xử lý nợ xấu và kiểm soát, nâng cao chất lượng tín dụng theo Đề án “Xử lý nợ xấu của hệ thống các tổ chức tín dụng”; Đề án “Cơ cấu lại hệ thống tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016-2020” và việc thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng theo Nghị quyết 42/2017/QH14 ngày 21/6/2017 của Quốc hội.  

 Thuý Hằng